ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne karşı olanların kurduğu siyasal cemiyet. Hürriyet ve İtilaf Fırkası 21 Kasım 1911'de kuruldu. Programında teşebbüsü şahsiyi (özel girişim), ademi merkeziyetçiliği (yöres...

Almanya'da kent. Yüzölçümü 300 km2, Nüfusu 584.800 (1991). Kesin sınırları olmayan bu alan, bölgedeki kent topluluklarını içerir. Yalnızca merkezî bağımsız bir kent görünümündedir. Ems Kanalı ile Kuze...

Beynin içinde bulunan ve diğer endokrin bezlerinin çalışmasını kontrol eden ana endokrin bez. Burun kanallarının arkasında ve beynin alt kısmında yer alır. İç salgı bezlerinden en önemlisidir. Önde bu...

Aynı dinin içinde, tasavvufa dayanan ve bazı ilkelerle birbirinden ayrılan, Tanrı'ya ulaşma arzusuyla tutulan yollardan her biri. Arapça'da yol anlamına gelir. 9 ve 10. yüzyıllarda tek tek her kişinin...

Buhar gücüyle çalışan deniz taşıtlarının ortak adı. İstimbot ya da buharlı gemi olarak da bilinir. Önceleri yalnızca ırmaklarda yolcu ve ticarî mal taşımacılığında kullanılan çarklı tekneler buharlı g...

Resmî adı Yeni Kaledonya'dır. Başkenti Noumea olan ülkenin nüfusu 200 000 kişi (1997), yüz ölçümü, 18 580 km2dir. Fransız Anayasası'nın denizaşırı illere ilişkin hükümlerine göre yönetilir. Ülkenin ...

Bitkiler canlıyken enerjilerini güneş ışığından sağlar ve bu enerjiyi şeker, nişasta, selüloz gibi çeşitli maddeler hâlinde dokularında depolar. Öldükleri zaman bu enerji, ölü bitkilerle beslenen ve b...

Vücudun eksik olan bir bölümünün yerine geçen ve bu bölümün işlevini üstlenen yapay parça. İlk akla gelen protezler takma kol ve bacaklardır. Bununla birlikte göz, diş, kemik ve kalp kapakçıklarının y...

Moleküllerinde bir ya da birden çok düzlemsel halka yapılı (siklik) atomlar bulunan organik bileşikler. Halka düzleminin iki tarafında simit biçimindeki ve (4n + 2, yani 6, 10, 14, ...) elektronlu orb...

Eski bir Mısır tanrısı. Mısır'ın henüz siyasal birliğini kuramayıp Güney ve Kuzey Mısır olarak iki ayrı devlet durumunda bulunduğu dönemde Horus, Kuzey Mısır'ın Delta Bölgesi'nin Güneş İlâhı'ydı. Şahi...

Bir çekirdeğin alfa parçacığı salarak daha küçük bir çekirdeğe dönüşmesi biçimindeki radyoaktif parçalanma. Bu tür bozunmayla oluşan çekirdeklerin ortalama varoluş süresi, saniyenin on milyonda birind...

Antalya dolaylarında akarsu. Antalya'nın 30 km kuzeybatısındaki, yeraltı sularıyla beslenen Kırkgöz kaynaklarından çıkar; Varsak köyü yakınlarında, kayalar arasından yeraltına girer; Antalya'nın 10 km...

Çoğunlukla günlük siyasal ve ekonomik olayları konu edinen, komik ve taşlamalı yönü ağır basan müzikli tiyatro türü. Batı'da 19. yüzyıl sonlarında kahvelerde bir eğlence biçimi olarak ortaya çıktı. Ka...

Circium arvense. Birleşikgillerden, yol ve tarla kenarlarında yetişen, otsu bir bitki. Tüylü, köşeli saplı, derin dişli ve dikenli soluk yeşil yapraklıdır; çiçekleri mor renkte olur. Boyu 30-100 cm ar...

Periyodik cetvelin 6A grubunda yer alan yarı metal element. Doğada nadir rastlanan selenür ve ağır metal sülfürleri biçiminde bulunur. Bakır üretiminde ya da kurşun odalar yönteminde yan ürün olarak e...

Optik olarak daha yoğun bir ortamda, sınır açısından daha büyük bir açıyla gelen ışının, daha az yoğun olan ortama geçmesi yerine, yoğun ortamda kalacak biçimde iç yansıma yapması (tam yansıma) ve böy...

Hristiyanlardan alınan cizyenin toplanmasıyla görevli memur. İlk kez Köprülü Fazıl Mustafa Paşa'nın sadrazamlığında bu yola başvuruldu. O zamana dek yerel memurlar tarafından toplanıp hazineye gönderi...

Güvenli ortamlara yapılmış derebeylik konağı. Bir bölge hâkiminin, prensin, derebeyin hâkim olduğu bölgede ekseriya sarp yerlere yapılmış, yüksek duvarlı kulelerle takviye edilmiş yapılardır. Orta...

Dölyatağının ağzından dışarıya, ferce doğru uzanan yol. Önden arkaya doğru yassı bir silindir şeklindedir. Yaklaşık 12 cm uzunluğunda, 3 cm genişliğindedir. Pelvis (leğen) boşluğunda idrar torbası ile...

Poeciliidae familyasından çok renkli bir tatlı su balığı. Gupi ya da Gök Kuşağı Balığı olarak da bilinir. Familyanın öteki üyeleri gibi doğurarak çoğalan lepistes, bakımının kolay olması, hareketliliğ...

Corynebacterium diphteriae adı verilen bir bakterinin yol açtığı öldürücü bir hastalık. Kuşpalazı olarak da bilinir. Bu hastalıkta tehlikeli olan, bakterilerin ürettiği toksinlerdir. Genellikle on yaş...

(M.Ö. 460 Kos, Yunanistan - M.Ö. 377 Kos, Yunanistan) Eski Yunanlı tıp adamı. Tıbbın Babası olarak bilinen Hipokrat, döneminin en büyük tıp adamıydı. Ama Hipkrat'a gelinceye değin Yunanistan'da yüzler...

Ülke yönetiminde görev ve yetkilerin merkezî hükümet tarafından yerel ya da bölgesel yönetim birimlerine verilmesi ve gerektiğinde tek taraflı olarak geri alınması ilkesine dayalı yönetim biçimine ver...

Hava saldırılarına karşı savunma amacıyla kullanılan silâhların genel adı. I. Dünya Savaşı'nda uçakların kullanılması, uçaksavar silâhların yapılmasına yol açtı. Önceleri pek ilgi görmeyen uçaksavarla...

Uzunluk birimi olarak metreyi, kütle birimi olarak kilogramı ve zaman birimi olarak saniyeyi temel alan birim sistemi. Bu sistemde uzay boşluğunun manyetik geçirgenliği 10-7 henry/metre olup elektroma...