ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Yiyecek maddelerinin, tozların, özellikle çiçektozlarının yol açtığı, hapşırma, göz kızarması ve kaşınmayla başlayan alerjik nezle. Bu nezle türü burun mukoza zarı ya da göz sümüksel zarının gösterdiğ...

Herhangi bir şekilde vücuda giren mikropların kana karışarak burada çoğalması sonucu ortaya çıkan hastalık; kan zehirlenmesi. Belirtileri yüksek ateş, bitkinlik, titreme, terleme, deride kırmızı lekel...

Üstdudağın doğuştan yarık olması durumu. Dölyatağı içerisindeki gelişmenin tamamlanmamış olmasına bağlı olarak, ortaya çıkan bir bozukluktur; ameliyatla tedavi edilebilir. Burun deliklerinin alt taraf...

Proton ve nötron dışında, baryonların uzun ömürlü olanlarına verilen ad. Tanımda sözü edilen uzun ömürlülük 10-23 saniyenin üzerindeki sürelerdir. Lambda, sigma, ksi ve omega-eksi parçacıkları, hipero...

İslâm ülkelerinde Kuran ve hadisleri açıklayıp yorumlayan din bilginlerine verilen ad. Sözlük anlamı bilgili kimseler, bilginlerdir. İslâmiyetin doğuşundan sonra ilkin Araplar arasında, giderek öteki ...

Tutuşabilen bir maddenin yanmasıyla ısı ve ışığın birlikte belirmesi. Ateş, genellikle kor hâlindeki katı cisimleri ve parlayan gazları kapsar. Ateşin insanlık kadar eski olduğu bilinmektedir. İlkçağl...

Tatlı, acı veya tuzlu sularda yaşayan kabuklu ve hareketli, mikroskobik tek hücreli alg (yosun) türlerinin genel adı. Dikdörtgen, yuvarlak, üçgen, oval, mekik veya kayık biçiminde olabilir. Bâzan ...

Yüksek sıcaklıkları ölçmeye yarayan aygıt. Değişik türleri vardır. Platin dirençli termometreler ve ısılçift ilkesiyle çalışan pirometrelerin, sıcaklığı ölçülecek cisimle temas hâlinde olmaları gerekl...

Osmanlı ordusunda bir asker sınıfı. Sınırlarda ya da sınırlara yakın yerlerde otururlar, düşman arazisine yaz-kış sürekli akın yaparlardı. Sefer zamanı, üç günlük bir mesafeyle ordunun büyük kısmının ...

İspanya ile Afrika arasında, Akdeniz'i Atlas Okyanusu'na birleştiren, 51 km. uzunlukta boğaz. Doğu ucunda, kuzeyde Cebelitarık İngiliz üssü, güneyde, Afrika tarafında da İspanya'ya ait Septe yer alır....

1- Kefalgillerden, palamut boyunda bir balık (Sphyraena sphyreana). Vücudu yuvarlak, uzunca, pullu, burnu sivridir. Hamsi, sardalya, uskumru, kolyoz gibi küçük balıklarla beslenir. Boyu 1 m. kadar ola...

Osmanlı döneminde okuma, yazma ve basit din bilgileri öğreten okul. Beş-altı yaşındaki kız ve erkek çocukların okudukları bu okullara sübyan mektebi de denirdi. Öğretim genellikle ezbere dayanırdı. İl...

Gerçel sayılar kümesinden, birim çemberin üzerindeki tüm noktaların kümesine tanımlanan ve trigonometrinin temeli olan fonksiyon. Adını, birim çembere (1,0) noktasında teğet ve başlangıç noktası, (1,0...

Osmanlı Devleti'nde malî işlerin en büyük amiri. Fatih Kanunnamesi'ne göre defterdar, padişah, malının vekili ve divanıhümayunun tabiî üyesiydi. 1837 yılında, II.Mahmut zamanında maliye nazırı deyimi ...

Yurt içinde genel düzen ve güveni korumakla görevli askerî teşkilâta eskiden verilen ad. Osmanlı Devletinde 19. yüzyılın sonlarına kadar İstanbul'da zâbıta işleri Yeniçeri Ağalarıyla, Kaptanpaşalar, B...

Bakteri, mantar ve bitki hücrelerinde hücre zarının üzerinde yer alan yapı. Bitki hücrelerinde selüloz telleriyle pektin, lignin, hemiselüloz vb. maddelerden oluşur. Bitki hücrelerini dış etkenlerden ...

(Lâtince: Gallia), İlk Çağ'da batıda Pireneler, doğuda Ren Nehri ve Alp Dağları, kuzeyde Manş Denizi, güneyde Akdeniz ile sınırlı olan bölgeye verilen ad. Bölgeye ilk yerleşen toplulukların kimler old...

Kan hücrelerinin, özellikle de alyuvarların birbirleriyle birleşip yapışarak yığınlar oluşturması. Bu olay, alyuvarlardaki antijenlerin ve kan serumundaki antikorların mikropları etkisiz hâle getirmel...

Erime noktaları düşük metalleri tutturma işlemlerinde kullanılan, kalay ve kurşun alaşımlarının genel adı....

Mesleği çalgı eşliğinde oynamak olan kadın. Eskiden Türk kadınlarının ve kızlarının çengilik yapması yasaktı. Ancak sarayda çeşitli soylardan gelen cariyeler çengilik yapabilirlerdi. 19 yüzyılda köçek...

Güney ve Güneybatı İran'da, Irak-İran sınırı boyunca birbirine paralel sıralar hâlinde uzanan, geniş sıradağlara verilen genel ad. Birçok doruğu 3.000 m.yi geçer. En yüksek yeri Zardeh Kuh (4.552 m.)....

İstanbul Laleli semtindeki cami. Osmanlı Padişahı III. Mustafa tarafından 1763'te yaptırıldı. 1765'teki yer sarsıntısında önemli ölçüde hasar gördü ve 1782'de onarıldı. Klasik ve barok mimarî özellikl...

Nüfus olaylarını istatistik yardımıyla inceleyen bilim dalı. Bu sözcük ilk kez, Achille Guilard'ın "Beşerî İstatistik Unsurları ya da Karşılaştırmalı Demografi" (1855) adlı kitabında kullanıldı. Eski ...

Bitkisel ve hayvansal hücrelerin yapısında bulunan kalsiyum, fosfor, kükürt, manganez, demir, potasyum, sodyum vb elementlerin oluşturdukları çeşitli bileşikler. Hücrenin yapımı, besinlerin emilmesi, ...

(İ.Ö. 6. yüzyıl ?), Çinli filozof ve din kurucusu. Yaşamına ilişkin bilgiler yalnız efsanelere dayanır. Cou sülâlesi zamanında sarayda arşiv memuru olarak çalışırken, çıkan kargaşalıklar üzerine batıy...