ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

İlkel bitkilerde ve hayvan hücrelerinin büyük bir kısmında bulunur. Sayısı genellikle iki tanedir. Daha fazla sayıda da olabilir. Hücre bölünmesinde görev alırlar. Bu aşamada hücrenin merkezinde bulun...

İki dik taş üstüne üçüncü bir taşın yatay olarak konmasıyla yapılmış taş çağı anıtı. Bazılarında yatay taşların birden çok olduğu da görülür. En çok Fransa'da rastlanır. Massif Central'de ve Bretagne'...

Yugoslavya, Yunanistan ve Türkiye arasında imzalanan siyasî işbirliği ve karşılıklı yardım antlaşması (9 Ağustos 1954). Balkan Paktı'nın ilk adımı olarak 28 Şubat 1953'te Ankara'da üç devletin dışişle...

Osmanlı İmparatorluğu'nda 1863'ten itibaren Mısır genel valisi olanlara verilen unvan. Arapçada "saltanat naibi" anlamına gelir. İlk hıdiv, Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın torunu olan İsmail Paşa, son hı...

Bitki hücre duvarının esas yapısını oluşturan ve glikozdan yapılmış bir polisakkarit. Bitkilere esnekliğini veren, yapılarındaki bu selülozdur. Bitkiler, havadan ve sudan sağladıkları bu elementleri, ...

Yıllık geliri yüz bin akçeden çok olan dirlik. Osmanlı Devleti'nin dirlik sisteminde, yüksek kıdemli ümeraya belli bir hizmet karşılığı ya da padişahın yakınlarına, devlete yararlık gösterenlere gelir...

Halife Ömer zamanında Sasani İmparatorluğu ile Müslümanlar arasında yapılan savaş (642). İslâm ordusunun başında Numan bin Mukarrın bulunuyordu. Bu savaş, İranlılar ile Müslümanlar arasında son savaş ...

Suriye'nin Akdeniz kıyısında başlıca liman kenti. Türkiye'nin Yayladağı sınır kapısının 60 km güneyinde, Türkiye'den Beyrut'a giden kıyı şosesi üzerindedir. Kuzey Suriye'nin (Cezire), Halep ve Hama ke...

Hekim dilinde sadece fır dönme yanılgısı. Baş dönmesi öznel bir duygudur. Gerçek baş dönmesini yalancısından ayırmak için dikkat edilmesi gereken bazı özellikler vardır. Gerçek baş dönmesi, daha az ka...

Naneruhunda bulunan, kimyasal bakımdan bir alkol olan aliçiklik bileşik (3-hidroksi-p-mentan, C10 H19OH). Normal şartlarda yakıcı nane kokusunda, beyaz kristal yapılı bir katıdır. Kimi ilâçlarda, kozm...

Sıvıları ve gazları kapsayan ortak terim. İdeal bir akışkan, biçim değişikliğine direnç göstermez, yani viskozitesi sıfırdır. Böyle bir madde gerçekte yoktur. Öyle ki akışkan denince, pratikte, başta ...

Yanardağ bacalarından yükselerek krateri dolduran ve zaman zaman yanardağ ağzında taşarak dağın eteklerinden akan, ergimiş kızgın kayalara lâv denir. Lâvlar akarken geniş ırmaklar oluşturur. Lâv, ç...

Birçok hayvanın yavrusunun ergin özellikleri kazanmadan önceki dönemine verilen ad. Lârvalar üreme yeteneğine sahip değildir. Ergin bireye benzeyebilir ya da hiç benzemeyebilirler. Öyle ki bazı lârval...

(Moskova 1821-Petersburg 1881), Rus romancısı. Annesi bir tüccar kızı, babası askerî doktordu. İlköğrenimini Moskova'da yaptı. 1837'de Petersburg'daki Askerî Yüksek Mühendis Okulu'na girdi. 1843'te yü...

Karabuğdaygillerden, genellikle otsu, bazen sarılgan ve tırmanıcı, yıllık ya da çok yıllık bir bitki cinsi (Polygonum aviculare). Türkiye'de Kuzey Anadolu dağlarında yetişir. Sebze ve hayvan yemi olar...

Platon'un diyaloğu (İ.Ö. 380 ?). Protagoras diyaloğunda olduğu gibi burada da, erdemin öğretilip öğretilemeyeceği konusu ele alınır. Platon'un olgunluk döneminin ilk diyaloglarından biridir. Bu yapıtt...

Eski Yunan edebiyatının iki büyük destanı. Sözlü edebiyat ürünü olan bu eserlerin Homeros adlı bir şâire âit olduğu kabul edilir. Her iki eser de klâsik Yunan kültürü üzerindeki etkileriyle, Batı edeb...

Bağdat'taki Abbasî yönetiminden bağımsız olarak kurulan ve 868-905 tarihleri arasında Mısır ve Suriye'ye egemen olan ilk yerel hanedanlık. Kurucusu Tolunoğlu Ahmet'tir. Oğuz Türkleri'nden olan Tolun, ...

Genellikle gelgit olayının belirgin olduğu yerlerde, bu olaydan doğan akıntıların etki yaptığı kıyılarda akarsu ağızlarının huni biçiminde genişlemiş ve kıyıya sokulmuş biçimi. En önemli özelliği, tat...

Duyulabilir ses vermesi için yaygın olarak kullanılan elektrikli bir âlet. Kullanıldığı yerler kapı zilleri, hırsız alarmı, yangın alarmı ve telefon zilleridir. Elektrikli zilin çalışması, U şekli...

Ra sembolüyle gösterilir. Radyum, 1898 yılında Curieler tarafından pechblend (U3O8) adı verilen uranyum minerali üzerinde yapılan araştırmalar sırasında ortaya çıkarıldı. Bulunuşu: Radyum, uranyumu...

Savaş sırasında, karadan, denizden ve havadan yapılan saldırılara karşı içinde hiçbir savunma olanağı bulunmayan, bu yolla savaş dışı bırakılan kent. Kentte askerî kuvvetler, askerî tesisler ve savaş ...

Güney ve Güneybatı İran'da, Irak-İran sınırı boyunca birbirine paralel sıralar hâlinde uzanan, geniş sıradağlara verilen genel ad. Birçok doruğu 3.000 m.yi geçer. En yüksek yeri Zardeh Kuh (4.552 m.)....

Dörderli iki takım arasında oynanan oyun. At sırtındaki oyuncular, çim sahada ve iki kale arasında, tahtadan yapılmış topu hareket ettirebilmek için esnek saplı uzun polo sopaları kullanırlar. Orta As...

Etkeni, vücuda mikroplu su ve besinlerin yenmesiyle giren Salmonella typhi türü bakteri olan enfeksiyon hastalığı. Büyük tifo salgınlarının çoğu kent su şebekesinin kirlenmesiyle ortaya çıkar. Bunun y...