Küresel Isınma Ve Sera Etkisi
Dünya atmosferi çeşitli gazlardan oluşur. Ayrıca küçük miktarlarda bazı asal gazlar bulunmaktadır. Güneşten gelen ışınlar (ısı ışınları/kısa dalgalı ışınlar), atmosferi geçerek yeryüzünü ısıtır. Atmosferdeki gazlar yeryüzündeki ısının bir kısmını tutar ve yeryüzünün ısı kaybına engel olurlar. (Karbondioksit gazı(CO2), havada en çok ısı tutma özelliği olan gazdır.)
Atmosferin, ışığı geçirme ve ısıyı tutma özelliği vardır. Atmosferin ısıyı tutma yeteneği sayesinde suların sıcaklığı dengede kalır. Böylece nehirlerin ve okyanusların donması engellenmiş olur. Bu şekilde oluşan, atmosferin ısıtma ve yalıtma etkisine sera etkisi denir. Dünya atmosferi cam seralara benzer bir özellik gösterir.
Son yıllarda atmosferdeki CO2 miktarı hava kirlenmesine bağlı olarak hızla artmaktadır. Metan, ozon ve kloroflorokarbon (CFC) gibi sera gazları çeşitli insan aktiviteleri ile atmosfere katılmaktadır. Bu gazların tamamının ısı tutma özelliği vardır.
CO2 ve ısıyı tutan diğer gazların miktarındaki artış, atmosferin ısısının yükselmesine sebep olmaktadır. Bu da küresel ısınma olarak ifade edilir. Bu durumun, buzulların erimesi ve okyanusların yükselmesi gibi ciddi sonuçlar doğuracak iklim değişmelerine yol açmasından endişe edilmektedir.
İnsanların çeşitli faaliyetlerinin küresel ısınmaya etkisi şöyledir:
▪Enerji kullanımı %49,
▪Endüstrileşme %24,
▪Ormansızlaşma %14,
▪Tarım %13'tür.
Hava Kirliliğini Önlemek İçin Alınabilecek Tedbirler:
▪Sanayi tesislerinin bacalarına filtre takılması sağlanmalı,
▪Evleri ısıtmak için yüksek kalorili kömürler kullanılmalı, her yıl bacalar ve soba boruları temizlenmeli,
▪Pencere, kapı ve çatıların izolasyonuna önem verilmeli,
▪Kullanılan sobaların TSE belgeli olmasına dikkat edilmeli,
▪Doğalgaz kullanımı yaygınlaştırılarak, özendirilmeli,
▪Kalorisi düşük olan ve havayı daha çok kirleten kaçak kömür kullanımı engellenmeli,
▪Kalorifer ve doğalgaz kazanlarının periyodik olarak bakımı yapılmalı,
▪Kalorifercilerin ateşçi kurslarına katılımı sağlanmalı,
▪Yeni yerleşim yerlerinde merkezi ısıtma sistemleri kullanılmalı,
▪Yeşil alanlar arttırılmalı, imar planlarındaki hava kirliliğini azaltıcı tedbirler uygulamaya konulmalı,
▪Toplu taşım araçları yaygınlaştırılmalı,
Bütün bu etkenlerin yanında; atıkların uygun olmayan tesislerde yakılarak bertaraf edilmesinin önlenmesi, sanayi tesisi yer seçiminin yerleşim alanları dışında ve hakim rüzgarlar dikkate alınarak yapılması, imar planlarında bu alanların çevresinde yapılaşmaların önlenmesi ve araçların egzoz emisyon ölçümlerinin periyodik olarak yapılması sağlanmalı, bununla birlikte; alternatif enerji kullanan motorlu taşıtlar geliştirilmeli ve özendirilmelidir. (doğalgaz, elektrik, bioenerji vb.)
