ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Tezkere, pusula. Terim olarak eskiden belli bir meslekte yetişmiş kişilerin yaşamöykülerinin toplandığı yapıtlara tezkire genel adı verilmiştir. "Zikr"den türetilen sözcüğün çoğulu "tezakir"dir. Tezki...

Madenî para, altın ve madalya basımıyla görevli kuruluş. Osmanlı Devleti'nde ilk darphane I. Mehmet tarafından yaptırıldı. Darphanede basım işleri 1841 yılına kadar çekiçle dövülerek yapılırken daha s...

Periyodik cetvelin 5A grubunda yer alan, mavimsi gümüş beyazı renkte metal element. Doğada serbest hâlde, gümüş ve arsenikle birlikte rastlanan antimon daha çok stibnit (Sb2 S3) biçiminde bulunur. Kır...

Metal filizlerin yatağından çıkarıldıktan sonra, filizin işlenmesi sırasında filizden ayrılan kum, kil, taş vb. Kaynak sonrası oluşan atık malzeme....

Işığın, bir engelle karşılaştığında kendisini oluşturan daha küçük ikincil dalgaları bir zarf gibi saran yeni bir dalga yüzeyi verecek biçimde yayılan ikincil dalgalardan oluştuğu kavramına dayanan da...

Tasavvuf etkisinde ve tarikatlar çevresinde gelişen edebiyat. Tasavvufî halk edebiyatı, tekke edebiyatı gibi adlarla da anılmıştır. Her iki ad da bu edebiyatın niteliğini belirtmede yetersizdir. Örneğ...

Mayalanmış süt ürünü. İnek, koyun, manda ya da keçi sütünden yapılan, tadı hafif ekşi koyu kıvamlı ve yarı akışkandır. Yoğurdun ilk kez Anadolu'da ortaya çıktığı sanılmaktadır. Türklerin geleneksel bi...

Kanın damarlara yaptığı basıncın 100 mm. cıva ağırlığının altına düşmesi. Nedenleri yetersiz beslenme, beslenme fonksiyonunun bozukluğu, aşırı kanama sonucu güçten düşme, ağır kalp hastalıkları, böbre...

Bir mektubun, bir kitabın kenarına ya da sayfa altına yazılan yazılar. Geçmişte bir kitabın metniyle ilgili düşüncelerin, açıklayıcı notların sayfa kenarına yazılması yoluyla, özellikle fıkıh, kelam, ...

Nikaragua'nın iç kesiminde yayılan geniş çöküntü alanında, Managua Gölü'nün güneyinde büyük göl. Yüzölçümü 8.400 km2 dir. Fazla sularını San Juan Irmağı ile Atlas Okyanusu'na gönderir. Üzerinde birçok...

Marksist felsefede, iktisadî olguların toplumsal ve siyasî üstyapıyı belirlemesiyle ilgili bakış açısı. Tarihsel maddecilik, maddenin tek gerçeklik olduğunu ve şeylerin diyalektik olarak geliştiğini y...

Tüm gerçekliği maddeye indirgeyen ve madde dışında herhangi bir tözün (cevher) varlığını kabul etmeyen öğreti. Maddeciliğin özü, Tanrı'nın, sonluluğun, ayrı bir töz olarak, ruhun yoksanmasına dayanır....

Ergime noktası 62,9°C olan organik bir asit. Çoğu bitkisel ve hayvansal yağlarda gliserit biçiminde bulunur ve bunlardan hidroliz yoluyla elde edilir. Palmitik asidin sodyum tuzu genellikle öteki yağ ...

Bazı hayvanların embriyo evresinden ergin evreye geçişlerde gösterdiği belirgin farklılaşmaya verilen ad. Yavru evresi ya da embriyo evresiyle ergin evresinin dış görünüşü birbirinden farklıdır. Özell...

Tef olarak da bilinen, bir kasnağa deri geçirilerek oluşturulan vurmalı müzik aleti. Defin kenarına ziller ya da ses çıkarması için saçma taneleri yerleştirilebilir. "Bendir" ve "girbal" de def türler...

Bir silâhın, bir mermiyi gönderebileceği en büyük uzaklık. Askerî terim olarak menzil, ulaştırma hatlarını, ikmal ve tahliye tesislerinin hemen desteklenmesi ve bakımı için gerekli öteki ögeleri kapsa...

Bir ya da daha çok elektron kazanmış ya da yitirmiş bir atom ya da bir atom grubundan oluşmuş, elektrik yüklü parçacık. Artı yüklü iyonlara katyon, eksi yüklü iyonlara da anyon denir. İyonlar, nötr a...

Belirgin bir hücre çekirdeği içeren ve bakterilerle mavi-yeşil algler dışında kalan bütün hücre ve canlıların ortak adı. Ökaryot hücrede çekirdek zarı, kromozomlar, mitokondri, golgi cisimciği, endopl...

Çeçe sineğinin taşıyıp aşıladığı bir kamçılı asalağın (Trypanosoma gambiense) neden olduğu tehlikeli bir hastalık. Özellikle Afrika'nın ormanlık bölgelerinde görülen hastalığın kuluçka süresi 2-4 haft...

Bitkilerde ana canlının üreme bölgelerinde gelişen yeni birey. Gövde, uç kısmında bulunan büyüme noktasındaki hücrelerin çoğalıp büyümesi ve farklılaşmasıyla uzar ve gelişir. Büyüme noktasının üzeri k...

Bir açıyı iki eş açıya bölen ışın. İletki dışında pergel ve cetvel kullanarak da çizilir. Bunun için açının köşesinden çizilen bir yayın kenarları kestiği noktalardan aynı pergel açıklığıyla çizilen i...

Çanakkale iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kasaba. İlçe merkezi, Çanakkale Boğazı'nın doğu ucu yakınında, Anadolu kıyısında, Bursa-Çanakkale şosesi üzerindedir. Aynı zamanda, boğazın karşı ...

İtalya Yarımadası'nın batısında, Sicilya'nın kuzeyinde ve Sardinya ile Korsika'nın doğusunda kalan Akdeniz'in ikincil denizlerinden biri. Akdeniz'in deniz ulaşımı bakımından en önemli parçasıdır....

Bir şeyi duyurmak, tanıtmak ya da propagandasını yapmak amacıyla herkesin görebileceği yerlere yapıştırılan, çoğu resimli ilân. Eski Yunan ve Roma'da olduğu kadar Doğu ülkelerinde de duvarlara resmî y...

Herhangi bir duyum aracılığıyla eşyayı tanıma yetisinin yitimi. Tanısızlık, duyu organlarında bir bozukluk olmadığı hâlde beliren bir ruh hastalığıdır; algısal bir bellek yitimi olarak da tanımlanır. ...