Cumhuriyetçi Parti
ABD'de siyasal parti. 1845'te köleliğe karşı bir parti olarak kuruldu. 1856'daki ulusal kongresinde milliyetçi, kölelik karşıtı ve içki yasağı yanlısı programıyla tutundu. 1860'ta partinin adayı Lincoln'un başkan seçilmesi, kölelik yanlısı Güney'in birlikten ayrılmasına ve iç savaşa yol açtı. Savaş, Güney'in yenilgisiyle sonuçlandı. Ancak Lincoln'un öldürülmesinden sonra radikal ve ılımlı kanat arasında bölünmeye varan anlaşmazlıklar doğdu (1872-1876). 1890'dan sonra seçmenlerin ekonomik çıkarlarına aykırı bazı yasalar, partinin batıdaki durumunu sarstı (McKinley, Dingley dönemleri). 1929 iktisadî bunalımıyla güçsüzleşen partiye iktidar yolunu, 1953-1961 arasında kitleleri etkiyelen güçlü kişiliğiyle Eisenhower açtı. Bu dönem, 1961'de Demokrat Kennedy'in işbaşına gelişine dek sürdü; ancak meclislerde çoğunluk Demokrat Parti'deydi. Nixon, Watergate Skandalı nedeniyle görevden alınınca, yerini Gerald Ford aldı (1974). 1980 seçimlerinde Ronald Reagan'ın başkan seçilmesiyle, Cumhuriyetçi Parti yeniden iktidara geldi. 1984 seçimlerinde de aynı başarıyı tekrarladı ve Reagan yine seçildi. 8 Kasım 1988 seçimlerinde yine Cumhuriyetçi Parti'nin adayı George Bush ABD başkanı seçildi. Ancak parti, 1992 ve 1996 seçimlerinde başkanlığı iki kez Demokrat Parti'ye kaptırdı.
