ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Osmanlı devlet örgütünde, hükümdarın dışarıyla ilişkisini sağlamak, haberciliğini yapmakla görevli memur. Mabeyincilik kurumu, saltanatın tarihiyle yakın ilgilidir. İlk kez Emevîlerde ve daha sonra da...

İstanbul'da Bizans İmparatorluğu zamanında yapılan ünlü kilise. Bugünkü Ayasofya'nın yerinde küçük ve ahşap bir kilise vardı. Bu kilise 404'te yanınca yerine 415'te yeni bir kilise yapıldı. Bu kilise ...

Divan şiirinde gazel uzunluğundaki bendlerle kurulmuş nazım biçimleri. Biçim özellikleri şunlardır: Terkibi bendde, her bend iki parçadan birleşiktir: Vasıta ve terkibhane. Vasıta, bendlerin son beyit...

Olasılıkta, bir deneyin olabilir tüm sonuçlarının oluşturduğu küme. Örnek uzayın her alt kümesi, "olay" adını alır. Bir alt küme olarak örnek uzayın kendisine "kesin olay", boş kümeye ise "olanaksız o...

Japon tiyatro türü. Oyunda konuşmalar, ilâhiye benzer şarkılar ve baleyi andırır danslar birbirini izler. Kabuki, konularını halktan alır ve modern komedi ögeleriyle yoğurarak çok zengin ve gösterişli...

İslâmlıktan önceki Arap tanrılarından biri. Kâbe'de Uzza'yı temsil eden put, Kâbe'nin Müslümanlar tarafından ele geçirilmesiyle diğerleri gibi kırılarak ortadan kaldırıldı. Fakat İslâm dinine karşı ol...

Hücre bölünmesindeki evrelerden biri. Telofaz evresinde kutuplara toplanmış olan kromozomların kıvrımları açılarak interfazdaki duruma gelir. Çekirdek zarı ve çekirdekçik tekrar meydana gelir. İğ ipli...

Yerkabuğunu oluşturan kayaçların, başta akarsular olmak üzere, çeşitli dış etmenlerle yıpratılıp yerinden koparılması ya da eritilmeleri olayı, erozyon. ...

Batı Türkeli ile Kuzey Afganistan'da, Hunlar'ın bir bölümü tarafından kurulan Türk devleti (V.-VI. yüzyıl). Akhunlar'a Eftalit adı da verilmiştir. Bunlar, Büyük Hun İmparatorluğu'nun dağılmasından son...

Güney Afrika Cumhuriyeti'nde, Kap ve Natal eyaletlerinde güneybatıdan kuzeydoğuya doğru uzanan, yaklaşık 1.000 km uzunlukta dağ sırası. En yüksek dorukları, Thaban Ntlenyana (3.430 m) ve Mont-aux-Sour...

Orta Çağ'da, toprak mülkiyetine sahip olan ve himayesindeki toprağa bağlı köylülerin üretiminden büyük payı alan toprak sahiplerinin egemenliğine dayanan toplumsal düzen. Batı toplumlarındaki feodaliz...

Parlak kırmızı renkte, billûrlaşmış, saydam, değerli bir taş....

Botanik incelemeleri yapmak üzere kurutulmuş, etiketlenmiş ve adlandırılmış bitki ya da bitki parçaları koleksiyonu. Herbaryum kurma çalışmalarının dört aşaması vardır; seçme, kurutma, etiketleme ve z...

Özellikle Mısır'da tarım işçisi köylülere verilen ad. Mısır'da çalışan nüfusun yarıdan fazlasını oluştururlar. Müslüman ve Kıpti kökenli olup Orta Mısır bölgesinde otururlar. Irgat, çiftçi ve küçük to...

Her yıl gelişimini yenileyen çok yıllık odunsu bir bitki. Odunsu dokuya sahip, dik durabilen, dallara ayrılan ve tek bir gövdeden oluşan yüksek yapı, ağaçların tipik özelliğidir. Çalı adıyla anılan od...

Bir devletin zenginliğinin, değerli madenlere sahip olmaktan kaynaklandığını savunan ekonomik öğreti ve uygulama. Ekonomide ulusalcılığın ve devletçiliğin ilk kez ortaya atıldığı görüş merkantilizmdir...

Anadolu'nun güneybatısındaki Teke Yarımadası'ndaki antik bölgenin adı. Lykia olarak da yazılır. Doğu, güney ve güneybatıda Akdeniz, kuzeybatıda Karya, kuzeyde Frigya, kuzeydoğuda Psidya ve Pamfilya il...

İslâm tarihinde İslâm dininin kurucusu Muhammet Peygamber'in ölümünden (632) Emevî Halifeliği'nin kuruluşuna kadarki (661) dönem. Bu devirde, sırasıyla Ebubekir (632-634), Ömer (634-644), Osman (644-6...

Dölyatağının ağzından dışarıya, ferce doğru uzanan yol. Önden arkaya doğru yassı bir silindir şeklindedir. Yaklaşık 12 cm uzunluğunda, 3 cm genişliğindedir. Pelvis (leğen) boşluğunda idrar torbası ile...

Belli bir konuda iki ya da daha çok kişi arasında dergi ve gazetelerde yürütülen tartışma. Birbirine karşıt düşünceleri karşılıklı savunma anlamındaki tartışmadan ayrımı, saldırgan bir tutumun benimse...

Kurşunî gri renkte, yaygın bir kurşun minerali ve kurşunun önemli bir cevheri. Tortul kayaçlar boyunca hidrotermal damarlar biçiminde, ayrıca kireçtaşı ve dolomitli kayaçlarda rastlanır. En çok Almany...

Dünya atmosferi çeşitli gazlardan oluşur. Ayrıca küçük miktarlarda bazı asal gazlar bulunmaktadır. Güneşten gelen ışınlar (ısı ışınları/kısa dalgalı ışınlar), atmosferi geçerek yeryüzünü ısıtır. Atmos...

Saçların, kirpiklerin, kılların beyaza yakın derecede renksiz olması durumu. Normalde deride bulunan ve ona rengini veren boya maddesinin yani melanin pigmentinin doğuştan bulunmaması sonucu oluşur. G...

Yunan mitolojisinde hekimlik tanrısı. Romalıların Aesculapius adıyla benimseyip taptıkları Asklepios, Apollon'un oğludur. Efsaneye göre Apollon onu büyütmesi için yarı at, yarı insan Hiron'a teslim ed...

Sulak alanlarda yetişen bitki gruplarına verilen ad. Sığ göllerde çok geniş alanları kaplarken, derin göllerde yalnızca kıyılarda gelişme olanağı bulurlar. Bazı göller de, göl niteliğini kaybetmiş old...