ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, padişah hizmetindeki yüksek dereceli bir memurluk. Çuhadarlar bugünkü maiyet memurlarının gördükleri işleri yaparlardı. Çuhadarlar görevlerine göre çuhadar ağa, çuhada...

(1788 Bergamo-1856 İstanbul), İtalyan bando şefi ve bestecisi. Gaetano Donizetti'nin ağabeyidir. Bandocu olarak askerlik yaptı, Napoléon'un ordusunda görev aldı. II. Mahmut'un çağrısıyla İstanbul'a ge...

ZALOĞLU RÜSTEM İran efsânevî kahramanlarından. Ünlü İran şâiri Firdevsî'ye âit olan Şehnâme adlı eserde büyük bir kahraman olarak gösterilir. Rüstem, Türk Edebiyatında Rüstem-i Zal, halk ağzında da Z...

ABD ile SSCB (Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği) arasında 1961′de resmen başlayan siyasî, ekonomik ve teknolojik çekişme. Ay yarışı gerçekte, uzay çalışmalarında en başarılı ülke olma yarış...

İstanbul Patriği Nestorius'un kurduğu Hristiyan mezhebi. Özellikle Arianusçuluğa bir tepki olarak gelişti. 431 yılında Efes Konsili'nde mahkûm edilen Nesturilik, Hristiyanlığın kurucusu kabul edilen İ...

Yumurtasını atarak zayıflamış uskumru balığı ve bunun kurutulmuşu. Balıklar tuzlanıp içleri temizlendikten sonra, kuyruklarından ipe dizilerek beş-altı saat deniz suyunda bırakılır. Daha sonra bir haf...

Avena sativa. Buğdaygillerden, en çok hayvan yemi olarak yetiştirilen bir bitki. Anayurdu Orta Asya ve Ön Asya'dır. Bitkinin gövdesi ince kamış biçimindedir. Başakları salkım gibi aşağıya sarkar. Yula...

Hayvan sağlığının korunması için önlemler alan, hayvan hastalıklarına tanı koyan, tıbbî ve cerrahî girişimlerde bulunarak hastalığın tedavisini sağlayan kişi. Veteriner hekimlerin geniş bir sorumluluk...

Hızlı bir hava ya da buhar akışını art arda kesintiye uğratarak keskin bir ses çıkaran aygıt. 18. yüzyıl sonlarında yapılan ilk siren, bir memeden püskürtülen havayla çalışan çok delikli bir diskten o...

İyodun ve sodyum iyodürün alkol ve su karışımı içindeki çözeltisi. Bir kesiğe, bir sıyrığa mikrop kapmasının önüne geçmek için kullanılır. Geniş bir bakteri ve mantar topluluğuna karşı etkilidir. Deri...

Osmanlı İmparatorluğu döneminde ordunun öncü görevini yapan atlı birlik. Sayıları 4-5 bin kadar olan çarhacılar ordunun yürüyüşünü güvenlik altına alır ve keşif görevlerinde bulunurlardı. Birliğin kum...

Yasa uyarınca bakıp yetiştirmek ya da yardım etmek yükümlülüğü olduğu hâlde bunu yerine getirmeyen kişiden mahkeme kararıyla alınan para. Nafaka, çeşitli biçimlerde olabilir. İştirak nafakası, boşanma...

"South East Asia Treaty Organization"ın (Güneydoğu Asya Antlaşması Örgütü) kısaltılmış adı. 1954'te Manila'da kurulan örgüte üye devletler şunlardı: Avustralya, Fransa, Yeni Zelanda, Pakistan, Filipin...

"Anlamı açıklamak, bildirmek", anlamına gelen bir sözcük; yorum. Terim olarak, Kuran ayetlerinin neden, niçin ve nerede indiği, hükmünün kesin ya da geçici olduğu, anlamanın neye işaret ettiği gibi ko...

Klâsik Türk müziğinin başlıca çalgılarından biri olan, yay ya da mızrapla çalınan, uzun saplı, telli, tahta çalgı. Tanbur olarak da bilinir. Sözcüğün kökeni Arapça "tunbur"a dayanır. Tunburun ise Süme...

Uzun lifli bir pamuk türü (Gossypium hirsutum). Amerika'da yetişen bir pamuk tohumundan üretilmiştir. Gövdesi dik ve güçlü, alt meyve dalları üsttekilerden daha uzundur. Kozaları sarkık ve rüzgâra day...

Tek toynaklılar (Perissodactyla) takımının Tapiridae familyasından varlığını sürdüren tek cinse (Tapirus) ait dört memeli türünün ortak adı. Tapirlerin ön ayağında 4, arka ayağında 3 parmak vardır. Ta...

Pers Savaşları sırasında Yunanlılarla Persler arasında meydana gelen savaş (İ.Ö. 479). Termopil Savaşı'ndan sonra Atina'ya giren Persler, kenti yağmaladıktan sonra Tesalya'ya çekildiler. Pers Kumandan...

Ölüm cezasını uygulayan kişi. Cellât sözcüğü, Türklerde eskiden sadece kırbaçla dayak cezalarını yerine getiren kimseler için kullanılırdı. Sonraları tüm idam cezalarını yerine getirenlere cellât deni...

(1806 Plaşki/Hırvatistan-1871 İstanbul), Osmanlı komutanı. Macar asıllı olup Mihaylo Latoş adıyla da bilinir. Avusturya Harp Okulu'nda okurken Osmanlılara sığındı (1828). Müslüman olarak Ömer Lütfi ad...

Güzel sesle okunan ya da bir müzik aracıyla çalınıp söylenen besteyle coşup yapılan ritmik hareketler. Arapçada sözlük anlamı "işitmek, duymak"tır. Tarikatların çoğunda rastlanan sema genellikle bir M...

Osmanlı İmparatorluğu'nda denizde ve karada görev yapan askerlere verilen ad. Sözcük, İtalyanca "Levantino"dan gelmiş olup Osmanlı kaynaklarında "cenkçi, gözüpek asker" anlamında kullanılmıştır. Kapta...

Bir devletin, kendisi için tehlikeli bulduğu bir stratejik alanın, bir ülkenin ya da bir kentin dış dünyayla bağlantısını zor kullanarak kesmesi. Abluka denizden, karadan ya da havadan uygulanabilir. ...

Yunan mitolojisinde yarı insan yarı hayvan biçiminde yaratık. Romalılar satirlere "faun" derlerdi. Satirler doğayı simgeleyen cinlerdir. Dionisos alayında yer alırlar. Gövdelerinin belden üstü insan, ...

Karanfilgillerden, otsu, bodur bir bitki (Sagyna Procumbens). Nemli yerlerde yetişir. Yaprakları karşılıklı, çiçekleri beyazdır. Çok iyi çim verdiği için, bahçeleri süslemekte ve mozaik bitkisi olarak...