ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

ORHUN ÂBİDELERİ Göktürk Devletinden kalma, 7 ve 8. asra âit en eski taş kitâbeler. Üzerinde, Türk Edebiyâtının ilk örnekleri bulunan "bengü taşları"dır. Moğalistan'ın kuzey-doğusunda, eski Orhun Ne...

Divan şiirinde gazel uzunluğundaki bendlerle kurulmuş nazım biçimleri. Biçim özellikleri şunlardır: Terkibi bendde, her bend iki parçadan birleşiktir: Vasıta ve terkibhane. Vasıta, bendlerin son beyit...

Zeytingillerden bir ağaç (Fraxinus). Kışın yaprağını döken dişbudağın boyu kırk metreyi bulur. Süs bitkisi olarak da yetiştirilir. Ömrü 200 yıl kadardır. Sert ve sarımsı beyaz renkli kerestesi değerli...

Eski bir uzunluk ölçüsü. Türkiye'de metre sisteminin 26 Mart 1931'de resmen kabul edilmesinden önce kullanıldı. Yapı işlerinde ve arazi uzunluklarını ölçmekte kullanılan mimarî arşın yaklaşık 75 cm., ...

Volkanları ve volkan etkinliklerini inceleyen bilim dalı. Yanardağbilim olarak da bilinir. Volkanlara ilişkin çalışmalar çok eski çağlarda başlamakla birlikte, ilk bilimsel araştırmalar 19. yüzyılın b...

Eski Mısır'da Ölüler Tanrısı. Çakal (ya da köpek) veya çakal başlı insan biçiminde betimlenirdi. Anubis'in öteki ölüm tanrıları arasında önemli bir saygınlığı vardı. Temel olarak ölü gömme kültü ve öl...

(1901 Selânik-1967 İstanbul), yazar. Asıl adı Vâlâ Nureddin'dir. İlk ve ortaöğrenimini Galatasaray Lisesi'nde yaptı (1917). Bir yıl Viyana'da Ticaret Akademisi'nde okudu. Kurtuluş Savaşı yıllarında An...

Memeliler sınıfının, çift toynaklılar (Artiodactyla) takımının, Antilopineae alt ailesindeki antiloplar dışındaki türlere verilen genel ad. Boyları 90-110 cm, ağırlıkları 8-12 (erkekleri 18) kg kadard...

(1899 Kopenhag-1968 Kopenhag), Danimarkalı film yönetmeni. "Praesidenten" (Başkan, 1920) adlı filmiyle yönetmenliğe başladı. "Ordet" (Söz, 1955) adlı yapıtıyla da Venedik Film Festivali'nde büyük ödül...

Us bilgisine dayanan, doğruluğun ölçütünü duyularda değil, düşmede ve tümdengelimli çıkarımlarda bulan öğretilerin genel adı. Rasyonalizm ya da akılcılık olarak da bilinir. Bilgi öğretisinde usçuluk, ...

Birçok tanrının var olduğu düşüncesini benimseyen inanç. Paganizm olarak da bilinir. Köylü anlamındaki Lâtince paganus sözcüğünden türetilmiştir. İlk olarak Hristiyanlar tarafından, Roma çok tanrıcılı...

İ.Ö. 264-146 yılları arasında Roma ile Kartaca arasında yapılan ve Kartaca'nın ortadan kalkması, Batı Akdeniz'in Roma egemenliği altına girmesiyle sonuçlanan savaşlar. İ.Ö. 3. yüzyıl ortalarında Roma,...

Örümceğimsiler sınıfının keneler takımından bir eklembacaklı türü (Sarcoptes scabiei). Sırt bölgesinde sivri uçlu kabartılar, diken ve tüyler bulunur. Dişisi insanların üstderisinde 1 cm. uzunluğunda ...

Bir vektör kümesiyle bir skaler alanının bir araya gelmesiyle oluşan matematiksel uzay. Bunun için, kümenin herhangi iki elemanının toplamı yine kümede eleman olan bir vektör vermeli ve kümenin herhan...

Ordu iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kent. Karadeniz kıyısında kıyı şosesi üzerinde ve Terme-Fatsa arasındadır. Halk geçimini balıkçılık, fındık ve çeşitli tarım ürünlerinden sağlar. Ayrıc...

Timur'un soyundan gelen ve XV-XVI. yüzyıllarda İran ve Orta Asya'da egemen olan hanedan. Timur'un ölmesinden sonra fethettiği topraklar oğulları Miranşah (öl. 1407) ve Şahruh (hükümdarlığı 1405-1447) ...

Böcekler (Insecta) sınıfının, düz kanatlılar (Orthoptera) takımındaki sıçrayıcı türlere verilen genel ad. Familyalar ve hatta cinsler arasında çok belirgin yapısal farklılıklar olmasına karşın, tüm çe...

Bakacak kimsesi olmayan, sakat ve yaşlı kişileri, kimsesiz çocukları korumak için İstanbul'da kurulan yurt. Kurulması 1890'da düşünülen yurdun temeli II. Abdülhamit ve Sadrazam Halil Rifat Paşa'nın ça...

Tomurcukların özsuyunu emerek meyve ağaçlarına zarar veren, kalın, ak kanatlı küçük bir böcek (Aporia crataogi). ...

Orta Asya'da dağ sırası. Kuzey Keşmir sınırından Afganistan'da, Kâbil'in batısında Kohi Baba sıralarına kadar, batı ve güneybatı doğrultusunda uzanan genç dağ sıralarıdır. Uzunluğu yaklaşık 600 km.dir...

Uyuz böceğinin, üst derinin altına girerek yaptığı kaşındırıcı, bulaşıcı bir deri hastalığı. Halk arasında gale' ya da gidişik' olarak da bilinir. Uyuz böceği, ancak bir mikroskop ya da büyüteç yard...

Evreni, diyalektik süreçler boyunca gelişmekte olan devingen maddenin oluşturduğu bir bütün olarak gören ve bu bütünün sürekli yükselen bir evrim içinde niceliksel süreçler sonunda niteliksel süreçler...

Ege Denizi'ndeki adalardan biri. Türkçede adı Sisam'dır. Türkiye kıyıları yakınındaki adanın yüzölçümü 492 km2, nüfusu 40.500'dür. Batısı dağlıktır, yüksekliği Kerki Dağı'nda 1.836 m.yi bulur. Güney v...

Tiren Denizi'nde, Korsika'nın güneyinde İtalyan adası. Korsika'dan Bonifacio Boğazı ile ayrılır. Yüzölçümü 24.084 km2, nüfusu 1.656.866, merkezi Cagliari'dir. Genellikle dağlık bir adadır. Batıda, Ori...

Antibiyotiklerden hangisinin, hangi mikrop türünün gelişmesini önleyebileceğini belirlemeye yarayan biyolojik yöntem. Aynı mikrobun değişik döllerinin, antibiyotiklere karşı farklı tepki gösterdiği sa...