ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Lâvların anîden soğumasıyla oluşan cam gibi şekilsiz kayaçlara verilen ad. Obsidiyen olarak da bilinir. Kimyasal yapısı granitle aynı olup kuvars gibi demir magnezyumu içerir. Volkan camı genellikle s...

Akvaryumculuğun tam anlamıyla gelişimi 18. yüzyılın ortalarında İngilizler tarafından gerçekleştirildi. Havuz balığının cam kaplarda başarıyla saklandığı İngiltere'de, akvaryumculuk ancak 19. yüzyılda...

Güneydoğu Anadolu'nun ve Türkiye'nin büyük akarsularından biri. Türkiye içinde kalan çığırı 523 km (Gölcük Gölü-Irak sınırı), tüm uzunluğu 1.900 km.dir. Güneydoğu Toroslar arasında Gölcük Gölü'nden do...

İ.Ö. 3. yüzyılda Çin imparatoru Çe Huangti tarafından, Çin'i çeşitli saldırılara karşı korumak amacıyla yaptırılan, Asya'nın en büyük ve en eski anıtsal yapıtlarından biri. Uzunluğu 2.500-3.000 km ara...

Kükürt ve azot içeren, trombin oluşumunu ve etkisini önleyerek kanın pıhtılaşmamasını sağlayan kompleks bir organik asit. Karaciğerde, kaslarda, akciğerlerde, dalak ve öteki dokularda bulunur. Tıpta k...

Kafkasya kökenli Ermeni aydınları ve ihtilâlcilerince İsviçre'de kurulan (1889) ve bağımsız Ermenistan kurmayı amaçlayan siyasî örgüt. Asıl adı "Taşnaktsutyun"dur (birlik, federasyon). Taşnak Komitesi...

Bir maymun türü, berber maymunu . Kuyrukları körelmiştir. Bitkisel ve hayvansal besinlerle beslenir. Kuzey Afrika ve Cebelitarık'ta sürüler hâlinde yaşarlar. Avrupa'da yaşayan tek maymun türü magodur....

Eskiden Arapların, Arap olmayan Müslümanlara verdikleri ad. Daha çok Asya'da bulunan ve o dönemde İran'ın egemenliği altında yaşayan kavimler ve uluslar için kullanılmış, bundan dolayı da İranlıların,...

Dede Korkut Kitabı'ndaki öykülerden birinin erkek kahramanı. Yaptırdığı köprüden geçenden otuz, geçmeyenden kırk akçe alan Deli Dumrul, kendine savaşacak birini aramaktadır. Bu sırada obadan bir genç ...

Hamsigillerden, gümüş renginde, pullu küçük bir kemikli balık (Sardina pilchardus ya da Clupea pilchardus), sardalye, ateşbalığı. Avrupa denizlerinde yaşar. Karadeniz dışında denizlerimizde de bulunur...

(1927 İstanbul), seramikçi. Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Seramik Bölümü'nü bitirdi (1952). Bir süre Gazi Eğitim Enstitüsü'nde çalıştı. 1956'da öğrenim için Almanya'ya gitti; aynı zamanda endüstri t...

Karından ayaklılar (Gastropoda) sınıfındaki türlere verilen genel ad. Yaklaşık 40 000 türle yumuşakçaların en zengin ve biyolojik bakımdan en çeşitli grubunu oluştururlar. Akdeniz'de incelenmiş yaklaş...

Çeşitli alanlarda eğitim ve araştırma yapan fakültelerden oluşan yükseköğrenim ve bilim kurumu. Modern üniversitenin kökenleri, "studia generalia" (genel çalışmalar) adı verilen Orta Çağ okullarına da...

Yüksek oranda nispî nemle karakterize edilen ve karasal iklimin tam tersi özellikler gösteren iklim tipi. Ada ve ana karaların denizsel ya da okyanussal rüzgârlara açık olan taraflarında gözlenir. Den...

Şâir, edebiyat öğretmeni ve târihçi. 1902'de İnebolu'da doğdu. Babası Filibeli muallim Mehmed Cevdet Efendi, annesi Şefike Hanımdır. İlköğrenimini Kastamonu'da yaptı. Ortaöğreniminden sonra Ankara...

Kitapların konulduğu raf, dolap ya da odalara verilen ad. Evdeki kütüphanelerin yanı sıra, devletin, belediyelerin ve bilim kurumlarının genel kitaplıkları bulunur. Bilinen en eski kütüphaneler, kil t...

Gücü düşük bir aygıttan aldığı kumanda sinyali aracılığıyla çıkış gücü yüksek bir aygıtın konumunu, hızını ya da ivmesini denetleyen otomatik kontrol aygıtı. Sözkonusu aygıtın verdiği çıktı ile kumand...

Orta Asya'da Türk-Moğol kabile topluluğu. Moğolistan'ın batı kesiminde yaşayan Naymanlar, XIII. yüzyılda Cengiz Han'ın en güçlü düşmanı olarak ortaya çıktılar. Ama Cengiz Han karşısında tutunamadılar ...

Kanın yapısını ve özelliklerini inceleyen bilim dalı; kan bilimi. Kanın ögeleri olan alyuvarlar, akyuvarlar, hematoblastlar (trombositler) ve bunların oluşumunu denetleyen etkenlerle ilgilenir. Kan gr...

Ardışık iki terimi arasındaki fark hep aynı olan dizi. Terimleri a1, a2,... an olan bir dizinin aritmetik dizi olabilmesi için a2-a1 = a3-a2 = ... = an-an-1=k olması gerek ve yeterlidir. Burada, ortak...

Osmanlı sadrazamlarından Nasuh Paşa'nın sadrazamlığında İran ile yapılan barış antlaşması (1612). Nasuh Paşa daha sadrazam olduğu sıralarda barış taraftarıydı. Bu bakımdan İran şahının barış teklifini...

Doğu Anadolu'nun başlıca ırmaklarından biri. Bingöl Dağı'ndan çıkar. Tuzluca ilçesinin kuzeyinde başlıca kolu Arpa Çayı'nı alır ve Türkiye-Ermenistan ve Nahçıvan sınırında akar. Ağrı dağlık kitlesinin...

Katı, sıvı ya da gaz yakıtların yanma enerjisini elektrik enerjisine çeviren güç santralı. Termik santrallar, düşük kaliteli kömürleri değerlendiren "taban santralları" ile hidrolik enerjiden yeterinc...

Eskiden İslâm devleti içerisinde yaşayan ve Müslüman olmayan erkek vatandaşlardan alınan vergi. Cizye, Müslüman olmayan erkeklerin can, mal ve özgürlüklerinin korunması karşılığında koruma bedeli olar...

Süsengiller (Iridaceae) familyasının Crocus türünü oluşturan bitkilere verilen ad. Soğanlı ve otsu bir bitkidir. Alp'lerde, Güney Avrupa ve Akdeniz bölgesinde doğal olarak yetişir. Çiğdem çiçeği, sarı...