Edebiyat terimi olarak İtnab: Sözü, gerektiğinden fazla kelime veya cümle ile uzatma. İcaz'ın karşıtı. İkiye ayrılır:
1. İtnab-ı makbul: Makbul sayılan söz katmadır. Bu çeşitte anlam pekiştirilir, anlatılacak şey abartılır, kastedilen husus fazla tasvir edilir ve üçü birden sağlanır. Örnek:
"Yalıların en tabii ve en lüzumlu gezinti vasıtası sandallar! Sade yalıların mı? Boğaziçi'nde herkesin her an, en çok, onlar işine yarıyor. Mehtapla gezginci, sâzende köşkü onlar, saz dinleyicilerin mevkibi onlar, yerine göre madrabazların balık deposu onlar, sebze dükkanı, dondurmacı dükkanı, onlar; yörük manav sergisi onlar, tatlı su damacanalarının ambarı onlar, hasta sedyesi onlar..."
Ruşen Eşref Ünaydın
2. İtnâb-ı mümel: Makbul sayılmayan söz katmadır. İtnab-ı mühil de denir. Haşv-ı kabih'ler ve tekrarlar makbul sayılmayan söz katmanlarıdır. Örnek:
Duâ ile sözü hatmedelim, zîrâ hakikatte
Sözün gevher olursa yeğdir itnâbından îcâze
Nef'î
1. İtnab-ı makbul: Makbul sayılan söz katmadır. Bu çeşitte anlam pekiştirilir, anlatılacak şey abartılır, kastedilen husus fazla tasvir edilir ve üçü birden sağlanır. Örnek:
"Yalıların en tabii ve en lüzumlu gezinti vasıtası sandallar! Sade yalıların mı? Boğaziçi'nde herkesin her an, en çok, onlar işine yarıyor. Mehtapla gezginci, sâzende köşkü onlar, saz dinleyicilerin mevkibi onlar, yerine göre madrabazların balık deposu onlar, sebze dükkanı, dondurmacı dükkanı, onlar; yörük manav sergisi onlar, tatlı su damacanalarının ambarı onlar, hasta sedyesi onlar..."
Ruşen Eşref Ünaydın
2. İtnâb-ı mümel: Makbul sayılmayan söz katmadır. İtnab-ı mühil de denir. Haşv-ı kabih'ler ve tekrarlar makbul sayılmayan söz katmanlarıdır. Örnek:
Duâ ile sözü hatmedelim, zîrâ hakikatte
Sözün gevher olursa yeğdir itnâbından îcâze
Nef'î
Edebiyat terimi olarak Itnab: Gereksiz yere sözü uzatma.
Benzer Edebiyat Terimleri:
- Gül Divan edebiyatında kullanım sıklığı çok yüksek, sanat yapmak amacıyla
- Melhame Divan edebiyatında gelecek olayları anlatan nazım ya da nesir eserleri
- Geçiş İki parafraf arasında bir düşünceden diğerine geçilirken bu fikirlerin
- Düğümleme Bir söz yazıdan istenilen anlamı çıkarmayı, o yazıyı kavramayı engelle
- Murafakat Üslûbun, ele alınan konuya göre düzenlenmesi, dile getirilen düşünce,
- Triyole On mısralı bir nazım şeklidir. Önce iki mısralı kısım, sonra dörder mı
- Beğence Bir yapıtın başına konan; yetkili bir kişinin yazdığı ve o yapıtı tanı
- Fonetik Sanatlar Ses unsuruna dayanan sanatlar.
- Nesip Kasidede tasvir yapılan bölüm.
- Fasih Dilin bütün kaidelerine uyularak doğru, güzel ve açık şekilde konuşup