ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

İspanyol yazarı Cervantes'in en önemli yapıtı (1605-1616). Rönesans döneminin bu en önemli yapıtı, çağdaş romanın da öncüsü ve temel yapı taşlarından biridir. Romandaki baş kişiler, Don Kişot ile ona ...

Güney Anadolu'da Kahramanmaraş'ın kuzeyinde doğu-batı doğrultulu dağ (yüksekliği 2.493 m). Ceyhan Irmağı, dağın batı kenarından dar bir boğazla geçer. Bitki örtüsü bakımından zengindir. Çam ve yaprakl...

Kazakistan'da, Altay Dağları'nın doğu kesiminde, İskit mezarlarının bulunduğu tarihî mekân. Büyük Ulagan Irmağı'na açılan vadide yer alan bu alanda, M.Ö. V.-III. yy'lardan kalan kurganlar bulunur. Kaz...

Anayasa ya da uluslararası teamül gereğince, kişilere tanınan ilişilmezlik ya da ayrıcalık durumu. Anayasayla sağlanan yasama dokunulmazlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri içindir. Anayasaya gö...

Norveç, İsveç ve Finlandiya'nın en kuzey kesimleriyle Kola Yarımadası'nın doğusundaki Rus toprakları üzerinde yaşayan etnik topluluk. Dağlık bölgelerde yaşayanlar göçebedir; kıyılarda yaşayanlar ise b...

Çoğunlukla düzlük bölgelerde yarı kurak bir ortamda küçük bitkilerden oluşan kalın örtü ve bu bitki örtüsüne bağlı canlıları da kapsayan alan. Çayırlarda, yer yer ağaçlar ve çiçekli bitkilerden oluşan...

Klasik Türk müziğinde, faslın giriş taksiminden sonra ilk çalınan dört haneli ve dört teslimli parça. Yalnız sazlarla çalınır, güftesi yoktur. Uzunluğu birbirine eşit 4 bölümden oluşur. Dini peşrevler...

Telli bir sistemle ya da radyo sistemi aracılığıyla hareketli resimlerin uzak mesafelere iletilmesi. Televizyon yayını genellikle merkezî bir istasyondan, çok sayıda alıcıya yönelik olarak yapılır. An...

Kıyamette tüm ölülerin dirilip yeniden yaşama kavuşması. Bu inanç, bazı değişikliklerle Hristiyan ve İslâm inanışında da yer alır. Hristiyanlara göre tüm ölüler dirilecek, gizemli bir oluşum sonucu öl...

Işık enerjisinin yayılmasını ve geometrik optiğin temelini oluşturmak üzere kullanılan matematiksel kavram. Işık ışını, ışık kaynağından çıkan bir çizgi gibi düşünülür. İzotrop (özellikleri her yönde ...

Bir parçanın giderek daha ağır çalınacağını anlatan müzik terimi. Bu ağırlıktaki müzik parçasına da bu ad verilir. ...

Doğu Karadeniz dağlarının, Trabzon'un güneyinde, Çoruh vadisine paralel ozunan kesimine verilen ad. Zigana dağları Trabzon'un güneyinde Çakır dağından (3.063 m.) başlar, Harşit Çayı'nın ağzının doğusu...

Yöntemli bir biçimde düşünme ve tartışma sanatı. Diyalektik sözcüğü Hegelci ve Marksist felsefelerin gelişiminden sonra sık kullanılır bir sözcük olmuştur. Bu sözcüğün çok uzun bir geçmişi, onun kadar...

Bilinen bir olayı, bir kişiyi, bir öyküyü ya da atasözünü dolaylı biçimde anlatma. Divan edebiyatında dinî öyküleri, din ulularını, Kuran ayetlerini ya da kimi öykülerle kahramanlarını anımsatmada kul...

Okyanusları, denizleri, bunların sularını, diplerini, bitki ve hayvan organizmalarını inceleyen bilim, oşinografi. En dar anlamıyla okyanusların ve denizlerin fizikî incelenmesini ifade eder. En geniş...

Horozibiğigillerden otsu bir süs bitkisi (Celosia). Tropikal ve ılıman iklimlerde yetişir. Kadife görünümünde, sarı ve kırmızı renkli çiçekleri horoz ibiğini andırır. Çiçek rengiyle birbirinden ayrıla...

Güzel sesle okunan ya da bir müzik aracıyla çalınıp söylenen besteyle coşup yapılan ritmik hareketler. Arapçada sözlük anlamı "işitmek, duymak"tır. Tarikatların çoğunda rastlanan sema genellikle bir M...

(1915 Erbil/Irak), hekim, yönetici. 1938'de İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni bitirdi. ABD'de Boston Çocuk Hastanesi'nde ve Washington Üniversitesi'nde çocuk hastalıkları üzerine ihtisas yaptı. 1...

Tutuşabilen bir maddenin yanmasıyla ısı ve ışığın birlikte belirmesi. Ateş, genellikle kor hâlindeki katı cisimleri ve parlayan gazları kapsar. Ateşin insanlık kadar eski olduğu bilinmektedir. İlkçağl...

Türk alfabesinin on sekizinci harfi. Kalın, geniş ve yuvarlak seslidir. Fizik ve matematikte derece'nin sembolüdür. 20° Celsius, 36°26'00" gibi. Kimyada Orto'nun kısaltması, Oksijen'in sembolü (O)'dur...

Yirminci yüzyıl şâir ve yazarlarından. 1890 yılında İstanbul'da doğdu. Babası, albaylıktan emekli Mehmed Emin Beydir. İlköğretimine, Çengelköy Mekteb-i İbtidâîsinde başladı, Havuzbaşı Mektebini bitird...

Sütleğengillerden, keneotu ya da hintçiçeği denen bitkinin tohumlarından çıkarılan, renksiz, kokusuz bir yağ. Hekimlikte kabızlığa karşı ilâç olarak ve sanayide kullanılır....

ŞÂMÂNÎLİK (Şamanizm); Asya'da yayılan bozuk dinlerden birinin adı. Şâmânîler, ilâhî (semâvî) dinlerden hiçbirine inanmayan, yıldızlara, aya, güneşe, heykellere, cinne tapınan kimselerdir. Şâman, bu...

Bir yapıtın ana motifi ya da başlıca motifleri. Tema'yı konu ve anadüşünce ile karıştırmamalıdır. Başka bir söyleyişle konu, üzerinde durulan, söz söylenen olay, durum, nesne, genellenirse herhangi bi...

Merkezî idârenin taşra birimlerinin en büyüğü; bir memleketin, bir vâli tarafından idâre edilen bölümlerinden her biri. Merkezî idârede millî varlığın devâmını sağlayan, kânunların uygulanması, kamu d...