Ağrı İli
Doğu Anadolu'da, Yukarı Murat bölümünde yer alan il. Kuzeyde Kars, batıda Erzurum ve Muş, güneyde Bitlis ve Van illeriyle çevrilir, doğuda ise İran'ın kuzeybatı kesimiyle sınırlanır. Cumhuriyetin ilk yıllarında "Beyazıt vilayeti" olarak kurulmuştu. İl merkezi bugün İran sınırı yakınındaki Doğubeyazıt ilçesiydi. Fakat bir süre sonra değiştirilerek Karaköse'ye nakledildi. 1938'den beri de gerek il ve gerekse merkezi için Ağrı adı kullanılmaktadır. Ağrı, Türkiye'nin en engebeli ve en yüksek illerinden biridir. Aras Irmağı güneyinde uzanan Aras dağlık sırasıyla Diyadin'in güneyinde Aladağ kitlesi, Ağrı, Tendürük volkan konileri arasında kalan kısımlar 1.500-2.000 m. yükseklikte düzlüklerdir. Yerleşme yerleri, yolların aştığı geçitler de aynı durumdadır. Örneğin Erzurum-Ağrı şosesinin geçtiği Eleşkirt'in biraz batısındaki Tahir Geçidi 2.475 m.'dir. Ağrı ilinin bir başka özelliği, Türkiye'nin en karasal iklimine sahip olmasıdır. Türkiye'de bugüne kadar ölçülebilen en düşük sıcaklık -45.6° olarak il merkezinde kaydedilmiştir. En sıcak ve en soğuk aylara ait ortalamalar 20.9 ve -10.4 derece, yıllık yağış tutarı 550 mm.'dir. Karasallığın sonucu olarak karla örtülü gün sayısı yüksektir ve ortalama olarak 100 günü geçer. Başlıca akarsu, bu il topraklarında doğan Murat'tır. Ağrı ağrı" src="https://www.bilgifeneri.com/ansiklopedi/01/agri-ili2.jpg" class="right aral" /> ilinin ekonomisi tarımdan çok hayvancılığa ve hayvan ürünlerine dayanır. Tarımsal ürünler hem çok önemsiz hem de sınırlı birkaç türden ibarettir. Gerçek anlamda bir sanayi yoktur. Evlerde kurulu bazı tezgâhlarda kilim, halı, şal ve çadır bezi dokunur. Son yıllarda karayolu trafiği bakımından çok canlanmıştır. Trabzon'dan başlayarak İran'a ulaşan önemli transit yolu, Türkiye ve Avrupa ülkeleriyle İran arasındaki karayolu ulaşımının canlanmasıyla önem kazanmıştır. Bir yandan Trabzon'dan, öte yandan Trakya girişinden başlayıp Anadolu üzerinden doğuya yönelen ağır ticarî yük taşımacılığı, Erzurum'da birleşir ve Ağrı ili topraklarını aşarak Doğubeyazıt yakınından İran'a geçer. İl toprakları ayrıca Doğubeyazıt-Iğdır üzerinden Kars'a, Patnos üzerinden Van Gölü yöresine bağlıdır. İl merkezi Ağrı ya da Karaköse, Aras Dağları güneyinde yayılan yüksek ovada, Murat - Eleşkirt kavşağı yakınında kurulmuştur.
