ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Selçuklularla Gazneliler arasında Merv civarındaki Dandanakan Kalesi yakınında 1040′ta yapılan savaş. Gaznelilerin hükümdarı Sultan Mes'ud, Selçukluların artık kendi devleti için ne kadar büyük ...

Bir nesnenin, bir varlığın karşıt yanlarını belirtme ya da birbirine karşıt iki nesne, iki varlık, iki kavram arasında ilişki kurma sanatı, karşıtlık. Cahit Sıtkı Tarancı'nın "Neden böyle düşman görün...

Basınç ya da sıcaklık değişimiyle bir madde ya da karışımın evrelerinde (katı, sıvı, gaz) ve bileşiminde oluşan değişiklikleri gösteren grafik. Faz diyagramı da denir. Hâl diyagramındaki çizgiler madd...

Tayland, Hindistan ve Malaysiya'da yaygın olarak bulunan, 1884'te Avrupa'ya getirilerek yetiştirilmeye başlanan bir kedi ırkı. Orta büyüklükte, güçlü olmakla beraber narin görünüşlüdürler. Başları uzu...

Çeşitli alanlarda, değişik büyüklük ve yapılardaki parçaları birbirine bağlamaya, birleştirmeye yarayan nesnelerin genel adı. Bir fotoğraf makinesi ya da kamerada değişik mercekler kullanılmasını sağl...

Türk Deniz Kuvvetleri'ne subay yetiştiren yüksekokul. İlk deniz subay okulu, Mühendishanei Bahri adıyla açıldı (18 Kasım 1776). 1803'te Mühendishanei Berri ile birleştirildiyse de 1808'de ayrıldı. İlk...

Hayvanlara ve bitkilere renk veren kimyasal madde. Hayvanlarda en önemli pigmentler melanin (siyah), rodopsin (mor) ve solunum pigmentleri olan hemoglobin (kırmızı) ve hemosiyanindir (mavi). Bitkilerd...

Milyonlarca voltluk gerilimler oluşturabilen elektrostatik jeneratör. Esas olarak dikey hareket eden, kumaştan yapılmış ve yalıtılmış sonsuz bir kayıştan oluşur. Alttaki kasnakta kayışa sivri uçlar ar...

Yassı solucanlar (Platyhelminthes) takımının Cestoda sınıfına ait üç bin kadar asalak omurgasız türünün ortak adı. Şerit adıyla da bilinir. Yetişkin tenyalar, omurgalı hayvanların bağırsaklarında asal...

Polarma olayını incelemeye yarayan alet. Polarılmış ışığın geçtiği bir polargı (polarizör) ile bu ışığın incelenecek saydam bir numuneden geçtikten sonra üzerine düşürüldüğü döner bir analizleyenden (...

Sinir dokusu, nöron adı verilen sinir hücrelerinden oluşmuştur. Embriyonik dönemde bölünerek çoğalabilen bu hücreler doğumdan sonra bölünemezler. Bu nedenle kazara öldükleri ya da zarar gördükleri tak...

Arabistan'ın güneybatısında, bugün Yemen, Hadramut, Asir denen bölgede yaşamış bir kavim. Seba'nın başkenti Ma'rib idi. Sebalılar yükseliş dönemlerinde mukarrip denen yüksek rahipler tarafından yöneti...

Bir malın yada bir cihazın yapılması veya bir araya getirmesi esnasında bir cihaz için kullanılacak malzemelerin veya parçaların bir araya getirilmesinin aşamaları vardır, buna üretim bandı denir. Örn...

Hristiyan Ortodoks Kilisesi'nin yönetimi altında olan Kilise Kurulu. Patrikhane, Roma İmparatoru Büyük Konstantin tarafından İ.Ö. 4. yüzyılda kuruldu. Roma, İskenderiye, Antakya, Kudüs kiliseleri, Hri...

Birbirine düşman iki kişi arasında, tanıklar önünde, öldürücü silâhlarla yapılan, daha önce kararlaştırılmış dövüş. Bir hesaplaşma niteliğinde olan düelloyu, Fransız filozofu Montesquieu'ye göre ilkin...

Klasik Türk müziğinde, faslın giriş taksiminden sonra ilk çalınan dört haneli ve dört teslimli parça. Yalnız sazlarla çalınır, güftesi yoktur. Uzunluğu birbirine eşit 4 bölümden oluşur. Dini peşrevler...

Jeolojinin, yeryüzü şekillerini konu edinen dalı. Yeryüzü şekillerinin tanımlanması, sınıflandırılması, kökenlerinin ve kullanım alanlarının belirlenmesi jeomorfolojinin alanına girer. Yanardağlar, ku...

Eskiden İslâm devleti içerisinde yaşayan ve Müslüman olmayan erkek vatandaşlardan alınan vergi. Cizye, Müslüman olmayan erkeklerin can, mal ve özgürlüklerinin korunması karşılığında koruma bedeli olar...

Uyku sırasında bilinçsizce gezme hâli; somnanbülizm. Daha çok çocukluk ve ergenlik çağlarında görülür. Kişi yaptıklarının farkında olmaksızın kalkıp dolaşır ve birtakım davranışlarda bulunur. Genellik...

Bir üçgenin kenarlarının orta noktaları, yükseklik ayakları ve ortosantrla köşeler arasındaki yükseklik parçalarının orta noktalarından geçen çember. Euler çemberi olarak da bilinir. Bir üçgen için do...

Otomobil, bisiklet gibi hareketli vâsıtalarda alınan yolu kilometre veya mil olarak gösteren âlet. En çok bilineni otomobillerde kullanılanıdır. Odometrelerin çalışması, manyetizma ve elektrik enerjis...

Embriyonda kan yapıcı organ olarak, erginlerde de kan depolama ve yaşlanmış alyuvarların yıkım yeri olarak görev yapan organ. Dalak bağ dokusuyla çevrilmiştir. Bu bağ doku bir ağ biçiminde dalağın içi...

Şeyh Sait Ayaklanması üzerine 4 Mart 1925 günü çıkarılan, 4 Mart 1929'a dek yürürlükte kalan yasa. Tek maddeden oluşuyordu. Bu madde "gericilik, ayaklanma, ülkenin toplumsal düzenini, dirlik ve dingin...

Türk Silahlı Kuvvetlerinin, 12 Mart 1971 târihinde Süleyman Demirel başkanlığındaki Adâlet Partisi Hükûmetini istifâya zorlayarak ülke idâresine dolaylı bir şekilde müdâhele etmek için Cumhurbaşkanı C...

Yeryüzünü dıştan sararak yerin ekvator düzlemi içinde dolanan ve konumlarını, manyetik alanlarına bağlı olarak koruyan, esas olarak elektronlar ve protonlardan oluşan yüksek enerjili parçacık kuşaklar...