Aisopos Kimdir?
(Esopos okunur) (Ezop olarak bilinir) (İ.Ö. 6. yüzyıl)Yunanlı fabl yazarı. Yaşamı üzerine çok az bilgi vardır. Trakyalı ya da Frigyalı olduğu söylenen Aisopos'un gerçekten yaşayıp yaşamadığı, daha Antik ve Orta Çağ'da tartışma konusu olmuştur. Yunanlı tarihçi Heredot'a göre Aisopos, Sakız Adası'nda yaşayan Iadmos adında birinin kölesiymiş. Efendisi kendisine özgürlüğünü bağışladıktan sonra, rahiplerce haksız yere suçlanmış ve ölüm cezasına çarptırılmış, Delphi'de kayalıklardan aşağı atılarak öldürülmüş. Aisopos, fabllerini düzyazı biçiminde derlerken çok eski bir sözlü gelenekten yararlandı; fabllerin çoğu Antik Yunan kültürünün birikimiydi, birçoğu da yabancı köleler ve gezgin masalcılarca Anadolu ve Yunanistan'a getirilmişti. Platon, onları Sokrates'in şiirleştirdiğini söylemiştir. Bildiğimiz en eski yazılı derleme, İ.Ö. 4. yüzyılda Atinalı devlet adamı Dimitrios'un yine düzyazı olarak kaleme aldığı yapıttır, ama elimize geçmemiştir. Bugün elimizde bulunan Aisopos fablleri, İ.Ö. 2. yüzyılda şair Babrius'un Yunanca; şair Phaedrus ve Avianus'un (İ.S. 1. ve 4. yüzyıllar) Lâtince yapıtlarına dayanır. La Fontaine, Lessing, Krilov gibi yazarlar bu fabllerden esinlenmişlerdir. Aisopos'un fabllerindeki kişiler genellikle hayvanlardır ve her birinin belirli bir niteliği vardır: Aslan güçlü, tilki kurnaz, kartal gururlu, eşek alıktır. Hayvanla insanın da karşı karşıya geldiği olur. Fabllerin dili yalın ve süssüzdür. Bütün öykülerde hayvanlar değişmeyen bir karaktere sahiptir. Bu da onların değişik tipte bireylerin simgesi gibi alınmasına yol açmıştır. Tüm fabllerde insan sağduyusunun, halkın ortak bilgeliğinin dile geldiği görülür. "Aisopos Masalları" Nurullah Ataç, Tarık Dursun K. vd. yazarlarca Türkçeye çevrilmiştir.
