Edebiyat terimi olarak Makta: Gazel ya da kasidenin son beyti.
Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) terimi olarak Makta: Mikta veya kalem yastığı da denir. Bir karış uzunluğunda, kalınca bir parmak eninde ve yassıdır. Kalemi yonttuktan sonra üzerine koyarak ucunu çıtlatmak için, yani dikine keserek yazı yazacak bir hâle getirmek için kullanılmıştır. Kalemin oturduğu yuvaya hane-i kalem denir. Makta genellikle fildişinden yapılmıştır. Altın kakmalı olanları da vardır. Ama bunlarda da kalemin ucunun geleceği yere ufak ve konik bir fildişi parça yapıştırılmıştır.
Makta ustaları mülga Mevlevî tekkelerinden ve bazen Bektaşî'lerden çıkmıştır. Bu maktaların baş tarafında zarif bir Mevlevi sikkesi ve altında talik yazıyla «Ya Hazret-i Mevlânâ» yazısı vardır. Daha altta hendesî şekillerde çiçekler ve üstatların zarif ve girift imzaları görülür.
N. Rüştü Büngül'ün, Eski Eserler Ansiklopedisi'nde makta yapan üstatlar arasında Bursalı Fahrî, Edirneli Nakşî, Çevrî, Resmî, Fikrî, Rıza ve Eski Reşid adları geçmektedir.
Makta ustaları mülga Mevlevî tekkelerinden ve bazen Bektaşî'lerden çıkmıştır. Bu maktaların baş tarafında zarif bir Mevlevi sikkesi ve altında talik yazıyla «Ya Hazret-i Mevlânâ» yazısı vardır. Daha altta hendesî şekillerde çiçekler ve üstatların zarif ve girift imzaları görülür.
N. Rüştü Büngül'ün, Eski Eserler Ansiklopedisi'nde makta yapan üstatlar arasında Bursalı Fahrî, Edirneli Nakşî, Çevrî, Resmî, Fikrî, Rıza ve Eski Reşid adları geçmektedir.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri:
- Yaldız
Altın yaldız ile ilgili bilgilere bakınız.
- Gezlik
"Eğri kılıcın ağzı". Kalemtıraş yerine de kullanılırdı. Gez açmağa mah
- Gümüşsuyu
Minyatürlerde akarsular gümüş suyu ile boyanmıştır. Gümüş, jelâtin suy
- Celi-Nüvis
Celî yazıyı güzel yazan sanatçı; büyük yazı yazan.
- Penç
1- Gül, gül goncası, papatya ve benzer çiçeklerin kuş bakışı görünüşün
- Frenk Abadisi
Eskiden kullanılan kâğıtlardan birinin adıdır. Hint âbâdîsi de denilir
- Ekspresyonist Hat Sanatı
Ekspresyonist terimi genellikle büyük ölçüde bozulmuş ve abartılmış hi
- Daldırmak
Batırmak.
- Nakkaş Sai
Mimar Koca Sinan asrında ve yanında yaşamış ve Tezkiretül Bünyan'ı yaz
- Sivri Mühre
Ucu eğri ve düz sivridir. İnce alanları parlatmada kullanılır.
