ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Merkezî idârenin taşra birimlerinin en büyüğü; bir memleketin, bir vâli tarafından idâre edilen bölümlerinden her biri. Merkezî idârede millî varlığın devâmını sağlayan, kânunların uygulanması, kamu d...

Suriye'nin başşehri veya "Dımaşk" şehrinin merkez olarak kabul edildiği Suriye bölgesine verilen ad. Bu bölgenin merkezi olan Dımaşk şehrine "Şam" da denilmektedir. Şehir merkezi Suriye'nin güneybatı ...

Uzun, ince, yumuşak tüylü bir keçi türü olan Ankara keçisinden elde edilen kıl elyaf. Moher olarak da bilinir. Anlamı keçi kılından kumaş olan Arapça muhayyer sözcüğünden türemiştir. Binlerce yıldır A...

Kâtilin vereceği para cezası. Bir milletin kamu ile ilgili meselelerinin tartışıldığı siyâsî meclislerin adına da diyet denilmiştir. Ortaçağda Roma-Germen İmparatorluğu, Polonya, Macaristan, İsveç, Da...

Lagomorpha takımındaki Laporidae familyasındaki türlere verilen genel ad. Boyları 40-45 cm kadardır. Gözleri büyüktür. Kulakları da genellikle çok büyüktür. Postu sık ve ince tüylüdür. Çoğunlukla saba...

Deri üst yüzeyinde görülen, genellikle kırmızı ve irinli küçük çıbancık. Sivilceler cinsel karakterin belirmesiyle başlayan ergenlik döneminde oluşur. Kimi bünyelerde ileri yaş dönemlerine kadar devam...

Abhazya Cumhuriyeti'nde yaşayan Kafkasyalı bir kavim. Anayurtları, Batı Kafkasya'nın Karadeniz kıyılarıdır. 17. yüzyıldan sonra bir bölümü Kuzey Kafkasya'ya göç etti. Osmanlıların Karadeniz kıyılarına...

Osmanlı sadrazamlarından Nasuh Paşa'nın sadrazamlığında İran ile yapılan barış antlaşması (1612). Nasuh Paşa daha sadrazam olduğu sıralarda barış taraftarıydı. Bu bakımdan İran şahının barış teklifini...

Cennet ile cehennem arasında olduğu düşünülen tepe. Birçok İslâm düşünürü, sevap ve günahları eşit olan ruhların burada toplandığını öne sürmüştür. ...

İtalya Yarımadası'nın batısında, Sicilya'nın kuzeyinde ve Sardinya ile Korsika'nın doğusunda kalan Akdeniz'in ikincil denizlerinden biri. Akdeniz'in deniz ulaşımı bakımından en önemli parçasıdır....

İstanbul'da aynı adı taşıyan semtte, Osmanlı padişahı Abdülmecit'in yaptırdığı saray. 1842-1853 arasında mimar Garabet Balyan ve oğlu Nigoğos Balyan tarafından, karışık bir barok-rönesans tarzında yap...

İki kişi arasında, siyah beyaz, altmış dört kareli bir tahta üzerinde, değerleri ve adları değişik olan, beyaz ve siyah renkli, on altışar taşla oynanan bir oyun. Satranç oyununda amaç; rakip oyuncu...

İleride ortaya çıkabilecek tehlike ve kazadan doğacak zararın giderilmesinin, önceden yapılan ödemeler (prim) karşılığında taahhüt altına alınması. İnsanlar çok eski zamanlardan beri yaşamlarını ve ma...

Güney ve Güneybatı İran'da, Irak-İran sınırı boyunca birbirine paralel sıralar hâlinde uzanan, geniş sıradağlara verilen genel ad. Birçok doruğu 3.000 m.yi geçer. En yüksek yeri Zardeh Kuh (4.552 m.)....

Kınkanatlıların yaprakböcekleri familyasından, patates ve patlıcangillerden başka sebze bitkilerinin de yapraklarını yiyerek büyük zararlara yol açan böcek (Leptinotarsa decemlineata). Anayurdu Kuzey ...

İstanbul'da Bizans İmparatorluğu zamanında yapılan ünlü kilise. Bugünkü Ayasofya'nın yerinde küçük ve ahşap bir kilise vardı. Bu kilise 404'te yanınca yerine 415'te yeni bir kilise yapıldı. Bu kilise ...

Canlı hücrelerinin kalıtsal özelliklerini belirleyen nükleik asitleri oluşturan azotlu baz yapılardan biri. ...

Nemrut Dağı'ndaki tümülüs ve mezar. Aynı yerde bir de tapınak kalıntısı vardır. Kommagene Kralı I. Antiokhos tarafından yaptırıldı (İ.Ö. 30). Tümülüs ve tapınak, tepe üzerinde oluşturulan teraslarda y...

Genellikle folklor ve halk edebiyatı ürünlerinin yer aldığı sırtı dar, eni geniş, uzunlamasına açılan yazma kitap türü. Biçimi nedeniyle halk arasında "sığırdili, dana dili cöngü" de denilir. Cönkler,...

Yunan mitolojisinde, yeraltındaki ölüler ülkesinin tanrısı. "Görünmez" anlamına gelen Hades adı, hem tanrının kendisi, hem de egemen olduğu ölüler ülkesi için kullanılır. Hades, Kronos ile Rhea'nın oğ...

Anotu karbon, katotu çinko ve elektroliti de % 10-20'lik nışadır (amonyum klorür, NH4Cl) çözeltisinden oluşan pil. Kutuplanmayı önlemek için yani kutupengel olarak grafit ya da karbon tozlarıyla karış...

(1914 Mount Pleasant/İowa), Amerikalı fizikçi. Yükseköğrenimini İowa Üniversitesi'nde yaptı. 1951'de aynı üniversitenin fizik ve astronomi profesörlüğüne getirildi. Atmosferin fizikî ve biyolojik özel...

Ölüm cezasını uygulayan kişi. Cellât sözcüğü, Türklerde eskiden sadece kırbaçla dayak cezalarını yerine getiren kimseler için kullanılırdı. Sonraları tüm idam cezalarını yerine getirenlere cellât deni...

Boyun ve yüzün dışında, başın diğer kısımlarında oluşan şiddetli ağrı. Bazı durumlarda başın tümünü kapladığı gibi bazı durumlarda da yarım baş ağrısı denilen ve başın bir bölümünde etkisini gösteren ...

Bulgaristan'da Rodoplar bölgesinde yaşayan topluluk. Pomak sözcüğünün kaynağı hakkında çeşitli görüşler varsa da bu sözcüğün İslâv dillerinde "yardım etmek" anlamına geldiği; bu topluluk mensuplarının...