Edebiyat terimi olarak Hüsn-i Ta'lil: Anlamla ilgili edebi sanat. Divan edebiyatında bir olayın meydana gelişini hayali ve güzel bir nedene bağlama yoluyla yapılır. Bu nedenin gerçekle ilgili olmaması ve kesin bir etkeninin bulunması gerekir. Hüsn-i tevcih diye de anlandırılır. Eğer neden, güya, sanki, acep, acaba, meğer gibi sözcüklerle olasılıklara dayandırılırsa şibh-i hüsn-i ta'lil (yani yarım hüsn-i ta'lil) yapılmış olur. Örnek:
Aceb bi bağ kenârında dursa lâle hacil
Ki lâlezâr-ı cemâlinde hûr u zârındır
Ahmet Paşa
(Lale bağ kenarında utungaç dursa şaşılır mı? Çünkü o lale bahçesine benzeyen yüzünün güzelliği yanında senin bir düşkünündür. Yani şair, sevgiliye, "senin yanakların o kadar kırmızı ki, lale bile onun yanında utanır kızarır" diyor. Lalenin kırmızılığı güzel bir nedene bağlanıyor.)
Aceb bi bağ kenârında dursa lâle hacil
Ki lâlezâr-ı cemâlinde hûr u zârındır
Ahmet Paşa
(Lale bağ kenarında utungaç dursa şaşılır mı? Çünkü o lale bahçesine benzeyen yüzünün güzelliği yanında senin bir düşkünündür. Yani şair, sevgiliye, "senin yanakların o kadar kırmızı ki, lale bile onun yanında utanır kızarır" diyor. Lalenin kırmızılığı güzel bir nedene bağlanıyor.)
Benzer Edebiyat Terimleri:
- Lügaz
Herhangi bir varlık ya da nesnenin özelliklerini anlatarak şiir biçimi
- Adapte
Herhangi bir dilde yazılmış bir eseri, başka bir dile yer ve kişi adla
- Kesik
Halk edebiyatımızda hece sayısı 7 ve 8 olan şiirlerin genel adı.
- Semantik
Kelimelerin anlamlarını araştıran bilim dalı.
- Epik Tiyatro
Seyirciye toplumsal bilinç kazandırmak, onu uyarmak, çevresindeki yols
- Gnomik
Anlamlı sözleri nazımla anlatan manzum türü.
- İfrat
Bir sıfatı aşırı ölçüde şiddetlendirmektir. Mübalağa (abartma) sanatın
- Epigraf
Bir yapının özelliklerini belirten ve genellikle bir plaka üzerine bin
- Öndeyiş
Bir yazınsal yapıtta ya da tiyatro ürünlerinde asıl konudan önce geçen
- İktibas
Anlamı güçlendirmek için söze ayet ve hadisler katılmasıyla yapılan sa
