Altınordu (Altınorda) Devleti
Hazar Gölü ile Karadeniz'in kuzeyinde kurulmuş bir Türk-Moğol devleti (1241-1502). Cengiz'in torunu Batu Han, İtil Bulgarları'nı ve Kıpçaklar'ı yönetimi altına alarak bu devleti kurmuştur. Sınırlarını, doğuda Aral Gölü dolaylarından, batıda Macaristan içlerine ve Balkanlar'ın kuzeyine kadar genişletmiştir. Bu devletin en güçlü olduğu bölge, aşağı İtil (Volga) boylarıdır. Başkent, burada kurulan Saray şehriydi. 1275'te hükümdar olan Berke Han, İslâm dinini kabul etti. İran'da kurulan İlhanlı Devleti ile şiddetli savaşlar yaptı. Özbek Han zamanında (1313-1341) bütün halk Müslüman oldu. Altınordu Devleti, Ruslardan uzun yıllar vergi aldı. Rusların güneye doğru inmelerine engel oldu. 1360-1380 yılları arasında iç karışıklıklar çıktı. Yirmi yılda on dört han değişti. Bu yüzden devlet zayıf düştü ve parçalandı. Toktamış Han, Timur'un yardımıyla Altınordu Devleti'ni yeniden güçlü bir duruma getirdi. Fakat, bir süre sonra Timur'la arası açıldı. Timur'un Toktamış'a karşı yaptığı seferler sonucunda bu devlet parçalandı. Yerinde Sibirya Hanlığı, Hacı Tarhan Hanlığı, Kazan Hanlığı ve Kırım Hanlığı kuruldu. Altınordu Devleti'nin parçalanması, en çok Ruslar'ın işine yaradı. Kırım Hanlığı, 1475 yılından 1783 yılına kadar Osmanlı Devleti'ne bağlı kalmıştır.
