Edebiyat terimi olarak Hilye: Hz. Muhammed'in iç ve dış vasıflarını anlatan yazılar. Kelime, "Süs, ziynet, cevher, güzel yüz, güzellikler" anlamında. Hilyelerde Hz. Muhammed'in göz ve saç rengi, şekli, boyunun uzunluğu, konuşması, sesinin tonu, belli başlı tavrı, bedeni ve diğer maddi özellikleri tanımlanır. Mevlid ve mirâciyeler gibi İslamiyet'in gelişme döneminde ortaya çıktı. Osmanlı döneminde yaygınlaşarak orijinal eserler yazıldı. Hilye ismi de bu dönemde verildi.
Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) terimi olarak Hilye: Peygamberin vasıflarını ve Allah'ın adlarını ihtiva eden yazılar. Kâğıda yazılarak mukavvaya yapıştırılırdı. Levhanın ortasına bir daire yapılır, sülüsle oklu besmele, yuvarlak olarak ve besmelenin sağından başlayarak Ebu Bekir, Ömer, Osman, Ali isimleri ile göbek adı verilen dairenin orta kısmına nesihle Peygamberin vasıfları yazılır. Etek adındaki alt kısımda ise âyet ye hilye-i şerifenin devamı ile yazanın adı kaydedilir. Sağ ye solunda Peygamberin torunları Hasan ve Hüseyin'in adı yazılıdır.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri:
- Celi Hattın kalın nevileri hakkında kullanılan bir terimdir, özellikle büyü
- Rumî 1- Sözlük anlamı Anadolu'ya ait demektir. Orta Asya kökenli olan motif
- Ecder Ejder. Ejderhadan kısaltılarak söylenir. Yılana benzer. Ancak ayaklı,
- Murassa Cilt Kıymetli taşlarla bezenmiş cilt. Mine veya mercanla işli ciltler hâlen
- Silkme Kalıbı Silkme işinin yapılması için hazırlanan, iğne ile delinmiş süslemenin
- Mikyassü-l Hat Sülüs ile ilgili bilgilere bakınız.
- Âklam Eskiler, altı daha sonra yedi ve en sonunda on iki türlü yazı olduğunu
- Kumlu Ebru Serpiştirilmiş kum tanelerini andıran şekilde yapılmış ebrulara verile
- Musanna Usta elinden çıkmış, sanat eseri, çok süslü.
- Şakk-ı Kalem (Şakkı Kalem) Eski kamış kalemlerin ucunu dikine olarak çatlatma.