ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Osmanlı İmparatorluğu'nda kapıkulu askerlerine her üç ayda bir verilen maaş. Sözcük, süvarilerin atları için verilen yulaf parası anlamına gelen Arapça "alef"ten gelir. Ancak zamanla, doğrudan, askere...

Doğada kuvars, çakmaktaşı biçiminde ve kayaçlarda silikatlar hâlinde çokça bulunan silisyum dioksit (SiO2). Beyaz ya da renksizdir, suda çözünmez. Kum da esas olarak silisten oluşur. ...

Türk lehçelerinden biri. Batı (Oğuz) Türkçesinin bir kolu olan Azerîce, 13. yüzyıldan itibaren Güney Kafkasya, İran, Irak ve Suriye'nin bazı bölgelerinde oluşmaya başlamıştır. Azerîcenin tarihi üç evr...

Dönemi, yapıldığı çevre, katılanların sayısı ya da niteliği programla belirtilen ve özel önemi olan sanat gösterisi. ...

Sağ ve solda olmak üzere iki tâne olan, aort yayından ayrıldıktan sonra boyundan geçerek beyne doğru çıkan büyük atardamarlara verilen isim. Şah damarlarına tıp dilinde "arteria carotis communis" deni...

Tanrı tanımayanların yolu; dünyayı dünyaya dayanarak açıklayan, dolayısıyla bir Tanrı inancı kabul etmeyen dünya görüşlerine verilen genel ad, Tanrıtanımazlık, Tanrısızlık. Ateizmin geçmişi, Antik Çağ...

Ergime noktası 350-360,4°C olan, beyaz, nemçeker katı (KOH). Suda çözünerek alkali bir çözelti oluşturur. Arapsabunu yapımında ve kimya sanayiinde çok sayıda ürün elde edilmesinde kullanılır. Suda ve ...

Türkiye'de çay tarımının başlamasına, gelişmesine ve yerleşmesine önderlik eden zirâat mühendisi. 1880 senesinde Muğla'da doğdu. İlk ve Orta öğreniminden sonra İstanbul Halkalı Yüksek Zirâat Okulunu b...

Ağaç, flora ve hayvânî canlılar topluluğu. Orman; belirli yükseklikteki ve büyüklükteki ağaçlar, çalı, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar ve çeşitli hayvanlarla, toprağın birlikte meydana get...

Osmanlı İmparatorluğu döneminde ordunun öncü görevini yapan atlı birlik. Sayıları 4-5 bin kadar olan çarhacılar ordunun yürüyüşünü güvenlik altına alır ve keşif görevlerinde bulunurlardı. Birliğin kum...

Yunan mitolojisinde savaş tanrısı. Zeus ve Hera'nın oğlu olan Ares'e, Romalılar Mars adını vermişlerdir. Ares, savunma savaşını simgeleyen Tanrıça Athena'nın tersine, saldırgan savaşı simgelerdi. Her ...

Bir akarsuyun denize kavuştuğu yerde iki kola ayrılmasıyla oluşan, üçgeni andıran alüvyon birikintisi adacık. Delta da denilen çatalağız, akarsuların deniz düzeyine yakın ovalara indikleri zaman hızla...

Yeraltından çıkan şifalı sulardan yararlanmak için kurulmuş hamam. Yaygın adı kaplıcadır. Tevrat'a göre şifalı sulardan ilk yararlananlar eski Mısırlılardı. Bu konuda ilk olarak bir yapıt ortaya koyan...

Tavuğun erkeği olan kümes hayvanı. Dişisinden daha iri, uzun kuyruklu, kırmızı ibiklidir. Kalın sesli ve uzun ötüşlüdür. Genellikle dövüş ve süs hayvanı olarak yetiştirilir. Horoz dövüşü dünya çapında...

Genellikle folklor ve halk edebiyatı ürünlerinin yer aldığı sırtı dar, eni geniş, uzunlamasına açılan yazma kitap türü. Biçimi nedeniyle halk arasında "sığırdili, dana dili cöngü" de denilir. Cönkler,...

İstanbul'da yayımlanan gazete (1878-1922). Ahmed Midhat Efendi tarafından 27 haziran 1878'de yayımlanmaya başladı. Batı gazetelerinden çevirilere, roman tefrikalarına, edebiyat ve tarih yazılarına yer...

Baskı ya da ters çevirmeyle resim elde etmeyi sağlayan renkli sinema ve fotoğrafçılık işlemi. Almanlarca geliştirilen bu sistem 1940 yılında filmlerde kullanılmaya başlandı. Daha sonra Sovyetler'de ge...

Hz. Muhammed'e ve onun soyundan gelenlere saygı bildirmek için okunan dua. Kuran'da Allah ve meleklerin Hz. Muhammed'e salâvat okuduğu belirtilerek, inanan kişilerin de ona salâvat ve selâm okumaları ...

Bir kaynaktan yayılan temel parçacıkların ya da elektromanyetik dalgaların oluşturduğu ve bunların ulaştıkları yerde ısı, ışık ya da elektrik türünde gözlenen enerji. Işınım enerjisi, maddesel bir ort...

Sıkkım'ın başkenti. Himalaya'da Tista Irmağı üstünde kurulmuştur. Nüfusu 15.000. Hindistan ile Tibet arasında ulaşımı sağlayan kervan yollarının önemli bir konaklama yeridir. Budistlerin ünlü tapınağı...

Fransa'da kent. Loire Irmağı'nın bir kolu olan Vienne Irmağı kıyısındadır. On binlerce işçinin çalıştığı porselen sanayiinin ürünleri dünyaca ünlüdür. 1966'da yapılan kazılarda önemli arkeolojik bulun...

Roma'da On İki Levha Kanunları'nı hazırlayan on hukukçudan oluşan komisyon. Roma'da patrici-pleb mücadelesi sırasında pleblerin, sözlü örf ve âdet hukukunun yazılı hukuk hâline gelmesini istemeleri so...

Tiftikten ya da yünden dövülerek hazırlanan, eskiden Mevlevi sikkesi, potur, yelek, cüppe ve seccade yapımında kullanılan ince keçe kumaş. Çoğunlukla tiftikten yapılan ince külâhlara ve bir çeşit küçü...

Özdeyiş (vecize), bir düşünceyi kısa ve özlü olarak anlatan, kimin söylediği bilinen özlü sözdür. Özdeyişleri atasözlerinden ayıran en önemli özelliği, söyleyenin kimliğinin belli olmasıdır. Bir s...

Cumhûriyet devri şâirlerinden. 1914'te İstanbul'da doğdu. Galatasaray'da başladığı ilk öğrenimini Ankara Gâzi İlkokulunda; Ortaöğrenimini ise Gâzi Lisesinde tamamladı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat...