Edebiyat terimi olarak Muamma: 1- Belli kurallara uyarak bir insan adı çıkacak biçimde düzenlenmiş manzum bilmece.
2- Başta Esmâ'yı Hüsnâ (Allah'ın doksan dokuz güzel ismi) olmak üzere konusu insan ismi olan manzum bilmeceler. Kelime "gizli, örtülü, anlaşılması güç veya işaret remiz yoluyla söylenmiş söz" anlamlarına gelir. Muammalar lügazlardan farklıdır. Muammalar Allah'ın isimlerinden biri veya insan ismi için düzenlenirken lügazlar her şey hakkında düzenlenirler. Yalnız muammaların bazen lügaz, hatta âşık edebiyatında bir çeşit bilmece (âşkı -muamma) karşılığı olarak da kullanıldığı görülür. Muamma alanında en çok eser veren şairimiz Emri (Edirneli Emrullah Çelebi) olmuştur. Muammanın düzenlenmesinde ebced hesabı kullanılır. Örnek:
Bende yok sab-ü sükun sende vefadan zerre
İki yoktan ne çıkar fikr edelim bir kerre
Nâbi
2- Başta Esmâ'yı Hüsnâ (Allah'ın doksan dokuz güzel ismi) olmak üzere konusu insan ismi olan manzum bilmeceler. Kelime "gizli, örtülü, anlaşılması güç veya işaret remiz yoluyla söylenmiş söz" anlamlarına gelir. Muammalar lügazlardan farklıdır. Muammalar Allah'ın isimlerinden biri veya insan ismi için düzenlenirken lügazlar her şey hakkında düzenlenirler. Yalnız muammaların bazen lügaz, hatta âşık edebiyatında bir çeşit bilmece (âşkı -muamma) karşılığı olarak da kullanıldığı görülür. Muamma alanında en çok eser veren şairimiz Emri (Edirneli Emrullah Çelebi) olmuştur. Muammanın düzenlenmesinde ebced hesabı kullanılır. Örnek:
Bende yok sab-ü sükun sende vefadan zerre
İki yoktan ne çıkar fikr edelim bir kerre
Nâbi
Benzer Edebiyat Terimleri:
- Millî Kimlik Bir milletin kendine özgü düşünüş ve yaşayış biçimi, dil, töre ve gele
- Mukabele Aralarında tezat ve karşıtlık bulunan kelime, tamlama ve sözleri birar
- Tahmis Bir gazelin beyitlerine ücer mısra eklenerek oluşturulan şiir.
- Çapraz Kafiye Dörder mısralı bendlerle kurulan nazım şekli. Her dörtlüğün tek sayılı
- İbham Bir edebi eserde isteyerek ve bilinçli olarak yapılan kapalılıktır. Sa
- İstidrad Uygun bir yerde konu dışında bir şey anlatmak. Konuya açıklık getirmek
- Sehl-i Mümteni Söylenmesi kolay görülen ama benzeri yapılmak istendiğinde güçlüğü ort
- Açıklık Bir metinde belirtilmek istenen duygu ve düşüncelerin kolay, anlaşılır
- Kapalılık Sözlü ya da yazılı anlatımda anlatıcının amacını açıkça söylemediği ya
- Edebî Akım Belirli üslup, fikir ve ilkeler etrafında teşekkül etmiş ve ortak/benz