ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Kalbin vuruşuna bağlı olarak atardamarda meydana gelen kan basıncı değişikliğinin atardamar çeperlerinde yarattığı ritmik kasılma ve gevşeme. Nabız, ortalama olarak, orta yaşlılarda 50-65, 7 yaşınd...

Borç senedi, tahvil, seri hâlinde çıkartılan ve çoğunlukla fâizli olan kıymetli evrak. Bunlar genellikle hâmiline yazılı olarak düzenlenmekle birlikte nâma da yazılı olabilirler. Obligasyonlar, de...

Osmanlı İmparatorluğu'nda denizde ve karada görev yapan askerlere verilen ad. Sözcük, İtalyanca "Levantino"dan gelmiş olup Osmanlı kaynaklarında "cenkçi, gözüpek asker" anlamında kullanılmıştır. Kapta...

Hz. Muhammed'in ahlâka ve güzel davranışlara ilişkin genel kural değerindeki söz ve davranışlarını aktaran bilgiler ve bu bilgileri sınıflandırarak inceleyen bilim dalı. Hadis bilginlerine göre, hadis...

Golf. Küçük ve sert lastik topları sopalarla saha üzerindeki delikler arasında ilerletip, sahanın sonunda bulunan belirli bir deliğe düşürmek gâyesiyle oynanan oyun. Golf ilk olarak 1400 yıllarınd...

Ermenistan Cumhuriyeti'nde kent. Eski adı Guleri; 1924'e kadarki adı Aleksandropol; Türkçe adı Gümrü'dür. Aras'ın kolu olan Arpa Çayı üzerinde kurulmuştur. Dağlarla çevrili olan Leninakan'ın denizden ...

Yasa uyarınca bakıp yetiştirmek ya da yardım etmek yükümlülüğü olduğu hâlde bunu yerine getirmeyen kişiden mahkeme kararıyla alınan para. Nafaka, çeşitli biçimlerde olabilir. İştirak nafakası, boşanma...

Gerçel sayılar kümesinden, birim çemberin üzerindeki tüm noktaların kümesine tanımlanan ve trigonometrinin temeli olan fonksiyon. Adını, birim çembere (1,0) noktasında teğet ve başlangıç noktası, (1,0...

Genel güvenliği ve düzeni korumakla görevli ve bunun için konulan yasa ve hükümet emirlerini yerine getirmekle yükümlü güvenlik kuvveti. Kolluk kuvvetleri genellemesi altında polis teşkilâtı ile birli...

Üzeri kubbeli ya da açık su haznesi. Genellikle cami avlularında bulunur. Çevresindeki musluklardan ya da ortasındaki fıskiyeden bol su akar. Abdest alınması amacıyla yapılan şadırvanlar kare, daire y...

Ege bölgesinin Büyük Menderes'ten sonra en uzun akarsuyu. İki kol hâlinde Gediz kasabasının güney doğusundaki Murat Dağı ile, kasaba çevresindeki Şaphâne Dağından doğar. Uşak'ın batısında bu iki kol b...

Kozalaklıların porsukgiller familyasından, Kuzey Amerika'da yetişen bir ağaç, mamutağacı (Sequoia). Yüksekliği 140 m.ye, gövdesinin çapı 12 m.ye ulaşabilen dev bir ağaçtır. 3.000 yıldan fazla yaşar. Ü...

Periyodik cetvelin atom sayısı 57-71 olan 15 elementinin oluşturduğu seri. Sırasıyla lantan, seryum, praseodim, neodim, prometyum, samaryum, evropiyum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, holmiyum, erbi...

İnsanın birdenbire aşırı sıcak karşısında kalması sonucu ortaya çıkan sağlığa zararlı durum. Sıcak hava da soğuk hava kadar tehlikelidir, ciddî rahatsızlıklara ve ölümlere yol açabilir. Beyinde vücudu...

Eski Mısır'da Ölüler Tanrısı. Çakal (ya da köpek) veya çakal başlı insan biçiminde betimlenirdi. Anubis'in öteki ölüm tanrıları arasında önemli bir saygınlığı vardı. Temel olarak ölü gömme kültü ve öl...

Elips ve hiperbolde, merkezi odaklardan birisi, yarıçapı büyük eksen uzunluğunda olan çember. Elips ve hiperbolün ikişer doğrultman çemberi vardır ve bir odağın teğete göre simetriği, öteki odak merke...

İspanya'da (Endülüs) Müslümanlar ile Hristiyanlar arasında meydana gelen savaş (16 Temmuz 1212). Kuzey Afrika'da Murabıtlar İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra Kuzey Afrika'ya ve Endülüs'e Muvahhitl...

Hint-Avrupa dil ailesinden bir dil, Toharların dili. Toharcanın Doğu Orta İrancanın bir üyesi olan Tuhri diliyle bir ilgisi yoktur. 20. yüzyılın başlarında Doğu Türkistan'da yapılan kazılarda ortaya ç...

Sinekkapangiller (Droseraceae) familyasından çok yıllık, küçük böcek ve sinekleri yakalayarak beslenen bir bitki. Sinekkapan, etçil bir bitkidir. Çiçek dikenli yapraklarını kapatarak, yaprağın üstüne ...

Genellikle gelgit olayının belirgin olduğu yerlerde, bu olaydan doğan akıntıların etki yaptığı kıyılarda akarsu ağızlarının huni biçiminde genişlemiş ve kıyıya sokulmuş biçimi. En önemli özelliği, tat...

Resmî adı Haiti Cumhuriyetidir. Başkenti Port-au-Prince olan ülkenin nüfusu 6 991 589 kişi (2000), yüz ölçümü 27 750 km2dir. Yönetim biçimi cumhuriyettir. Ülkenin para birimi Gourde, resmî dili Fransı...

Osmanlı Devleti'nin, Bulgaristan'da bulunan Varna yakınlarında Haçlı ordusunu bozguna uğrattığı savaş (10 Kasım 1444). Bu savaş, Osmanlıların Balkanlar'daki durumunu güçlendirmiştir. Ayrıca, Avrupalıl...

Fotoğrafçılıkta negatiften, büyültülmüş ya da küçültülmüş pozitif görüntü elde etmeye yarayan bir çeşit projeksiyon aygıtı. Genellikle düşey bir ayak üzerinde hareket edebilen ayarlı mercek sistemiyle...

Eskişehir'in yaklaşık 25 km. güneybatısında, Porsuk Çayı üzerinde baraj. 1966'da yapımına başlandı: 1972'de hizmete girdi. Göl alanı 23,4 km2 su toplama hacmi 431 milyon m3; sulama alanı 41.020 ha; yı...

Mayalanmış tâze üzüm suyu. Olgunlaşmış üzümden değişik usullerle şıra elde edilir. Tâze şıra çeşitli elementleri ihtivâ etmesi bakımından çok önemli bir besin maddesidir. % 60-80 verimle elde edilen t...