Cengiz Aytmatov Kimdir?
(1928 Alma Ata/Kırgızistan)Kırgız roman ve öykü yazarı. Bir memurun oğludur. İlköğrenimini köyünde yaptı. Büyükannesinden dinlediği masal ve destanların derin etkisinde kaldı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Cambul Baytar Okulu'nu ve Kırgızistan Tarım Enstitüsü'nü bitirdi. İlk öyküsünü 1952'de yayımladı. 1957'de Sovyet Yazarlar Birliği'ne üye seçildi. 1958'de yayımladığı "Cemile" adlı öyküsü ona, ülkesinin sınırlarını aşan bir ün kazandırdı. Genç bir Kırgız kadınının geleneksel ahlâk anlayışına karşı direnerek, kendi mutluluğunu arayışını konu alan bu şiirsel yapıtı, Louis Aragon tarafından "dünyanın en güzel aşk öyküsü" olarak nitelendirildi. Aytmatov, 1963 yılında ona Lenin Ödülü'nü kazandıran "Öğretmen Duyşen" adlı öyküsünde, Sovyet iktidarının Kırgızistan'daki ilk yıllarında, tutucu geleneklerin ve davranış biçimlerinin aşılması için verilen zorlu savaşımı anlattı. "Kopar Zincirlerini Gülsarı"da (1966) yaşlı bir çobanla atının şiirsel yaşamöyküsü çerçevesinde Sovyet toplumunun gelişim sürecini yansıtmaya çalıştı. 1968 yılında da Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği Devlet Ödülü'nü alan Aytmatov'un, bazıları hem Kırgızca hem de Rusça yazılmış olan yapıtları birçok dünya diline çevrilmiştir. Aytmatov'un öteki yapıtları arasında "Yüz Yüze" (1958), "Selvi Boylum" (1961), "Toprak Ana" (1963), "Gazeteci Cuyuydo" (1952), "Aşim" (1953), "Dağlar ve Stepler" (1962), "Kızıl Elma" (1964), "Beyaz Gemi" (1971) anılabilir. Aytmatov'un Türkçeye çevrilen yapıtları 1974 ve 1982'de "Bütün Eserleri" adı altında toplanmıştır.
