ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında 1788-1791 savaşlarına son veren ve Ziştovi'de imzâlanan barış antlaşması. 1787'de başlayan Osmanlı-Rus Harbi devam ederken 1788'de Avusturya Rusya'nın yanında Os...

Kendisini oluşturan elementleri ya da daha basit bileşikleri uygun biçimde bir araya getirmekle kimyasal bir bileşik oluşturma işi. Özellikle organik kimyada sentez tepkimeleri büyük önem taşır. Örneğ...

Klâsik Türk müziğinin başlıca çalgılarından biri olan, yay ya da mızrapla çalınan, uzun saplı, telli, tahta çalgı. Tanbur olarak da bilinir. Sözcüğün kökeni Arapça "tunbur"a dayanır. Tunburun ise Süme...

Selülozun nitrat esterleri karışımından oluşan ve selüloz nitrat adıyla anılan organik madde. Pamuk ya da odun hamuruna nitro grubu (-NO2) ilâvesiyle elde edilir. İçindeki azot miktarı %12'den azdır. ...

1593-1606 Osmanlı-Avusturya savaşlarına son veren sulh antlaşması (11 Kasım 1606). 1593'te başlayan Osmanlı-Avusturya savaşı başlangıçta Osmanlılar aleyhine cereyan etti. Orta Macaristan ve Romany...

Bir ya da birkaç kasın istenç dışı kasılmasıyla oluşan hareket. Günlük yaşamda görülen bu olay, uykudayken kaybolur. En çok rastlanan tikler yüz tikleridir. Gözlerdeki tik genellikle sıkıntılı dönemle...

Uzay ve zamanı kaplayan şey; cisimleri oluşturan her şey; enerjinin yoğunlaşmış biçimi. Gerçekte madde ile uzay arasındaki sınırı belirlemek kolay değildir. Örneğin hava bir maddedir. Ancak içinde değ...

Çekme mukavemeti yüksek, ısıya ve ozona doğal kauçuktan daha dayanıklı olan sentetik kauçuktur. ...

Mehterhane takımında yer alan bir tür küçük davul. Birbirine bağlı, as biçiminde iki davulcuktan oluşan nakkare, dizde ve yere konularak elle ya da iki küçük değnekle çalınır. Batı'da aynı adla tan...

Kıyıların tehlikeli yerlerinde, bazı kaya ve adacıkların üzerinde, geceleri deniz taşıtlarına yol gösteren, tepesinde güçlü bir ışık kaynağı olan fener....

Almanya'nın Çek Cumhuriyeti sınırı yakınında ve Elbe kıyısında 521.000 (1991) nüfuslu büyük sanayi, ticaret ve özellikle kültür merkezi. Saksonya'nın tarihsel başkenti olan Dresden, II. Dünya Savaşı'n...

Erime noktaları düşük metalleri tutturma işlemlerinde kullanılan, kalay ve kurşun alaşımlarının genel adı....

Anethum graveolens. Maydanozgillerden, ince yapraklı, bazı yemeklere konulan, güzel kokulu bir bitki. Güzel kokusu nedeniyle cacık, çiroz salatası gibi bazı salatalarda ve zeytinyağlı birçok yemekte, ...

Bakterilerden daha küçük, çoğalmak için başka bir hücreye girmek zorunda olan varlıklara verilen ad. Ancak elektron mikroskobuyla görülebilirler. Bilim dünyasında canlı olup olmadıkları hâlâ tartışılm...

Durumlarla ve ilişkilerle ilgili belirtileri kavrama yetisi. Zekâ kavramı, düşüncenin tarihî gelişimi boyunca değişik anlamlar almıştır. Eski felsefede zekâ hemen hemen zihnin tüm işlevlerini kapsardı...

Feodal toplum düzeninde geniş toprakların sahibi olan ve koruması altındaki serflerin ürettiklerinden pay alan kimse, feodal bey, derebey...

İ.S. 9. yüzyılda Tunus'ta Kayrevan kenti merkez olmak üzere, bir kısım Cezayir ve Trablus toprakları üzerinde, sözde Abbasî halifelerine bağlı olarak hüküm süren hanedan. İ.S. 909 yılında Fatımîler ta...

Eklem bacaklıların böcekler sınıfından kanatsız bir canlı. İnsan ve öteki hayvanların kanını emerek yaşayan asalak bir böcektir. Dişi pireler erkek pirelerden daha iri olurlar. Çok iyi sıçrarlar. Kona...

Padişah, hükümdar, özellikle de Afgan ve İran hükümdarlarına verilen ad. Bu unvan tarihte ilk kez İran'da Akamanış adlı hükümdar ailesi tarafından kullanılmıştır. Hükmetmek anlamına gelen "hşay" ya da...

Ucundaki çanak içine tütün konulan ve yakılarak dumanı çekilen, kısa, çubuk biçimindeki tütün içme aracı. Çanak kısmı lüle taşı, mermer, mısır koçanı, gülbudak gibi ağaçlardan ya da kilden yapılır. Pi...

Gözde ışığın sinir tepkilerine dönüşmesini sağlayan bölüm, retina. Gözdeki üç tabakadan biri olup iç tabaka ya da sinir tabakası da denir. Işığa duyarlıdır. Kalınlığı yarım milimetreden azdır. Görme s...

Bir cismin ya da maddenin, termometre gibi bir araçla ölçülebilen sıcak ya da soğuk olma derecesi (simgesi T). Sıcaklık, bir cismin başka bir cisimle ısıl temas durumuna gelmesi hâlinde meydana gelen ...

Ispanakgiller (Chenopodiaceae) familyasının Beta vulgaris türünden gelişmiş bir bitki. İki yıllık bitkilerdir, yani ilk yıl yalnızca kalın bir kök ile yaprak, ertesi yıl ise çiçek ve tohum oluştururla...

Bir malı dış pazarda iç pazardan daha ucuza satmak anlamındaki ekonomik terim. Günlük kullanımda bir malı piyasa fiyatından daha ucuza satmak anlamına gelir. Damping, genellikle bir pazarı ele geçirme...

Beyindeki sinir hücrelerinin anî ve geçici işlev bozukluğundan kaynaklanan ve bilinç kaybıyla nöbetler hâlinde ortaya çıkan zihinsel işlev, hareket ve duyu bozukluğu. Epilepsi olarak da bilinir. Olduk...