Charles Baudelaire Kimdir?
(1821 Paris-1867 Paris), Fransız şairi. Altı yaşındayken babasının ölmesi, büyük bir sevgiyle bağlandığı annesinin bir subayla evlenmesi, onun tüm yaşamını belirleyen olaylar oldu. İlk ve ortaöğrenimini Lyon ve Paris'te yatılı okullarda yaptı (1830-1839). Hukuk öğrenimine başladıysa da, kısa süre sonra okumayı bir yana bırakarak başıboş bir yaşayış biçimini seçti. Bunun üzerine üvey babası onu Hindistan'da son bulacak uzun bir deniz yolculuğuna çıkardı (1841). Bindiği gemiden yarı yolda indi. Kendini edebiyata vermeyi kararlaştırdı. Bu gezide edindiği izlenimler, sanatını önemli ölçüde etkiledi. Paris'e döndüğünde melez bir sokak kızına tutuldu ve şiirine esin getiren bu fırtınalı ilişki 1856'ya dek sürdü. Sürekli borç içinde, yoksul semtlerde yaşadı. Yayımladığı ilk yapıtları, geleneksel eleştiri anlayışını kıran sanat eleştirileri türündeydi. Amerikalı yazar Edgar Allen Poe'nun yapıtlarını tanıyınca büyük bir coşkuyla onları çevirmeye koyuldu. On altı yıl süren bir çalışma sonucu Poe'nun Ğşiirleri dışındaĞ tüm yapıtlarını Fransızcaya aktararak çeviri sanatının büyük örneklerinden birini yarattı. En sonunda, ününü borçlu olduğu "Les Fleurs du Mal" (Kötülük Çiçekleri, 1857, Türkçeye Elem Çiçekleri ve Kötülük Çiçekleri adıyla çevrilmiştir) adlı şiir kitabını yayımlattı. Günümüzde modern şiirin kaynağı diye görülen yapıt, olumsuz eleştiriler aldı, ayrıca kovuşturmaya uğradı. Esrar ve afyonun etkilerini araştıran "Les Paradis Artificiels" (Yapay Cennetler, 1860) adlı yapıtı da ilgi görmedi. Bütün bu olaylar onu derin bir karamsarlığa itti. Kendini içkiye verdi, esrar ve afyon kullanmaya başladı. Konferanslar vermek üzere gittiği Belçika'da (1864) hastalanınca Paris'e getirildi (1866) ve yatırıldığı hastanede on beş ay sonra öldü. 19. yüzyılın önde gelen şairlerinden biri olan Baudelaire, aynı zamanda ilk modern şair olarak kabul edilir. Simgeci ve gerçeküstücü şiirin tinsel (ruhanî) önderidir ve Verlaine, Rimbaud, Mallarmé, Valéry üzerinde çok büyük etkisi oldu. Şiirlerinin tema ve imgelerini tropikal dünyadan, denizden ve özellikle Paris'ten aldı. Paris'in dilenci, sokak kadını, içkici ve serseri gibi toplumdışı kişilerinin şiirini yazarken, iyinin yanı sıra kötüyü de, bozulma ve çöküntü ögelerini de, günah ve ölümü de içeren bir güzellik anlayışı sergiledi. Büyüleyici diliyle, ritm ve melodisiyle dikkati çeken şiirinde, aşırı bir biçim kaygısı görülür. "Kötülük Çiçekleri"nden başka günlükleri 1949'da, mektupları da 1947-1949 arasında yayımlandı. Dilimizdeki şiir seçmeleri ve derlemeleri: "İçe Kapanış" (Şükran Kurdakul, 1959), "Baudelaire'den Şiirler" (Abdullah Rıza Ergüven, 1961).
