ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Arap Yarımadası'nın kuzey merkezî kesiminde geniş kum çölü. Yüzölçümü yaklaşık 50.000 km2 dir. İki kısımdan oluşur: Suriye Çölü ve Şamar Dağları arasında Büyük Nufud (başlıca vaha kasabaları Ceuf, Hai...

Erzincan ilinde, Tuzla Çayı üzerinde baraj. 1988'de hizmete girdi. Su toplama hacmi 178 milyon m3, göl alanı 8,85 km2 sulama alanı 29.725 ha. Üzerinde kurulu hidroelektrik santralının kurululu gücü 15...

Yanardağ bacalarından yükselerek krateri dolduran ve zaman zaman yanardağ ağzında taşarak dağın eteklerinden akan, ergimiş kızgın kayalara lâv denir. Lâvlar akarken geniş ırmaklar oluşturur. Lâv, ç...

Lâvların anîden soğumasıyla oluşan cam gibi şekilsiz kayaçlara verilen ad. Obsidiyen olarak da bilinir. Kimyasal yapısı granitle aynı olup kuvars gibi demir magnezyumu içerir. Volkan camı genellikle s...

Pristidae familyasına ait altı kıkırdaklı balık türünün genel adı. Tropik ve astropik sığ sularda yaşar. Vücudu uzun ve yassıdır. Kenarında keskin dişler olan, enli ve bir kılıca benzeyen bir burnu va...

(370 İskenderiye, Mısır - 415 İskenderiye, Mısır). Eski Mısırlı, ilk önemli kadın filozof ve matematikçi. Yine bir felsefeci ve matematikçi olan Theon'un kızıdır. İskenderiye'deki Yeni-Plâtoncu felsef...

Simetri ekseni çevresinde dönmekte olan bir cismin dönme eksenini, tepesi cismin merkezinde yer alan dönel bir koni oluşturacak biçiminde dolanması. Presesyon hareketi, topacın kafa sallamasına benzer...

Havanın üst katmanlarında soğuktan donan su damlacıklarının, yuvarlak buz parçaları hâlinde yere düşmesi. Dolu taneleri 2-3 mm çaplı bir küreden bir yumurta büyüklüğüne kadar olabilir. Tarım ve hayvan...

Kanarya Adaları'nın doğu kesimini içine alan yönetim bölgesinin merkezi (İspanya). Büyük Kanarya Adası'nın kuzeydoğu kıyısında bulunan Las Palmas ve yardımcı limanı Laluz'dan sebze, şarap ve meyve dış...

İzmaritgillerden, eti beyaz ve oldukça lezzetli bir balık (Dentex vulgaris). Uzunluğu genellikle 50-70 cm. dolayında olmakla birlikte boyu 1 m.yi ve ağırlığı 40 kg.ı bulanları da vardır. Akdeniz ve Eg...

(1917 Zile-1981 Ankara), eleştirmen. Ortaöğrenimini Erzurum Öğretmen Okulu'nda, yükseköğrenimini Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nde tamamladı (1939). Zonguldak, Kastamonu, Burdur lise ve...

Yumurtasını atarak zayıflamış uskumru balığı ve bunun kurutulmuşu. Balıklar tuzlanıp içleri temizlendikten sonra, kuyruklarından ipe dizilerek beş-altı saat deniz suyunda bırakılır. Daha sonra bir haf...

Güneybatı Afrika'da Orange Irmağı'nın kuzeyinde yaşayan, Hami-Boşiman karışımı, ataerkil bir halk topluluğu (Hoi-Hoiler). Uzun boy, baş ve kulak yapılarıyla Boşimanlardan ayrılırlar. Avrupalılardan ön...

Borç senedi, tahvil, seri hâlinde çıkartılan ve çoğunlukla fâizli olan kıymetli evrak. Bunlar genellikle hâmiline yazılı olarak düzenlenmekle birlikte nâma da yazılı olabilirler. Obligasyonlar, de...

Fransa Kralı IV. Henri tarafından yayımlanan ve Fransa'da inanç özgürlüğünü sağlayan ferman (13 Nisan 1593). Bu fermanla Fransa'da Protestanlara Katolikler ile eşit haklar tanınmaktaydı. Fermanın yayı...

Aynı dinin içinde, tasavvufa dayanan ve bazı ilkelerle birbirinden ayrılan, Tanrı'ya ulaşma arzusuyla tutulan yollardan her biri. Arapça'da yol anlamına gelir. 9 ve 10. yüzyıllarda tek tek her kişinin...

Âşık edebiyatı nazım biçimi. Ayaklı koşma, ilk dörtlüğün bir ve ikinci beytiyle her dörtlüğün sonuna, dizenin son parçasının hece sayısına bir fazlalık (ziyade) eklenerek oluşturulur. Ziyade, müstezat...

Türk alfabesinin 29. harfi ve Türkçede bu harfin işâret ettiği ses. Z, bir diş ünsüzüdür. Z, ana Türkçeden beri bütün Türk dil ve diyalektlerinde kullanılan bir sestir. Göktürk alfabesinde bu ses ...

Çok kubbeli camilere verilen genel ad. Ulucamilerin kökeni, ilk dönem İslâm mimarîsinin payeler ve sütunlar üzerine oturan düz damla örtülü avlulu camilerine dayanır. Bu camilerin sıcak ülkelerde açık...

Dünya üzerinde, Güneş ışınlarının yılda iki kez dik açıyla geldiği, sıcak kuşağın kuzey ve güney sınırlarını oluşturan ve ekvatorun 23º 27' kuzey ve güneyinden geçtiği varsayılan iki çember. Bunlardan...

İstanbul'da Karaköy ve Eminönü semtlerini birleştiren köprü. İstanbul yakasını Galata'ya bireştirmek için ilk girişimler II. Bayezit zamanında oldu. Nihayet 1827 yılında 500 m. uzunluğunda, dubalar üs...

Büyük Okyanus'ta ekvator üzerinde bulunan, Güney Amerika'dan 950 km uzaklıktaki volkanik adalar. Yüzölçümü 7 994 km2 olan bu adalarda, keşfedildikleri 1535 yılında kimse yaşamıyordu. Çok uzun yaşad...

Çoğu hayvanın kanında, omurgalıların alyuvarlarında bulunan ve dokulara oksijen taşıyan protein. Hemoglobin oksijenle birleşerek oksihemoglobin adını alır. Oksihemoglobin parlak kırmızı renktedir. Hem...

Bir renkli televizyon işlemi. "Bellekli almaşık renk" anlamına gelen "Sequential Couleur á Mémoire" sözcüklerinin baş harflerinden oluşturulmuş kısaltmayla anılır. 1958'de Fransa'da Henri de France ta...

Bileşikgiller (Asteraceae) familyasından Achillea millefolium türüne verilen ad. Sarı renkli çiçeği olan civanperçemi, 10-35 cm'ye kadar boylanabilen, çok yıllık bir çalıdır. Çiçeklenme dönemi haziran...