ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Isı enerjisiyle kinetik enerji arasındaki ilgileri ve bu konuyla bağlantılı olayları inceleyen fizik kolu. Çok sayıda parçacıktan oluşan büyük sistemlerle ilgilenen termodinamik için basınç (p), hacim...

Beynin ve boşluklarının görünür hâle getirilmesi, beyin röntgeni. Bu amaçla belkemiği iğnesiyle omurilik kanalına bir miktar hava verilir. Anatomik olarak beyin içindeki boşluklar omurilik kanalının b...

Baskın alelin varlığında etkisini göstermeyen aleldir. Resesif özellik de denir. Kalıtsal özellikler anneden ve babadan gelen genlerle belirlenir. Saç rengi, boy, göz rengi gibi bütün yapısal özellikl...

Romalılarda önce krallara, cumhuriyet döneminde de konsüllere danışmanlık yapan meclis. Cumhuriyet'in kurulmasıyla patrici yaşlılarından oluşan Roma senatosu (Lâtincesi Senatus-senes, yaşlılar) devlet...

Ateşli ve tehlikeli bir hastalık, lekelihumma. Etmeni Riketsiya grubundan bir mikroptur. Tifüs, bulaşıcı ve salgınlara yol açan bir hastalıktır. Bitlerle taşınır. Tedavi edilmeyen hastalarda ölüm oran...

Bir cismin kütlesine etki eden yerçekimi kuvveti. Ağırlık, fizik bakımından bir kuvvettir ve kuvvet birimleriyle ölçülür. Bir cismin ağırlığı, kütlesiyle (m) yerçekimi ivmesinin (g) çarpımına eşittir....

1 kelvine (K) eşit sıcaklık farkı birimidir. Eskiden suyun donma ve kaynama noktaları arasını 100 eşit parçaya bölmekle elde edilen bölüntülerden her biri 1 santigrat derece (°C) olarak tanımlanmıştı....

İyileşme olasılığı olmayan hastalar ya da yaşamını kendi başına sürdüremeyecek ölçüde sakat olan bireylerin yaşamını, acı vermeyen bir yöntem kullanarak sona erdirmek. Ötanazi, birçok ülkenin hukuk...

İsa'nın Hristiyanlığı yaymakla görevlendirdiği yardımcılarından her biri. Bunlar Aziz Andreas, Bartolomaeus, Büyük Yakup, Küçük Yakup, Matta, Mattias, Filippus, Simun, Yahuda (Taddeus), Yahuda (İskari...

Güney Anadolu'da Kahramanmaraş'ın kuzeyinde doğu-batı doğrultulu dağ (yüksekliği 2.493 m). Ceyhan Irmağı, dağın batı kenarından dar bir boğazla geçer. Bitki örtüsü bakımından zengindir. Çam ve yaprakl...

Horozbinagiller familyasından bir balık türü (Blennius ponotius). Sırt yüzgeci uzun ve geniş, kaygan derili, kemikli, küçük, yırtıcı horozbina ılık denizlerde yaşar. Akarsu ve göllerde yaşayan cinsler...

Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasından sonra kurulan düzenli orduya verilen ad (1826). Önce bir serasker komutasında "tertip" adı verilen sekiz alay kuruldu. Her tertibe kumandan olarak bir binbaşı atand...

Upupa epops. Coraciiformes takımının upupidae familyasının tek üyesi olan kuş. Türkiye'nin her yerinde görülen çavuş kuşu, ibibik ya da hüthüt kuşu olarak da bilinir. Uzun, yay biçimli gagası, sorguçl...

Müslümanlık'ta din uğrunda yapılan savaş. İslâm geleneğinde cihadın üç önemli evresi vardır. Hz. Muhammet'in peygamberliğinin Mekke döneminde cihat, haram kılınmıştı. Çünkü bu dönemde Müslümanlar hem ...

Ardışık iki terimi arasındaki fark hep aynı olan dizi. Terimleri a1, a2,... an olan bir dizinin aritmetik dizi olabilmesi için a2-a1 = a3-a2 = ... = an-an-1=k olması gerek ve yeterlidir. Burada, ortak...

Karolenj İmparatorluğu'nu üç parçaya ayıran antlaşma (843). Charlemagne'nın oğlu I. Louis'nin (Dindar) ölümünden sonra (840) imparatorluğun parçalanması ve dağılması çok daha hızlandı. Louis'nin yerin...

Bağışıklık sisteminde görevli proteinlere verilen ad. Kanda hücre içine girmemiş mikroorganizmaları, virüsleri ve başka yabancı partikülleri yok ederler. Kana bir bakterinin karışması durumunda bağışı...

Bir mekanizma tarafından döndürülen şaftın devrini küçültmek veya büyütmek için kullanılan dişli tertibâtı. Dişli kutusu adı da verilen redüktör, devri sâbit elektrik motoru, benzinli motor, dizel mot...

Operada perde açılmadan önce orkestranın çaldığı giriş parçası. Uvertür bir Batı müziği deyimidir. Giriş müziği olmasına karşın, birçok sanatçı başlıbaşına değeri olan uvertürler bestelemişlerdir. ...

Omurgalılarda gözün ağ tabakasında yer alan, ışığa duyarlı hücrelere verilen ad. Çomak hücre olarak da bilinir. Bunlar çevredeki imgelerin boyu, biçimi ve parlaklığının algılanmasından sorumlu sinir h...

İlk Çağ'da Perslerle Yunanlılar arasında meydana gelen savaşlar (İ.Ö. 490-449). Perslerin tüm Doğu Akdeniz ülkelerine ve Anadolu'ya hâkim olmaları ve Boğazlar yoluyla Trakya'ya geçmeleri, Akdeniz tica...

Fransa'nın kuzeyinde yerleşen Viking akıncıları. 9. yüzyıldan başlayarak Normanlar, Fransa'nın kuzey kıyılarına (bugünkü Normandiya) akınlar yapmaya, buraları yağmalamaya ve yavaş yavaş yerleşmeye baş...

Beynin bölümlerinden biri. Beden işlevlerinin birçoğu buradaki merkezlerden yönetilir. Salgıladığı birçok ön hormon hipofizi etkiler. Organizmada büyüme, ağırlık, beden ısısı ve kan basıncı, su-elektr...

İnsanların günlük yaşantılarında elektrik, vazgeçilmeyen bir enerji olmuştur. Hemen hemen her alet ve makine için elektrik gerekli bir enerjidir. Doğadaki başka bir maddeden elektrik enerjisi üreten k...

Tatlı sularda tek başına yaşayan, çıplak gövdeli, küçük polip cinsi (Hydra). Su bitkilerine tutunarak yaşar. Dokunaçlarıyla yakaladığı supiresi gibi küçük kabuklularla beslenir. Avrupa'da, mikroskopik...