Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) terimi olarak Tirşe: Üzerine yazı yazılacak şekle konulmuş hayvan derisine verilen ad. İyisi genç dana derisinden, adileri koyun ve keçi derisinden yapılırdı. Eski yazılara göre tirşe şöyle yapılırd; Deri, kılları kesilip kireçlendikten sonra ağaçtan bir dayanak üstüne serilir, içi kazınarak, yapışık kalmış et ve yağ artıkları kaldırılır. Bol su ile yıkanır, temizlenir. Tahtaya gerilir, ete yapışık kısmına ince elekten geçirilmiş tebeşir tozu serpilir ve yüzeyi sünger taşı ile düzeltilir. Kıllı yüzeyi de sünger taşı ile düzeltilir. Bu işlem sırasında çok dikkat edip deriyi yıpratmamak gerekir. Böylece hazırlanan deri çerçeveye gerilerek özenle saçak ve kuru havada kurutulur.
Elde edilen tirşe (parşömen) ince ve beyazdır. Buna verilen diğer bir ad ise velin'dir. Tirşe beyaz, san ve kırmızı olmak üzere üç çeşittir. Yazı derinin bir yüzüne yazılır. Ak deri adı da verilir. Ayrıca altın inceltmekte kullanılan deriye de tirşe denilir.
Elde edilen tirşe (parşömen) ince ve beyazdır. Buna verilen diğer bir ad ise velin'dir. Tirşe beyaz, san ve kırmızı olmak üzere üç çeşittir. Yazı derinin bir yüzüne yazılır. Ak deri adı da verilir. Ayrıca altın inceltmekte kullanılan deriye de tirşe denilir.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri:
- Acem Kösteği
Eski yazmalarda kitap dikildikten sonra, dibinde ve iç tarafından, bir
- Zemin Doldurma
Bir tezhibin şekli belli olup altınları sürülerek tahriri bitince aral
- Müsvedde
Karalama, taslak; beyaza çekilmek üzere ilk kez yazılan ve üzerinde dü
- Rugani
Ciltlerle, kubur gibi sanat eserleri üzerine yapılan nakış ve resimler
- Rugan
Sütten veya ot tohumlarından çıkarılan yağlar.
- Rubu'
Büyük boy kâğıdın dörde bölünmesiyle meydana getirilen eski yazma kita
- Yekpare Şemse
Kitap ciltlerinde kabın tamamını kaplayan meşinin üzerine yapılan şems
- Fırçalar
Tezhibde kullanılan fırçalar, kullanıldıkları yerlere göre isim alırla
- Elfakir Ül Hakîr
Müslüman Türklerin ilim ve sanatla meşgul olanları ve tarikatlardan he
- Kubbeli
Tezhipli kitapların, ilk sayfalarında kubbe levha bulunanlarına verile
