ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Beş mesneviden oluşan takıma verilen ad. Sözcük Arapçada "beş" anlamındadır. Hamse terimi, 12. yüzyılda Genceli Nizamî'nin beş mesnevi yazıp kitabına "Penc Genç" (Beş Hazine) adını vermesinden sonra k...

Simetri ekseni çevresinde dönmekte olan bir cismin dönme eksenini, tepesi cismin merkezinde yer alan dönel bir koni oluşturacak biçiminde dolanması. Presesyon hareketi, topacın kafa sallamasına benzer...

ŞÜKRÜ PAŞA (Mehmed); Osmanlı Devletinin son yıllarında yetişmiş, Balkan Harbi sırasında Edirne'yi kahramanca müdâfaa etmiş kumandan. Adı Mehmed Şükrü olup, Erzurumlu Ayabakan âilesinden Kolağası Mu...

Antik dönemlerden kalan bir inanca göre, yılın ve baharın ilk günü sayılıp doğanın yeniden canlanmasının başlangıcı olan martın yirmi ikisine rastlayan gün. Nevruz törenleri sırasında, insanı yeni ...

Periyodik tablonun 5A grubunda yer alan bir yarı metaldir. Başlıca cevheri arsenopirittir ve kavrulduğunda aresnik oksit yada beyaz arsenik adlı bileşiği meydana getirir. Bu madde zehir olarak kullanı...

Bir tür zırhlı, ağır savaş gemisi. 1905'teki Çuşima Savaşı'ndan sonra duyulan ihtiyaç sonucu yapımı gerçekleştirilen İngiliz savaş gemisi. "Dreadnought" adını taşıyordu (1907). Bu ad "hiçbir şeyden ko...

Bir tarikata girerek, yaşayışını onun yasa ve törelerine uydurmuş kimse. Farsçada "kapı kapı dolaşan", "dilenci", "fakir", Arapçada "fakir, yoksul ve dilenci" anlamlarına gelir. Terim olarak, bir mürş...

Sıracagillerden, bir ya da çok yıllık otsu bitki cinsi (Verbascum). Sık tüylü, yaprakları bitkinin tabanında rozet biçiminde toplanmış ve çiçekleri salkım biçimindedir. Türkiye'de iki yüz kadar türü b...

Dış görünüşteki biçim bozukluklarını, kaza vb. durumlardan doğan özürleri gidermek için yapılan ameliyat. Plastik ameliyatın tarihi, Hindistan'da bulunan belgelerle İ.Ö. 1000 yılına dek iner. "Plastik...

Keman ailesinin üyesi olan yaylı bir çalgı. Çello da denir. Kemandakine benzeyen bir yayla çalınır. Keman şeklinde olmakla beraber daha büyüktür. Yaklaşık 1,2 m uzunlukta ve en geniş yerinde 40 cm civ...

1877-1878 Osmanlı-Rus savaşları sırasında (Doksanüç Harbi) Plevne kenti merkez olmak üzere Osmanlı kuvvetleriyle Çarlık Rusyası kuvvetleri arasında meydana gelen savaşlar (8 Temmuz 1877-10 Aralık 1877...

Konuşulan dilin incelenmesi ve kullanılması. Seslerin, sözcüklerin, vurguların, anlam ve heyecan duraklarının hakkını vererek söyleme, söyleyim. Diksiyon sanatı, bir şiiri, bir söylevi, bir oyundaki r...

Familyası: Baklagiller (Leguminosae). Türkiye'de yetiştiği yerler: Ege ve Akdeniz bölgesi. 1-3 m boylarında olan çalımsı ve kokulu bitkiler. Yapraklar basit, açık yeşil renkli, alt yüzü tüylü sapl...

Yutakla mide arasında kalan sindirim kanalının bir bölümüne verilen ad. İçi çok tabakalı yassı epitelle astarlanmıştır. Bağ dokusu ve kaslarla çevrelenmiştir. Çok sayıda salgı bezi içerir. Boyu, insan...

Fiziksel yollarla kendisinden başka maddelere ayrışmayan maddelerdir. (Örnek: Su, Zeytin Yağı, Tuz, Oksijen Gazı) Saf maddelerin belirli erime ve kaynama noktaları vardır. Saf Maddelerin Özellikler...

Kimi yazarların gerçek adları dışında imza olarak kullandıkları ad. Divan edebiyatındaki mahlasla karıştırılmamalıdır. Takma ad belirli bir amaçla, özellikle gerçek adı gizlemek için kullanılır. Peyam...

Elektrik alan şiddetinin iki nokta arasındaki çizgisel integrali (simgesi V ya da U). Bir yükün elektrik alanı içinde bir noktadan ötekine (izlediği yol ne olursa olsun) gitmesi hâlinde yapılan iş, yü...

Bir tekerleğe geçirilerek sarsıntıyı önlemeye ve çekişi sağlamaya yarayan simit biçiminde kauçuk yastık. Motorlu taşıtlarda kullanılan lastiğin yanı sıra, genel olarak kauçuk ya da kauçuktan yapılmış ...

Osmanlı Devletinin kuruluş devrinde yetişen evliyâdan. Keşiş, yâni Uludağ eteklerinde geyiklerle haşır neşir olup, istediği yere geyiğe binerek gittiği için, Geyikli Baba diye meşhur olmuştur. İra...

Karaağaçgiller (Ulmaceae) familyasının Celtis cinsini oluşturan 70 kadar ağaç ve çalı türünün ortak adı. Mercimekten az büyük, buruk lezzetli meyvesi vardır. Ilıman ve tropik bölgelerde yaygındır. Ker...

Yahudilikte toplantı ve eğitim amacıyla da kullanılan toplu ibadet yeri. İlk kez M.Ö. 3. yüzyılda bu ada rastlanmakla birlikte, sinagogun kökeninin daha eskilere dayandığı bilinmektedir. Kimi araştırm...

Sıvıları ve gazları kapsayan ortak terim. İdeal bir akışkan, biçim değişikliğine direnç göstermez, yani viskozitesi sıfırdır. Böyle bir madde gerçekte yoktur. Öyle ki akışkan denince, pratikte, başta ...

Padişahların ve oğullarının erkek çocuklarına verilen unvan. I. Mehmet (Çelebi Mehmet) dönemine dek çelebi olarak adlandırılırlardı. Şehzadelerin eğitimine büyük önem gösterilir, dönemin en önemli ...

Genellikle, mercek ya da bir çukur ayna yardımıyla ışığı toplayıp görüntüyü büyüten ve böylece uzaktaki cisimlerin ya da yıldızların daha parlak ve açık görünmesini sağlayan optik sistem. Optik telesk...

Gökbilimde kullanılan bir uzunluk birimi. Işığın boşlukta bir yılda aldığı yola eşittir. Değeri 9,4607x10 üstü 15 metre ya da 0,307 parsec'dir. ...