ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Divan edebiyatında sakiyi ve içki meclisini konu alan şiirlerin genel adı. Genellikle mesnevi ya da kaside biçiminde yazılırdı. Tasavvufî nitelikteki sakinamelerde ise saki mürşidin, şarap da Tanrısal...

Sıcak ya da soğuk sıvıları, uzun süre sıcaklık değişimine uğramadan muhafaza etmeye yarayan kap. İlk kez İngiliz bilim adamı James Dewar tarafından, sıvılaştırılmış gazları muhafaza etmek amacıyla bul...

Osmanlı İmparatorluğu'nda kapıkulu askerlerine her üç ayda bir verilen maaş. Sözcük, süvarilerin atları için verilen yulaf parası anlamına gelen Arapça "alef"ten gelir. Ancak zamanla, doğrudan, askere...

Davranışlarımızın "iyi"ye uygun ve "kötü"den uzak olması için kurallar koyan bilgi alanı. Ahlâk, insanın uyması gereken başlıca davranış kurallarını araştırır ve önerir. Ahlâk dediğimiz bilgi alanı, b...

Hodangiller (sığırdiligiller) familyasından, bir yıllık otsu bitki (Borrego officinalis). Toprak üstü kısımları sert tüylerle kaplıdır. Çiçekleri mavi, pembe ya da beyaz renklidir. Tıpta öksürük gider...

Okyanusları, denizleri, bunların sularını, diplerini, bitki ve hayvan organizmalarını inceleyen bilim, oşinografi. En dar anlamıyla okyanusların ve denizlerin fizikî incelenmesini ifade eder. En geniş...

(1878 San Fransisco-1927 Nice), ABD'li kadın dansçı. Ülkesinde ilgi görmeyince Paris'e gitti (1903). Burada bazı çevrelerce eleştirilere uğradı, bazı çevrelerde ise beğeni gördü. Kurallara karşı çıkıy...

Yahudiliğin geleneksel öğretilerini bir araya toplayan ve onların yaşayışlarını düzenleyen geniş yapıt. Talmud'un amacı yazılı yasa Tevrat'ın tamamlayıcısı olan sözlü yasayı tanıtmak ve onun gelecek k...

Enerjisini merkezindeki nükleer tepkimelerden alan, her dalga boyunda ışınım yapan, dev gök cismi. Yıldızlar büyüklüklerine göre dev ya da cüce diye adlandırılır. Dev yıldızların çapı, Güneş'ten 30 il...

1987 yılında doğa koruma alanı ilân edilen Çitdere ormanı, Zonguldak ili sınırları içinde 721 hektarlık bir alana yayılır. Bölgedeki en önemli bitki türü ıstranca meşesidir. Bu bölgede bulunan ıstranc...

Batı Asya ve Kuzey Afrika'da yaşayan bir deve türü (Camelus dromedarius). Tek hörgüçlü, ince yapılı, uzun bacaklıdır. Hızlı koşar, binek hayvanı olarak kullanılır....

Düğünçiçeğigillerden, sarı ya da beyaz, zehirli bir otsu bitki cinsi (Ranunculus). Bir yıllık ya da çok yıllık olabilir. Çoğunlukla nemli yerlerde yaşar. Genellikle nisan-temmuz döneminde çiçek açar. ...

Kuzey Afrika'da, Nil Vadisi'nin batısında yayılan ve siyasal bakımdan Mısır, Sudan ve Libya'da kalan geniş çöl alanı. Yüzölçümü 1.259.000 km2 dir....

Bir ülkenin siyasetini belirleyen ve bu siyasete göre devlete yön veren kurul. Diğer adı bakanlar kurulu olan hükûmet, devletin yürütme görevini elinde bulundurur. Dünya üzerinde askerî hükûmet, demok...

Sözün açık, duru, düzgün ve anlaşılır olması durumu. Eski belagat kitaplarında kelimede ve kelâmda (söz) fesahat olarak tanımlanmıştır. Buna göre söylenişi zor seslerin yan yana getirilmemesi, anlamı ...

Arapça "vehm"den türetilen bu sözcük, kuşkuya düşürme anlamındadır. Edebiyat terimi olarak, iki ya da daha çok anlamlı bir sözcüğü, en yaygın anlamını kullanır görünerek en uzak anlamıyla kullanmaya d...

Orta Asya'da Türk-Moğol kabile topluluğu. Moğolistan'ın batı kesiminde yaşayan Naymanlar, XIII. yüzyılda Cengiz Han'ın en güçlü düşmanı olarak ortaya çıktılar. Ama Cengiz Han karşısında tutunamadılar ...

Batı Avrupa ve Kuzey Afrika'da yabanî olarak yaşayan, evcilleştirilmiş türleri kümeslerde üretilen küçük bir tavşan (Oryctolagus cuniculus, Cuniculus cuniculus). Anayurdu İspanya ve Güney Avrupa'd...

Türlü maddelerden boncuk biçiminde yapılmış otuz üç ya da doksan dokuz tanenin ibrişime geçirilip bağlanmasıyla yapılan halka. Ya virt çekerken sayıyı şaşırmamak için ya da elde oyuncak gibi kullanılı...

İslâm devletlerinde Müslüman olmayanlardan alınan özel vergi. İki türlü olurdu. Birisi "haracı ruus" (kişilerden alınırdı ve "cizye" olarak adlandırılırdı), öteki "haracı arazi" (toprak vergisi) idi. ...

İlk Çağ'da Büyük Pers İmparatorluğu'nu kuran hanedan. İ.Ö. 700 yıllarına doğru yaşamış olan Akamanış, aileye adını verdi. Bu hanedandan II. Keyhüsrev, İ.Ö. 6. yüzyılda Medleri yenerek Pers İmparatorlu...

Kan plazması proteini. Antikorların oluşumuna neden olan bu maddenin molekül ağırlığı çok yüksektir. En ağır yer değiştiren proteinlerden biridir. Ancak elektroforez (bir sıvı içindeki küçük katı parç...

Yanınca hidroklorik asit yayan, mobilya ve giysi gibi eşyaların yapımında yaygın olarak kullanılan plâstik ya da reçine. Polivinil klorür reçineleri serttir, ama plâstikleştiricilerin eklenmesiyle esn...

Bitki hücre duvarının esas yapısını oluşturan ve glikozdan yapılmış bir polisakkarit. Bitkilere esnekliğini veren, yapılarındaki bu selülozdur. Bitkiler, havadan ve sudan sağladıkları bu elementleri, ...

Amerikan Uzay ve Havacılık Araştırmaları Merkezi (National Aeronautics and Space Admnistration). 1958'de kuruldu. Örgüt yalnızca uzay ve havacılık konularında bilimsel araştırmalar yapmakla yetinmez. ...