ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Batı tipinde eğitim anlayışı uygulanan ilk Türk lisesi. 1 Eylül 1868'de Mektebi Sultani adıyla açıldı. Lisenin açılması 1856 Paris Antlaşması sırasında, Babıâli Hükümeti'nin kabul ettiği şartlar sonuc...

Uçlarından çekilen bir çubukta meydana gelen enine birim uzamanın, boyuna birim uzamaya oranıdır. Çubuğun hacminde önemli bir değişme olmazsa, bu oran 0,5'tir. Ancak pratikte genellikle daha azdır. Po...

İnsanların kullanımı için, gerekli ve yararlı bitkileri yetiştirmek amacıyla toprak üzerinde yapılan çalışmalar bütünü. Ziraat de denilir. Tarımın geçmişinin 10 000 yıl öncesine dayandığı düşünülme...

Kimi ülkelerde, mahkemelerde yargı görevi yapan yurttaşlardan kurulu geçici kurul. Ağır cezalı suçlarda, asıl mahkemeye yardımcı olarak kurulan jüri, savı ve savunmayı dinledikten sonra sanığın suçlu ...

Bir newton'luk bir kuvvetin, uygulandığı noktayı kendi doğrultusunda 1 metre hareket ettirmesiyle yaptığı işe eşdeğer enerji birimi (simgesi J). Elektrikte 1 joule, 1 watt-saniye'ye eşdeğerdir. Eskide...

vak'anüvis, tasavvuf şâiri. 1789 senesinde İstanbul'da doğdu. Asıl ismi Mehmed'dir. Arapkirli, Sahhaflar Şeyhi Hacı Ahmed Efendinin oğludur. İlk tahsilini babasından aldı. Devrin ileri gelen âliml...

Bir dildeki temel sesleri (ünlü ve ünsüzleri) simgeleyen yazılı biçim. Bugün Türkiye Türkçesi'nde 8'i ünlü (a, e, ı, i, o, ö, u, ü), 21'i ünsüz (b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, l m, n, p, r, s, ş, t, v,...

Koyun yününden elde edilen, sarımsı beyaz renkte, yumuşak, yağ kıvamında bir sıvı. Suda çözünür. Kolesterol ve bunun yağ asitleri esterlerinin karışımından oluşur. Yumuşatıcı ve hafif antiseptik özell...

Türkiye'nin güneydoğu köşesinde, yukarı çığırı Hakkâri ilinde kalan ırmak. İran sınırı yakınında Miremir Dağları'nda doğar, Cilo Dağları arasında son derece sarp ve derin boğazlardan geçer ve Çukurca ...

Padişahların ve oğullarının erkek çocuklarına verilen unvan. I. Mehmet (Çelebi Mehmet) dönemine dek çelebi olarak adlandırılırlardı. Şehzadelerin eğitimine büyük önem gösterilir, dönemin en önemli ...

Bir yüzü ülger denilen pek kısa, ince, sık tüylerle kaplı, parlak ve yumuşak kumaş. Yün, pamuk, ipek ya da naylondan, atkı ve çözgü ipliğiyle dokunur. İlk çağlarda Doğu'dan Batı'ya götürülen en değerl...

Uygur Türklerince kullanılan Türk dili; Eski Türkçenin ikinci dönemi. Uygur Türkleri 745 yılında Göktürklerin egemenliğine son vererek Ötüken'i ellerine geçirmişler, 9. yüzyılda da Tarım havzasına yer...

Vantilatörlerle üflenerek kimi araçların yerle olan sürtünmesini azaltıp kaldırma kuvvetiyle de aracı hafifleten hava tabakası. Hovercraft gibi askerî ya da yolcu taşımaya yönelik deniz araçlarında ve...

Periyodik cetvelin 7 A grubunda yer alan radyoaktif element. Doğada çok küçük miktarlarda bulunur. Bizmutun alfa parçacıklarıyla bombardımanından elde edilmiştir. En kararlı izotopunun (At-210) yarıla...

Bovidae familyasından bazı çift toynaklı memelilerin ortak adı. Sığırların en belirgin özelliği olan boynuzlar, alın kemiklerinin eklentisi olup, üçüncü yaştan itibaren halkalar oluşturarak büyüdükler...

Bitki dokularında bulunan bir polisakkarit. Şeker çözeltileriyle pelte oluşturduğundan besin sanayiinde yaygın olarak kullanılır. Sanayide suyu sıkılmış limon ve elma posasından elde edilir....

Su altında gidebilen araç. Denizaltı, 1776′ da Bushnell tarafından icat edildi. Çeşitli kişilerce birçok özellik eklenerek geliştirilen denizaltılar, günümüzde artık atom gücüyle çalışır hâle ge...

Türk müziğinde yer alan, kaval biçiminde, yanık sesli, kamıştan bir üfleme çalgısı....

Örümceğimsiler sınıfının keneler takımından bir eklembacaklı türü (Sarcoptes scabiei). Sırt bölgesinde sivri uçlu kabartılar, diken ve tüyler bulunur. Dişisi insanların üstderisinde 1 cm. uzunluğunda ...

Eski çağlarda ve Orta Çağ'da üzerine kazı kalemiyle yazı yazılan pişmiş çamurdan levha. Yapılan kazılar sonucu Sümerler, Asurlular ve Babillilere ait oldukları anlaşılan ve İ.Ö. 4. bin ile milât arası...

Siluriformes grubunun Siluridae ailesini oluşturan 70 balık türünün ortak adı. Gövdesi uzun ve kuyruğa doğru yanlardan basıklaşan, başı geniş ve güçlü, ağzı büyük olan yayın balığı genellikle Avrasya'...

Havanın nemini ölçmeye yarayan araç. Nemölçer de denir. Higrometrelerle genellikle bağıl nem ölçülür. Duyarlığı az olmakla beraber içinde bir insan saçı bulunan saçlı higrometre yaygın olarak kullanıl...

Balıklarda ve yüzen memelilerde göğüs ve karında çift; sırt, kuyruk ve anüste tek olarak bulunan, hareketi ve dengeyi sağlayan organ. ...

Büyük bir hızla yükselen ve yeryüzünden toz, kum, su hatta sularla birlikte balık ve kurbağa gibi hayvanları kaldırabilen sarmal hava hareketi. Büyük çaplı olan hortumlara tornado adı verilir. Genell...

Göz merceğinin, küresel olmayıp değişik düzlemlerde değişik eğrilikte olmasından ileri gelen görme kusuru. Merceğin farklı eğrilikte olması, kırılan ışınların bir nokta (odak) yerine, bir çizgi boyunc...