Edebiyat terimi olarak Satranç: Saz şairleri tarafından aruzun müfte'ilün müfte'ilün müfte'ilün kalıbıyla ve musammat gazel şeklinde yazılan şiirler. Musammat beyitlerden oluştuğu için, her mısra kafiyeli iki eşit parçaya bölünür. Bu parçalar alt alta yazıldıklarında dörtlüklerden meydana gelen yeni bir şekil ortaya çıkar. Bu şeklin kafiye şeması şöyledir: abab cccb dddb... Örnek:
Sevdi gönül bir püsteri / Sanatı terzi güzeli
Hüsnünü bir muhtasarı / Şerh ederek söylemeli
Matlanın fâikını / Sohbetinin lâyıkını
Ben gibi bir âşıkını / Eylemiş aşkıyle deli
Düştü gönül çâresine / Kaşlarının karesine
Çehre-i menâresine / Yandı derûnum göreli
Vardı ellerim eline / Tutuldu dilim diline
Kâkülünün bir teline / Bağladı bu cân ü dili
Emrahî
Sevdi gönül bir püsteri / Sanatı terzi güzeli
Hüsnünü bir muhtasarı / Şerh ederek söylemeli
Matlanın fâikını / Sohbetinin lâyıkını
Ben gibi bir âşıkını / Eylemiş aşkıyle deli
Düştü gönül çâresine / Kaşlarının karesine
Çehre-i menâresine / Yandı derûnum göreli
Vardı ellerim eline / Tutuldu dilim diline
Kâkülünün bir teline / Bağladı bu cân ü dili
Emrahî
Edebiyat terimi olarak Şatranç: 19. Yüzyıl saz şairlenin seyrek kullandıkları bir şiir biçimi.
Benzer Edebiyat Terimleri:
- Aed
Eski Yunanlılarda şiirlerini lirle söyleyen saz şairlerine verilen ad.
- Çözümleme Romanı
Olaydan çok olaya karışan kişilerin ruhsal durumlarını bir takım çözüm
- Yekavaz Gazel
Tüm beyitleri aynı güzellikte söylenmiş gazel.
- AhsenüL Kasas
Kıssaların, hikayelerin en güzeli. Bu deyim, Kur'an-ı Kerim'de Yusuf S
- İçerik
Bir yapıtın ya da sanatsal yaratının içerdiği duygular, düşünceler, im
- Lafçılık
Özellikle yazılı edebiyatta anlatımı gereksiz sözlerle doldurma ve bun
- Çevrikleme
Bir sözcükteki harflerin yerini değiştirerek elde edilen sözcüklerden
- Taşlama
Halk edebiyatında bir kişiyi, bir yeri, bir şeyi ya da bir olayı acı,
- Hicviye
Kişilerin veya toplumun kötü yönlerini, kusurlarını, gülünç durumların
- Mülemma
Bir şiirin bazı mısraları, bölümleri veya bir mısranın bazı sözcükleri
