Edebiyat terimi olarak İtnab: Sözü, gerektiğinden fazla kelime veya cümle ile uzatma. İcaz'ın karşıtı. İkiye ayrılır:
1. İtnab-ı makbul: Makbul sayılan söz katmadır. Bu çeşitte anlam pekiştirilir, anlatılacak şey abartılır, kastedilen husus fazla tasvir edilir ve üçü birden sağlanır. Örnek:
"Yalıların en tabii ve en lüzumlu gezinti vasıtası sandallar! Sade yalıların mı? Boğaziçi'nde herkesin her an, en çok, onlar işine yarıyor. Mehtapla gezginci, sâzende köşkü onlar, saz dinleyicilerin mevkibi onlar, yerine göre madrabazların balık deposu onlar, sebze dükkanı, dondurmacı dükkanı, onlar; yörük manav sergisi onlar, tatlı su damacanalarının ambarı onlar, hasta sedyesi onlar..."
Ruşen Eşref Ünaydın
2. İtnâb-ı mümel: Makbul sayılmayan söz katmadır. İtnab-ı mühil de denir. Haşv-ı kabih'ler ve tekrarlar makbul sayılmayan söz katmanlarıdır. Örnek:
Duâ ile sözü hatmedelim, zîrâ hakikatte
Sözün gevher olursa yeğdir itnâbından îcâze
Nef'î
1. İtnab-ı makbul: Makbul sayılan söz katmadır. Bu çeşitte anlam pekiştirilir, anlatılacak şey abartılır, kastedilen husus fazla tasvir edilir ve üçü birden sağlanır. Örnek:
"Yalıların en tabii ve en lüzumlu gezinti vasıtası sandallar! Sade yalıların mı? Boğaziçi'nde herkesin her an, en çok, onlar işine yarıyor. Mehtapla gezginci, sâzende köşkü onlar, saz dinleyicilerin mevkibi onlar, yerine göre madrabazların balık deposu onlar, sebze dükkanı, dondurmacı dükkanı, onlar; yörük manav sergisi onlar, tatlı su damacanalarının ambarı onlar, hasta sedyesi onlar..."
Ruşen Eşref Ünaydın
2. İtnâb-ı mümel: Makbul sayılmayan söz katmadır. İtnab-ı mühil de denir. Haşv-ı kabih'ler ve tekrarlar makbul sayılmayan söz katmanlarıdır. Örnek:
Duâ ile sözü hatmedelim, zîrâ hakikatte
Sözün gevher olursa yeğdir itnâbından îcâze
Nef'î
Edebiyat terimi olarak Itnab: Gereksiz yere sözü uzatma.
Benzer Edebiyat Terimleri:
- Eleştiri
1- Bir yapıtın özünü, yapısını anlatan, onun değerli ve değersiz yönle
- İçtenlik
Sözlü ya da yazılı anlatımda duygu ve düşüncelerin içe doğduğu gibi do
- Te'lif
Eser yazmak.
- Anakiklik
Tersinden okununca yine aynı anlamı veren söz ya da cümle. Örneğin; An
- Göz Uyağı
Yazımları fonetik olmayan dillerde ses yönünden uyaklı olmadıkları hal
- Haşiye
Bir metnin altına ya da kenarına konuyla ilgili açıklayıcı bilgiler ya
- Teşbih
Benzetme sanatı.
- Uyak
Sözcük ve eklerin son heceleri ya da en az iki dizenin sonunda yinelen
- Saya
Aşık edebiyatında nesir. Mensur karşılığı olarak da sayalı kullanılır.
- Enelhak
"Ben Tanrı'yım" anlamına gelen Enelhak, evrendeki tüm varlıkların bir
