Baha Tevfik Kimdir?
(1881 İzmir-1914 İstanbul), yazar. Yükseköğrenimini Mülkiye Mektebi'nde tamamladı (1907). Kısa süre Rehberi İttihadı Osmani Mektebi'ndeki felsefe öğretmenliği dışında resmî görev almadı. Felsefe Mecmuası (1911), Zekâ (1912) adlarındaki felsefe ve edebiyat dergilerinden sonra Eşek (1913) adlı mizah gazetesini çıkardı. Kapatılınca El Malûm, o da kapatılınca Yine O gazetelerini yayımlayarak kalemiyle etkin bir siyasal mücadele içine girdi. Prof. Hilmi Ziya Ülken'in deyişiyle İttihat ve Terakki'nin güçlü polemikçisi Hüseyin Cahit'in, Hürriyet ve İtilâf'ın bayrakçısı Ali Kemal'in karşısında tamamen fikrî bir hiciv yaptı. Edebiyat ve felsefe tarihleri üzerindeki çalışmalarıyla felsefe ve bilimin kaynaştığı görüşünden hareket ederek, bilimin, toplumsal hayatın değişmesi koşullarına göre değerlenebileceğini savundu. Genç yaşta ölmesine karşın, yaşadığı dönemin etkin, verimli, yeni görüşler ve yargılar getiren kalemi olarak tanındı. Rıza Tevfik gibi "içi boş, aktarmacı" ünlülerin karşısına çıktı; "ileri bir kafa, ileri bir dil ister" ilkesiyle birlikte yeni bir eylem ahlâkı yaratmaya çalıştı (Hilmi Ziya Ülken). Başlıca yapıtları: "Teceddüd-i İlmî ve Edebî" (1909), "Felsefe-i Edebiyat ve Şair Celis" (1914), "Tarih-i Felsefe" (Ahmet Nebil ile birlikte, 1915), "İlm-i Ahval-i Ruh" (A. Nebil ile çeviri, 1916), "Fransızca İştikak Lûgatı" (Vasfi Menteş ile, 1907-1909), "Muhtasar Felsefe" (1915), "Felsefe-i Kant" (1916).
