ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

(1629 Lâhey, Hollânda - 1695 Lâhey, Hollânda) Hollândalı fizikçi, matematikçi ve astronom. Christiaan Huygens, 1629 yılında La Haye'de doğdu. Constantin Huygens'in oğlu olan Christiaan, bilimsel bir o...

Düzlemdeki bir eğrinin sabit bir noktası P0 (x0,y0) ve değişken bir noktası da P (x,y) iken x › x için P0P kirişinin limiti, Bu durumda P (x0,y0) noktasına teğetin "değme noktası" denir. Eğrinin ...

"bir dik üçgende, (1) dik kenarların kareleri, hipotenüsle, onun üzerindeki izdüşümlerinin çarpımına; (2) yüksekliğin karesi, hipotenüs üzerinde ayırdığı parçaların uzunlukları çarpımına eşittir" biçi...

İslâm devletinin himâyesinde yaşayan gayri müslim vatandaş. Ehl-i zimmet de denir. Zimmet, ahd, eman, himâye, sâhip çıkma koruma mecbûriyeti emniyetini garanti etmek demektir. Zımmîlerin İslâm devleti...

Ağustosböceğigiller familyasından birçok böceğin ortak adı; özel olarak bu familyanın Güney Avrupa'da yaşayan ve yazın ortalığı çınlatarak öten, orakböceği de denen türü (Cicada plebeja). Ağustosböcek...

Antepfıstığıgillerden, Türkiye'de Gaziantep, Urfa, Kahramanmaraş, Adıyaman ve Siirt illerinde yetiştirilen bir ağaç ve bu ağacın yemişi (Pistacia vera). Eskiden şamfıstığı da denilen antepfıstığının k...

Bir yapıtın amacını belirtmek için kitabın başına konulan tanıtıcı yazı. Bilimsel yapıtlarda konu, çalışma yöntemi, yapıtın bölümleri vb. de anlatılır. Önsözü izleyen girişteyse doğrudan konu üzerinde...

Hristiyanlardan alınan cizyenin toplanmasıyla görevli memur. İlk kez Köprülü Fazıl Mustafa Paşa'nın sadrazamlığında bu yola başvuruldu. O zamana dek yerel memurlar tarafından toplanıp hazineye gönderi...

Baklagillerden bir bitki (Tamarindus indica). Sıcak iklimlerde yetişir. Meyvesinden şerbet yapılır. Çok hafif ve yumuşak olan odunu, ince ağaç işlerinde kullanılır. 20-25 m kadar boylanır. Çiçekleri s...

Akışkanları yükseltmekte, basmakta ya da sıkıştırmakta kullanılan aygıt. İlk pompalar, İranlılar ve Romalıların yükseğe su çıkarmakta kullandıkları su çarklarıdır. Daha sonra Archimedes tarafından gel...

(M.Ö. 460 Kos, Yunanistan - M.Ö. 377 Kos, Yunanistan) Eski Yunanlı tıp adamı. Tıbbın Babası olarak bilinen Hipokrat, döneminin en büyük tıp adamıydı. Ama Hipkrat'a gelinceye değin Yunanistan'da yüzler...

El yazması kitaplarda, sayfaların yaldız ve boya ile süslenmesi sanatı. Tezhip sözcüğü, Arapçada altınlamak anlamına gelir. Tezhip en çok el yazması kitaplarda kullanılmakla birlikte, tek levha hâlind...

Bağdat'taki Abbasî yönetiminden bağımsız olarak kurulan ve 868-905 tarihleri arasında Mısır ve Suriye'ye egemen olan ilk yerel hanedanlık. Kurucusu Tolunoğlu Ahmet'tir. Oğuz Türkleri'nden olan Tolun, ...

Demir ya da çelikle vurulduğunda kıvılcım çıkaran bir tür kuvars. Sileks olarak da bilinir. Tarih öncesi dönemlerde birçok aletin yapımında ham madde olarak kullanılmıştır. Çakıltaşı yatakları ender b...

Agropyron repens. Buğdaygiller familyasından, çok çabuk yayılan otsu bitki. Yassı, tüylü yaprakları ve dik çiçek başakları olan bu bitkinin boyu 30-100 cm'ye kadar uzayabilmektedir. Ana yurdu Avrupa'd...

Memeliler sınıfının kediler (Felidae) türüne ait bir büyük kedi türü. Leoparların uzun bir kuyruğu vardır. Genel olarak kuyrukları bedenlerinin uzunluğunun yarısından fazladır. Başları büyük ve yuvarl...

Alt deride bulunan ve ter salgılayan bez. İplik yumağına benzer ve bir kanalla dışarı açılır. Yumak silindirimsi hücrelerden bir epitelyum ve bunu saran çok sayıda kılcal lenf damarlarıyla kaplıdır....

Savaşlarda yararlık, çalışma hayatında üstün hizmet gösterenlere, yarışmalar ve sergilerde derece alanlara, bir kuruluş ya da kişi adına bastırılıp ödül olarak verilen madeni nişan. Eski çağlardan ber...

Norveç, İsveç ve Finlandiya'nın en kuzey kesimleriyle Kola Yarımadası'nın doğusundaki Rus toprakları üzerinde yaşayan etnik topluluk. Dağlık bölgelerde yaşayanlar göçebedir; kıyılarda yaşayanlar ise b...

57 ya da 58 façetalı, foyasız, parlak, yuvarlak elmas. Bir mücevhere takmak amacıyla yontulmuş pırlantanın kalitesini saflık, beyazlık, parlaklık ve yontulma biçimi belirler. Yontuluş biçimine göre bi...

Üç köşeli ve telli, büyük bir müzik aracı; arp. Dik tutulup parmakla tellerine dokunarak ya da tellerini hafifçe çekmek yoluyla çalınır. İlk basit harplar İ.Ö. 3500'lerde Sümerler'de görülür. Eski Mıs...

Büyük Okyanus'ta takımadalar. Ekvator'un güneyinde, Tonger Adaları'nın kuzeydoğusundadır. Toplam yüzölçümü 3.020 km2 dir. 178 km2 lik bölümü, ABD'ye bağlıdır ve Doğu Samoa adıyla bilinir. Tutuila, Ofu...

Saçların, kirpiklerin, kılların beyaza yakın derecede renksiz olması durumu. Normalde deride bulunan ve ona rengini veren boya maddesinin yani melanin pigmentinin doğuştan bulunmaması sonucu oluşur. G...

Kaşgarlı Mahmut'un Türk diliyle ilgili Türkçe-Arapça ansiklopedik sözlüğü. Türkçenin Arapça kadar zengin olduğunu kanıtlamak amacıyla yazılan yapıtta, Türkçe sözcüklerin anlamı, bölümlenişleri, Türk d...

Metalurjide, öğütülmüş ya da doğal olarak toz biçiminde olan filizleri ısıtarak topak biçimine getirme işlemi. Genel olarak herhangi bir katının taneciklerini, soğukta basınç uygulayıp bir ısıl işlem ...