ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Radyum elementinin radyoaktif özelliklerinden tıpta tedâvi gâyesiyle faydalanılması. Radyum, özellikle bâzı urların tedâvisinde ve nâdiren gelişim süresinde dokularda meydana gelen bozuklukların tedâv...

Topkapı Sarayı'nda büyük kapı olan Babıhümayun ile Babüssade ya da Babüsselam denilen sarayın orta kapısı arasındaki avlu. Buraya "birinci yer" de denir. Burada savaşa gidiş, bayram, cuma, cülus, cena...

Türkistan'daki Oğuz kabilelerini birleştirerek Horasan ve İran'da bir devlet kuran Müslüman-Türk hanedanı. Hanedanın kurucusu Dokak oğlu Selçuk Bey'dir. Selçuk Bey'in torunu Tuğrul Bey, İran ve Irak'ı...

7 Ekim 1826 tarihinde Osmanlı Devleti ile Rusya arasında Romanya'nın Akkerman kentinde imzalandı. Rusya, Osmanlılar'la yaptığı Bükreş Antlaşması'na (1812) ikinci yıldan itibaren itiraz etmeye ve bunun...

Doğu Anadolu Bölgesi'nde volkanik dağ kütlesi; 3 600 m. Van-Ağrı il sınırında yer alır. Ağrı Dağına kadar uzanan yanardağı çizgisi üzerinde yer alan Tendürek Dağı, genel olarak bazalt, andezit ve tüfl...

Türklerde iç ve dış mimarî süslemenin en renkli kolu olan çini sanatı, asıl büyük ve sürekli gelişmesini Anadolu Türk mimarîsinde göstermiştir. Değişik tekniklerle zenginleşen bu süsleme sanatı, her z...

Türkiye'de yetiştiği yerler: Trakya'da kültürü yapılır. 60-100 cm boylarında, otsu, taban yaprakları parçalı ve tüylü sarı çiçekli otsu bitkiler. Meyveler 2-3 cm boyundadır. Tohumları yağ bakımında...

Kimi yazarların gerçek adları dışında imza olarak kullandıkları ad. Divan edebiyatındaki mahlasla karıştırılmamalıdır. Takma ad belirli bir amaçla, özellikle gerçek adı gizlemek için kullanılır. Peyam...

Türk lehçelerinden biri. Batı (Oğuz) Türkçesinin bir kolu olan Azerîce, 13. yüzyıldan itibaren Güney Kafkasya, İran, Irak ve Suriye'nin bazı bölgelerinde oluşmaya başlamıştır. Azerîcenin tarihi üç evr...

Canlı hücrelerin ana maddesini oluşturan, genellikle sülfür, oksijen ve karbon ögelerinden oluşan karmaşık yapılı doğal madde. Proteinler, canlı vücudunun en önemli yapı maddeleridir. Vücudun büyüyüp ...

Araştırmacı ve yazar. Balkan göçmeni fakir bir âilenin çocuğu olan Şevket Süreyya Aydemir, 1897 senesinde Edirne'de doğdu. Edirne Muallim Mektebinde okurken Turancı görüşü benimsedi. Birinci Dünyâ...

Geometrik bir şekil ya da hareketi büyültüp küçültmeye yarayan alet. Paralelkenar oluşturacak biçimde menteşelenmiş dört çıtadan oluşur. Kollarından biri sabit bir nokta çevresinde döndürüldüğünde, bu...

Resmî adı Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti'dir. Başkenti Dodoma, nüfusu 31 962 769 kişi dir (2000). Yüz ölçümü 945 090 km2 olan Tanzanya'nın yönetim biçimi cumhuriyettir. Para birimi Tanzanya şilini ve r...

Fasulyegillerden, her yerde yetişen, on-on beş türü bulunan otsu bitki cinsi (Melilotus). Uzun salkımlar hâlindeki çiçek kurulları beyaz ya da sarı renklidir. Genellikle kuru yerlerde yetişirler. İyi ...

Hint-Avrupa dil ailesinin Cermen kolundan bir dil ya da diller. Norveççe, 8. yüzyılda İskoçya ve İrlanda'ya kadar yayılmış; Föro, Orkney, Shetland ve Hebrid adalarına da yerleşmiş; İzlanda'da da resmî...

Osmanlı toplumunda kitaplara boyalı resim yapan; ipek, ibrişim, renkli tire ve yünle elişi işleyen ve binalarda yağlıboya ya da suluboya işleri yapan sanatkâr. Kitaplara minekâri resimler yapmak eski ...

Bir devletin zenginliğinin, değerli madenlere sahip olmaktan kaynaklandığını savunan ekonomik öğreti ve uygulama. Ekonomide ulusalcılığın ve devletçiliğin ilk kez ortaya atıldığı görüş merkantilizmdir...

Japon tiyatro türü. Oyunda konuşmalar, ilâhiye benzer şarkılar ve baleyi andırır danslar birbirini izler. Kabuki, konularını halktan alır ve modern komedi ögeleriyle yoğurarak çok zengin ve gösterişli...

Tüm bilgilerimizin duyumlardan geldiğini bildiren deneyci öğreti. Buna göre duyumlar bilginin gerekli ve yeterli koşuludur. Biz en soyut bilgilerimizi bile duyumlardan elde ederiz. Duyumcu bakış açısı...

Orkestra için bestelenmiş uzun müzik parçası. Senfoni sözcüğü "bir arada uyumlu sesler çıkarmak" anlamına gelen Yunanca symphonia sözcüğünden türemiştir. 17. yüzyılda başlarında kantat, oratoryo ve op...

Güney Fransa'nın Dordogne sırtlarında, tarihöncesi dönemlerden kalma mağara. 1940 yılında kaybolan bir köpeği arayan dört çocuk tarafından bulundu. Paleolitik devrin ilk dönemine ait çok sayıda duvar ...

Yugoslavya'da ırmak. Tara ve Piva'nın birleşmesiyle oluşmuştur. Sava Irmağı'nın kollarından biridir. 346 km uzunluğundaki Drina'nın debisi, mevsime göre 70-1.900 m3 arasında değişir. Üstünde, Zvornik'...

Kayseri'de Selçuklu döneminden kalma kümbet. 1276 yılında yapılmıştır. Yapıtın mermer kitabesinde Şah Cihan Hatun adına yapıldığı yazılıdır. Kümbet, kare bir kaide üstünde yükselir. Kaidenin üstünde d...

İslâm kültürlerinde, belirli kurallara uyarak güzel yazı yazma sanatı. Hat sanatıyla uğraşan kişilere hattat denir. İslâmiyetten sonra Araplar, "küfi" denilen, köşeli karakterlerden oluşan yazı türünü...

Türkiye'de din işlerini yürüten, 3 Mart 1924 tarihinde kurulmuş, Başbakanlığa bağlı devlet kuruluşu. Görevleri İslâm dininin ibadet, ahlâk ve toplulukla ilgili işlerini düzenlemek, bu konuda toplumu a...