Edebiyat terimi olarak Makta: Gazel ya da kasidenin son beyti.
Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) terimi olarak Makta: Mikta veya kalem yastığı da denir. Bir karış uzunluğunda, kalınca bir parmak eninde ve yassıdır. Kalemi yonttuktan sonra üzerine koyarak ucunu çıtlatmak için, yani dikine keserek yazı yazacak bir hâle getirmek için kullanılmıştır. Kalemin oturduğu yuvaya hane-i kalem denir. Makta genellikle fildişinden yapılmıştır. Altın kakmalı olanları da vardır. Ama bunlarda da kalemin ucunun geleceği yere ufak ve konik bir fildişi parça yapıştırılmıştır.
Makta ustaları mülga Mevlevî tekkelerinden ve bazen Bektaşî'lerden çıkmıştır. Bu maktaların baş tarafında zarif bir Mevlevi sikkesi ve altında talik yazıyla «Ya Hazret-i Mevlânâ» yazısı vardır. Daha altta hendesî şekillerde çiçekler ve üstatların zarif ve girift imzaları görülür.
N. Rüştü Büngül'ün, Eski Eserler Ansiklopedisi'nde makta yapan üstatlar arasında Bursalı Fahrî, Edirneli Nakşî, Çevrî, Resmî, Fikrî, Rıza ve Eski Reşid adları geçmektedir.
Makta ustaları mülga Mevlevî tekkelerinden ve bazen Bektaşî'lerden çıkmıştır. Bu maktaların baş tarafında zarif bir Mevlevi sikkesi ve altında talik yazıyla «Ya Hazret-i Mevlânâ» yazısı vardır. Daha altta hendesî şekillerde çiçekler ve üstatların zarif ve girift imzaları görülür.
N. Rüştü Büngül'ün, Eski Eserler Ansiklopedisi'nde makta yapan üstatlar arasında Bursalı Fahrî, Edirneli Nakşî, Çevrî, Resmî, Fikrî, Rıza ve Eski Reşid adları geçmektedir.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri:
- Yeşil Altın
Altının gümüşle karışmasından meydana gelir, Fransızlar Citron renkli
- Kâğıt
1- Bitkisel maddelerin hamur hâline getirildikten sonra yufka gibi açı
- Gelgit Ebrusu
Tarama ebrusu da denilir. Kitreli suya konulan boyalar bir. İğne ile d
- Pesend
Altın süslemenin zermühre sürülüp parlatılmasıyla elde edilen parlak y
- Cedvel Çekmek
Yazmalarla, levhaların sayfa kenarlarına çizgi çekilmesine denir. Cetv
- Erkam-ı Divâniye (Siyakat)
Bir yazı çeşididir. Irak'ta Abbasîler zamanında icad edilmiş, Selçuklu
- Buketti Şemse
Bir kaideden, bir sap üzerinde tek merkezden çıkartılarak, tabiatta ol
- Su Yolu
Su çizgisi ile ilgili bilgilere bakınız.
- Hüsn-i Hat (Hüsni Hat)
Güzel yazı, yazı güzelliği. Estetik değeri olan İslâmi yazılara hat ya
- Malakari
Tavan ve duvarlara alçı ile az kabartma olarak yapılan tezyinat. Kabar
