Necati Cumalı Kimdir?
(1921 Florina/Yunanistan), şair, öykü ve oyun yazarı. Yükseköğrenimini Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamladı (1941). Memurluk ve avukatlık yaptı (1945-1947). Paris Ataşeliği'nde memur (1957-1959), İstanbul Radyosu'nda redaktör olarak çalıştı (1959-1963). İlk şiiri Urla Halkevi'nin dergisi Ocak'ta çıkan (1939) Cumalı, ilk gençlik şiirlerini birleştiren "Kızılçullu Yolu" (1943)nda duyu şairi olarak gözüktü. Doğayı ve yaşamı bir türkü hafifliği içinde yansıtan bu şiirlerinden sonra, içten söyleşi, dil ve anlatım ustalığını yitirmeden toplumsal temalara yöneldi. Yaşar Kemal'in deyişiyle "yaşlanmaz şair çocuk" kalarak dünyaya ve insanlara hep iyimser gözlerle baktı. Yazıldığı yılların beğeni sınırları içinde kalmayan ince duygularla ve küçük insanların yaşamlarındaki bilinen gerçeklerden ayrılmayan aşk şiirleri yazdı. 1960'tan sonra toplamsal gerçekleri özümsemek isteyen şiirlerinden kimilerinde eski başarı çizgisini yitirmedi. Öykü, oyun ve romanlarında çoğu kırsal kesimin temel sorunlarından kaynaklanan konuları işledi. Öykü ve tiyatro türlerindeki çalışmalarıyla da son yılların verimli kalemlerinden biri sayıldı. Yapıtları: Şiir kitapları: "Kızılçullu Yolu" (1943), "Harbe Gidenin Şarkıları" (1945), "Mayıs Ayı Notları" (1947), "Güzel Aydınlık" (1951), "Denizin İlk Yükselişi" (1954), "İmbatla Gelen" (1955), "Güneş Çizgisi" (1957), "Yağmurlu Deniz" (TDK 1969 Şiir Ödülü, 1968), "Başaklar Gebe" (1970), "Ceylan Ağıdı" (1974), "Aç Güneş" (1980), "Bozkırda Bir Atlı" (1981), "Yarasın Beyler" (1982), "Aşklar Yalnızlıklar" (Toplu Şiirler I, 1985), "Kısmeti Kapalı Gençlik" (Toplu Şiirler II, 1986). Öykü kitapları: "Yalnız Kadın" (1955), "Değişik Gözle" (1957 Sait Faik Hikâye Armağanı, 1956), "Susuz Yaz" (1962), "Ay Büyürken Uyuyamam" (1969), "Makedonya 1900" (1976), "Kente İnen Kaplanlar" (1976), "Revizyonist" (1979), "Yakub'un Koyunları" (1979), "Aylı Bıçak" (1981), "Uzun Bir Gece" (1991). Oyunları: "Mine" (1959), "Oyunlar 1" (Boş Beşik, Ezik Otlar, Vur Emri, 1969), "Oyunlar 2" (Susuz Yaz, Tehlikeli Güvercin, Yeni Çıkan Şarkılar, 1969), "Oyunlar 3" (Nalınlar, 1962, Masalar, Kaynana ciğeri, 1969), "Oyunlar 4" (Derya Gülü, 1963, Aşk Duvarı, Zorla İspanyol, 1969), "Oyunlar 5" (Gömü, Bakanı Bekliyoruz, Kristof Kolomb'un Yumurtası), "Oyunlar 6" (Mine, Yürüyen Geceyi Dinle, İş Karar Vermekte), "Yaralı Geyik" (1981). Romanları: "Tütün Zamanı" (1959, Zeliş adıyla 2. bas. 1971), "Yağmurlar ve Topraklar" (1973), "Acı Tütün" (1974), "Aşk da Gezer" (1975). Denemeler: "Niçin Aşk" (1971), "Senin İçin Ey Demokrasi" (1976), "Etiler Mektupları" (yazılar, 1982). Necati Cumalı'nın "Boş Beşik" (1951, 1967), "Susuz Yaz" (1963, 1973), "Tütün Zamanı/Zeliş" (1959, 1974), "Mine" (1982), "Dul Bir Kadın" (1984), "Adı Vasfiye" (1985), "Uzun Bir Gece" (1986) gibi yapıtları filme de alınmıştır.
