Şadırvan Nedir?
Üzeri kubbeli ya da açık su haznesi. Genellikle cami avlularında bulunur. Çevresindeki musluklardan ya da ortasındaki fıskiyeden bol su akar. Abdest alınması amacıyla yapılan şadırvanlar kare, daire ya da çokgen plânlıdır. Üstleri geniş saçaklı bir damla örtülü olup çevrelerinde tahtadan oturma yerleri vardır.
KAYNAK 2 : ŞADIRVAN
Etrâfındaki çok sayıda musluktan abdest almak için genellikle câmi avlusunda yapılan çeşme. Genellikle mermerden olan duvarları dörtgen, altıgen, sekizgen veya çokgen şeklinde yapılırdı. Câmi avlularında, medreselerde yapılan, devamlı suyu akan şadırvanların üstü çadır şeklinde bir kubbeyle örtülürdü. Bu kubbe abdest alanları yağmur ve güneşten korumak için dışarı doğru taşardı. Suyun toplandığı hazne kısmı suyun kirlenmemesi için süslü mermer taşlar veya demir parmaklıklarla korunurdu. Muslukların karşılarına rahatça abdest almak için sâbit oturaklar yapılır, suyun sıçramaması için de havuz etrafında derince yalaklar açılırdı.
Şadırvanların Türk-İslâm mîmârisinde önemli bir yeri vardır. Âit oldukları câmi mîmârisi üslûbunda yapılan şadırvanların Anadolu'da birbirinden güzel örnekleri vardır. Sivas Gök Medresedeki şadırvan (1270), Fatih Câmii avlusundaki şadırvan (1470), Edirne Selimiye Câmii avlusundaki şadırvan, Bursa Ulu Câmi içindeki şadırvan, Konya Mevlânâ Dergâhı avlusundaki şadırvan sanat değeri ve târihî kıymeti çok olanların en önemlileridir.
