ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Selçuklularla Gazneliler arasında Merv civarındaki Dandanakan Kalesi yakınında 1040′ta yapılan savaş. Gaznelilerin hükümdarı Sultan Mes'ud, Selçukluların artık kendi devleti için ne kadar büyük ...

Hasta dokuları kazıyarak alma işlemi. İsteyerek yapılan ve dölütü dölyatağının içinden kazıyarak almaya da kürtaj denir. Daha çok kadın hastalıklarının tedavisinde yapılan bir işlemdir. Dölyatağının i...

Yerkürenin atmosferin etkisiyle ısınması. Bulutsuz ve açık bir havada, kısa dalga boyuna sahip Güneş ışınlarının önemli bir bölümü atmosferi geçerek yeryüzüne ulaşır ve orada emilir. Ancak, yerkürenin...

Hayvan kemiklerinin ve başka hayvansal maddelerin tam olarak yakılmaması sonucu üretilen, kalsiyum fosfatça zengin, %10 karbon ve %90 inorganik maddelerden oluşan bir tür kömür. Zehirli gazları tutmad...

Eni ve boyu kırkar arşın olan ve yaklaşık 1.000 m2lik bir yüzey ölçüsü. Daha önceleri genellikle, yürüyen bir dönümcünün adımlarıyla ölçülen 1.600 adımlık alana denirdi. Bunun kesin ölçü olmayışı nede...

Güzelavratotundan elde edilen hiyoiyaminden türeyen bir alkaloiddir. Parasempatik sinir sisteminin etkilerini azaltır. Göz bebeklerini genişletmek, tükürük ve mukus salgısını azaltmak, spazmları çözme...

Bilim ve bilimsel yöntemin bilgiye ulaşmak için tek geçerli yol olduğunu savunan felsefî görüş. Bilim ve bilimsel yöntem dışındaki bilgilenme şekillerini kabul etmediği için, spekülâtif felsefe, metaf...

Eski bir Germen kabilesi. Bugün Hollânda sınırları içinde kalan Ren Irmağı kıyısındaki Batavorum bölgesine yerleşmişlerdir. Bu bölge M.Ö. 12 yılında Roma İmparatorluğu'nun egemenliğine girdiğinde, müt...

İlk Çağ'da İ.Ö. 6. yüzyılın son yarısında Sparta'nın önderliğinde ve egemenliğinde Pelopones Yarımadası kentlerinin kurduğu birlik. Bu birlik Yunan tarihinde ilk büyük birliktir. Birliğe giren kentler...

On dokuzuncu yüzyılın sonlarında Fransa'da ortaya çıkmış ve 20. yüzyıl edebiyatını önemli ölçüde etkilemiştir. Bireyin duygusal yaşantısını, dolaysız bir anlatım yerine, simgelerle yüklü ve örtük bir ...

Değişkenlerin her değeri için geçerli olan eşitlik. Eşitliğin özel bir hâli olan özdeşlik, = yerine _ işaretiyle gösterilir. Örneğin 2x _ x + x ve (a+b)2 _ a2 + 2ab + b2 birer özdeşliktir. ...

Kuzey Afrika'da, Nil Vadisi'nin batısında yayılan ve siyasal bakımdan Mısır, Sudan ve Libya'da kalan geniş çöl alanı. Yüzölçümü 1.259.000 km2 dir....

Gerçel bir vektör uzayından gerçel sayılar kümesine tanımlı olup homojenlik, kesin pozitiflik ve üçgen eşitsizliği özelliklerini sağlayan fonksiyon. Vektör uzayının bir v elemanının normu IIxII biçimi...

Güneybatı Afrika'da Orange Irmağı'nın kuzeyinde yaşayan, Hami-Boşiman karışımı, ataerkil bir halk topluluğu (Hoi-Hoiler). Uzun boy, baş ve kulak yapılarıyla Boşimanlardan ayrılırlar. Avrupalılardan ön...

Hücrenin kromozomlarında bulunan, canlı bireylerin kalıtsal karakterlerini taşıyıp ortaya çıkışını sağlayan ve nesilden nesile aktaran kalıtım faktörleri. Genetik unsurun en küçük parçası. Gen terimi ...

Radyoaktif bir maddenin, saniyede 3,7 x 1010 (otuz yedi milyar) parçalanmaya karşılık düşen aktiflik birimi (simgesi Ci). Bir curie, yaklaşık olarak 1 gram radyumun aktifliğine eşittir. ...

Canlıların özelliklerini ve kalıtsal karekterlerini inceleyen, bu karekterlerin nesillere geçişini belli kalıtım kânunlarına bağlayan, genin yapı ve görevlerini araştıran verâset ilmi. Kalıtım bilimi ...

Çek halk dansı. 19. yüzyılda yaygınlaştı, pek çok ülkede oynanmaya başlandı. Soyluların dansı hâline geldi. Çekçede "yarım adım" anlamına gelmektedir. Figürleri, 1830'da Anna Clezak adlı bir Çek kızı ...

Hindistan'da önemli din adamlarına verilen unvan. Sözcük, Sanskritçe olup "Büyük Ruh" anlamına gelmektedir. Mahatma unvanıyla adlandırılan kişiler, bilgelikte ve insanlara yardımcı olmada en son aşama...

Mezopotamya'da yaşamış, Sami ırkından bir kavim. İ.Ö. 2600'da anayurtları Arap Yarımadası'ndan kalkarak, I. Sargon'un yönetiminde Sümer ve Elam devletlerini yıkıp yerlerini aldılar. Sümer uygarlığının...

Sayılabilir sayı kümelerinin belirli bir kural altında birbirini izleyen elemanları. Örneğin -2, -1, 0, 1, 2, 3, 4 sayıları yedi ardışık tamsayı; 1, 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17 sayıları sekiz ardışık asal ...

Doğu Anadolu'da, Bitlis-Van illeri arasında göl. 3.713 km2 yüzölçümüyle Türkiye'nin en büyük gölüdür. Uzunluğu Tatvan-Bendimahi Irmağı ağzı arasında 130, Deveboynu-Pargot arasındaki genişliği ise 38 k...

Yerin merkeziyle Güneş'in merkezi arasındaki ortalama uzaklık (simgesi A.U.). Gök birimi de denir. Gökbilimde uzunluk birimi olarak kullanılır. Bir astronomik birim 149,6 milyon kilometreye eşittir. ...

Genel anlamda vücudun gereksinme duyduğu besini alamaması durumunda ortaya çıkan bir şeyler yeme isteği; nicelik ya da kalori açısından besin eksikliği; vücudun, gereksinim duyduğu karbonhidratları, y...

Eski Yunanistan'da aynı adı taşıyan şehirde, Tanrı Apollon adına yapılan tapınak. Apollon aynı zamanda bir kehanet tanrısı kabul edildiğinden, bu tapınak Yunanistan'da en büyük kehanet ocaklarından bi...