ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Çam ağaçlarının gövdelerindeki yarıklardan elde edilen yapışkan madde. Reçine ya da kolofan olarak da bilinir. Çam sakızı, sarı, kristal görünümünde, ısıtıldığında yumuşayan, terebentinde ve başka bir...

Bir yüzü, herhangi bir silindirin yanal yüzeyinin parçası olan mercek. Örneğin gözün astigmatlık kusurunu düzeltmekle kullanılan ince merceklerin bir yüzü silindirik, öbür yüzü küreseldir. ...

Bitki ve alg hücrelerinde bulunan, küçük ve değişik şekilli organellerdir. Hücredeki sayısı bir ya da daha fazla olabilir. Bu organel, bitki hücrelerindeki fotosentezden sorumludur. Bu durumda organal...

Gökyüzünü inceleyerek gelecek hakkında tahminlerde bulunma sanatı ve bilimidir. Astroloji eski Mezopotamya 'da kentlerin ve yöneticilerinin geleceklerini bilmek amacıyla kullanılıyordu, daha sonra esk...

Arıkuşugillerden, Akdeniz çevresi ve Asya'nın kimi yörelerinde yaşayan bir kuş (Merops apiaster). Değişik parlak renkli ve uzun gagalıdır. Serçeden biraz daha büyük olan arıkuşu, böcekler, arılar ve d...

57 ya da 58 façetalı, foyasız, parlak, yuvarlak elmas. Bir mücevhere takmak amacıyla yontulmuş pırlantanın kalitesini saflık, beyazlık, parlaklık ve yontulma biçimi belirler. Yontuluş biçimine göre bi...

Böbrek iltihabı. Tehlikeli bir hastalık olup ortaya çıkış nedenleri çeşitlidir. Bulaşıcı hastalıklardan sonra, diş iltihaplanmaları, sinüzit, ilaç zehirlenmeleri, kontorit, fosforit, arsenik ve kurşun...

Arabistan ve Sahra Çölü'nde esen aşırı sıcak ve kurak bir tür rüzgâr. Bu tür rüzgâra, gökyüzü bulutsuzken karanın aşırı ısınması neden olur. Sıcaklığı çok yüksek, nem oranı çok düşüktür. Sıcak esen he...

Organizmayı iç ve dış çevredeki değişimlerden haberdar eden doku. "Nöron" denen sinir hücrelerinden oluşmuştur. Nöronlar üzerinde bilgi, "impuls" adı verilen elektriksel akımlar hâlinde iletilir. Si...

Mekke'nin Müslümanlar tarafından fethinden sonra Müslümanlar ile Müslüman olmayan Arap kabileleri arasında yapılan savaş (31 Ocak 630). Havazim ve Sakif kabileleri birleşerek 20.000 kişilik bir kuvvet...

Âşık edebiyatında, divan şiiri etkisiyle ortaya çıkan nazım ölçüsü. Divan edebiyatında kullanılan müstezat terimine karşılıktır. Aruz ölçüsünün "fâilâtün / fâilâtün / fâilatün / fâilün" kalıbına ek di...

Parçacıkların ve tepkimeyi başlatıp sürdürmeye yetecek ölçüde kinetik enerji taşıyan çekirdeklerin nükleer füzyonunun söz konusu olduğu tepkime türü. Tepkime sırasında termonükleer enerji açığa çıkar....

Ad olmamasına karşın, kişi, özlük, gösterme, soru ve belirsizlik kavramları vererek varlıkların yerini tutan (ad yerine kullanılan) sözcük. Zamir sözcüğüyle eş anlamlıdır. Örnek: ben, sen, o, biz,...

Bir çekirdeğin alfa parçacığı salarak daha küçük bir çekirdeğe dönüşmesi biçimindeki radyoaktif parçalanma. Bu tür bozunmayla oluşan çekirdeklerin ortalama varoluş süresi, saniyenin on milyonda birind...

Harharyasgillerden, bir tür köpekbalığı (Carcharhinus lamia). Atlas Okyanusu ve Akdeniz'de yaşar. Uzunluğu 2 m.den fazladır. Dişileri yılda 25-30 yavru yapar. Yumurtalar ana karnında olgunlaşır, yavru...

Kuzeydoğu Mısır'da, batıda Süveyş Körfezi ile doğuda Akabe Körfezi arasında (bu iki körfez Kızıldeniz'in kuzey ucunu meydana getirir) yarımada ve yönetim birimi. Yüzölçümü 54.000 km2, nüfusu 229.000, ...

Yıllık geliri yüz bin akçeden çok olan dirlik. Osmanlı Devleti'nin dirlik sisteminde, yüksek kıdemli ümeraya belli bir hizmet karşılığı ya da padişahın yakınlarına, devlete yararlık gösterenlere gelir...

Kırlangıçtan büyük bir gece kuşu (Caprimulgus curopeus). Uzunca kuyruklu, yumuşak tüylü, boz renkli, kısa gagalı ve sivri kanatlıdır. İnsanı yanına yaklaştırdığı hâlde yakalanamaz. Keçisağan da denir....

Âşık edebiyatı nazım biçimi. Ayaklı koşma, ilk dörtlüğün bir ve ikinci beytiyle her dörtlüğün sonuna, dizenin son parçasının hece sayısına bir fazlalık (ziyade) eklenerek oluşturulur. Ziyade, müstezat...

Yunan mitolojisinde hekimlik tanrısı. Romalıların Aesculapius adıyla benimseyip taptıkları Asklepios, Apollon'un oğludur. Efsaneye göre Apollon onu büyütmesi için yarı at, yarı insan Hiron'a teslim ed...

Siyasî gazete. 15 Haziran 1919 tarihinde Kastamonu'da kuruldu ve 14 Aralık 1931 tarihine kadar yayın hayatını sürdürerek 2681 sayı çıktı. Hüsnü (Açıksöz), Ahmet Hamdi (Çelen) ve Tahir (Karaoğuz) taraf...

Ortaoyunlarında kavukluyla karşılıklı konuşarak oyunu başlatan kimse. Oyunun bitimine kadar "orta" denilen sahneden ayrılmaz. Elinde "pastav" denilen bir "şakşak" taşır. Kendisine akıl danışılan, eğit...

Rusya'ya bağlı Başkurdistan'da yaşayan Türk halkı ya da bu halkın soyundan olan kimse. Başkurtlar olarak da bilinirler. Volga ırmağıyla Ural Dağları arasında kalan bölgede yaşarlar. Ana yurtları Başkı...

Kimi yazarların gerçek adları dışında imza olarak kullandıkları ad. Divan edebiyatındaki mahlasla karıştırılmamalıdır. Takma ad belirli bir amaçla, özellikle gerçek adı gizlemek için kullanılır. Peyam...

Su kütlelerinin üstünde ya da altında oluşan hareketler. Rüzgârın ya da suyun yoğunluğundaki farklılıkların neden olduğu akıntılar iki grupta toplanabilirler. Rüzgârın yol açtığı akıntılarda, rüzgârla...