Aksiyon Nedir?
Bir romanda, öykü ya da tiyatro oyununda olayların akışı, yürüyüşü. Başka bir deyişle, bir öyküden ya da romandan betimlemeler, duygusal özellikler çıkarılırsa, ayrıntılar atılırsa, geriye kalan olay çatısı, o romanın ya da öykünün aksiyonudur. Kabaca sınıflamak gerekirse bir edebiyat ürünü; konu, aksiyon, kişiler ve anlatımdan oluşur. Klasik roman anlayışına göre aksiyon, konuya bağlı olarak romanın ana unsurudur. Önce olayın çatısı kurulur, gelişimi plânlanır, sonra kişiler bu gelişim içine yerleştirilir. Daha açık bir söyleyişle, olayı öne alan bir öyküde ya da romanda, aksiyon, vazgeçilmeyecek ilk ve ana ögedir. Çağdaş roman anlayışında, aksiyonun ikinci plana atıldığı, olayın olup bitmesinden çok, bu gelişimin ayrıntılarının, insan dünyası öne alınarak işlendiği görülmektedir. Sanat yapıtındaki gerilimi sağlayan aksiyon, genel olarak hareket anlamını yitirmiş, romancının konuya bakış açısı değişmiştir. Söz konusu olan dıştaki olayların gelişimi, yürüyüşü değil, bu gelişim ne olursa olsun, bunun insanın dünyasına yansıyış biçimidir.
