Tarih terimi olarak Ketebe: Bir hattatın yazdığı yazıya koyduğu imza.
Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) terimi olarak Ketebe: Bir hattatın yazdığı yazıya ismini koyması, demektir. Yazı meşkedenler, hocalarından ehliyetlerini gösteren icazetnameyi aldıktan sonra yazılarına ketebe koyarlardı. Aslı, "o yazdı" demek olan ketebehu'dur. Bazı hattatlar ketebeden sonra, "min telâmiz-i filan..." diyerek üstatlarının adını da yazarlardı.
Ketebe yerinde, Nemekahu, eğer yazan kendinden bir söz katıyorsa Harrerehu, harekeli yazılmış ise Rakamehu, tevazu için veya karalama olduğunu ifade için Sevvedehu, bir meşke bakarak yazmış ise veya meşk olduğunu ifade için Meşşakahu, istinsah suretiyle yazılmış ise Nesehahu veya Satarehu, aynen taklid edilmiş ise Kalledehu gibi tabirler kullanılmıştır.
Ayrıca murakka'at, kıt'a, kitap, ve levhalarda el-Fakîr, el-Hakir, el-Müznib, er-Râcî gibi takdim edilecek makama veya yazının konusuna uygun tevazu ifade eden cümleden sonra isim yazanlar da olmuştur, isimden sonra bazen "Güfire lehu, Gufire zünûbuhu" gibi dua cümlesi ilâve edenler de olmuştur.
Ketebe yerinde, Nemekahu, eğer yazan kendinden bir söz katıyorsa Harrerehu, harekeli yazılmış ise Rakamehu, tevazu için veya karalama olduğunu ifade için Sevvedehu, bir meşke bakarak yazmış ise veya meşk olduğunu ifade için Meşşakahu, istinsah suretiyle yazılmış ise Nesehahu veya Satarehu, aynen taklid edilmiş ise Kalledehu gibi tabirler kullanılmıştır.
Ayrıca murakka'at, kıt'a, kitap, ve levhalarda el-Fakîr, el-Hakir, el-Müznib, er-Râcî gibi takdim edilecek makama veya yazının konusuna uygun tevazu ifade eden cümleden sonra isim yazanlar da olmuştur, isimden sonra bazen "Güfire lehu, Gufire zünûbuhu" gibi dua cümlesi ilâve edenler de olmuştur.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri:
- Münhani
Eğri, çizilmiş anlamındadır. 11. ve 15. yüzyıl'larda yazma eserlerin h
- Çift Kuzu
Yeşil altınla sarı altından bir arada çekilerek ve araları mürekkeple
- İcâzet
Hat öğrencisinin belirli seviyeye geldiğinde hocasından aldığı diploma
- Yazı Çekmecesi
Eskiden yazı takımlarıyla, kâğıt, kalem ye diğer malzemenin konulduğu
- Hokka Takımı
Yazı yazmak için gereken bir veya iki hokkayı ve kalemleri koyacak yer
- Zervarak
Eski kâğıtlar aharlanıp mührelendikten başka bir de üzerlerine altın s
- Darü'l-Kütüp
Kütüphane, kitaplık.
- Vakfe
Durak, durulacak yer, nokta. Durak ile ilgili bilgilere de bakınız.
- Silkme Tozu
Silkme işinde kullanılan, söğüt kömürünün tozu.
- Mühresenk
Akik türünden bir taşın adıdır. Bir sopaya takılarak, tezhip nakışları