Biçimcilik Nedir?
Biçime büyük önem veren, buna göre doğruların kesinlikle biçimsel olduğunu bildiren, tüm açıklamaların mantıksal, yani soyut olarak yapılmasını öngören öğreti, formalizm. Biçimci öğreti, doğruların uzlaşmalı işaretler üzerine ya da simgesel tanımlamalar üzerine kurulmuş olduğunu bildirir. Biçimcilik bu yanıyla tüm sorunları formüllere indirgeme eğilimi olarak kendini gösterir. Biçimci bakış açısının başlıca özelliği, maddesel ögeyi bir yana atması, bilgide maddesel verileri değerlendirmekten kaçınarak toparlayıcı saydığı soyut açıklamalara yönelmesidir. Böyle bir bakış, felsefede soyutlamacı simgeciliğe açılırken sanat kuramında sanat için sanat ilkesine, sanat eleştirisinde de maddesel yapının dış yüzünü ya da kuruluş biçimini konu edinen yapısalcı tutuma açılacaktır. Böylece sanatta sanat için sanat yapma görüşü olarak beliren biçimcilik, sanat eleştirisinde sanatı sanat olarak ele alıp inceleme görüşüne dönüşmektedir. Biçimci bakış açısı, demek ki, sanat yapıtını ayrıştırırken toplumsal-tarihsel özelliklere ve ruhsal özelliklere yönelmeyi öngören klasik eleştiri anlayışından ayrı bir yol tutmakta, hatta onunla karşıtlaşmaktadır. Çünkü biçimci görüşe göre, bir sanat yapıtını sanat yapıtı yapan şey, onun oluşumuyla ilgili dışsal kurallardır, yapısal özelliklerdir. Bir başka deyişle sanat yapıtı anlattığı şeyle değil, anlatış biçimiyle sanat yapıtıdır. Onu araştırırken nesnel yanını, yansıttığı, dışlaştırdığı yanını konu etmek boşunadır. Biçimcilik genel olarak biçime ağırlık veren görüşlerin genel adı olduğu gibi, istemin ortaya koyduğu eylem ilkesini öz açısından değil de, biçim açısından ele alan ahlâk görüşlerinin de genel adıdır. Biçimci ahlâk denilince ilk olarak Kant'ın buyurucu ahlâk anlayışı akla gelir. Buna göre, bir edimin ahlaki değeri, onun içeriğine yani yapılışına ya da gerçekleştirilişine ve sonuçlarına bağlı olmaz, yalnızca biçimine yani eğilimine bağlı olur. Bu da insana ahlâk yasası karşısında tam anlamında saygılı olmayı önermek demektir.
