ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

İslâm dininin kurucusu Hz. Muhammet'in yönetiminde, Müslümanların Taif kentine karşı yaptıkları sefer (630). Taifliler uzun süre Mekke tüccarlarıyla zaman zaman işbirliği, zaman zaman rekabet içinde y...

İçinde bol miktarda dolomit minerali içeren, beyaz, krem ya da gri, bazen de kahverengi ya da pembeye çalan renklerde tortul bir kayaç. İri, orta ya da ince taneli olabilir. Sık dokuludur. Genellikle ...

Düzyazıda cümle içinde ya da sonlarında bulunan uyak (kafiye). Secili düzyazıya da müsecca denilmiştir. Seci, söz ya da tamlamalar arasında oluşuna (sec-i mutlak), aynı fiile bağlı cümlelerin sonunda ...

Konusu, hareketsiz ya da cansız varlıklar olan resim, ölüdoğa. Natürmortun konusunu, koparılmış çiçekler, meyveler, avlanmış hayvanlar, vazo, kitap gibi eşyalar oluşturur. Eski Çağ'dan beri yapılag...

Bir çeşit müzik aleti. Altı karınlı bir kanuna benzer. Dikdörtgen bir yüzeye gerilmiş, 30-40 arasında değişebilen telleri vardır. Hindistan'da kullanılır. Bengal sitarının tüm gövdesi tahtadan, sukab...

Yeraltındaki kayaların büyük basınçların etkisiyle değişmesi ve kırılması neticesinde yeryüzünde meydana gelen sarsıntı. Binâlarda ciddî hasarlar yapıp yeryüzünün görünüşünü değiştirebildiği gibi geni...

Hamamelidaceae familyasından, gövdesinden balsam elde edilen bir tür ağaç. Günlük ağacı olarak da bilinir. Dünya üzerindeki tek doğal yayılış alanı Türkiye'nin güneybatısı ve Rodos Adası'dır. Saf ya d...

Ötleğenler (Sylviidae) familyasından Orthotomus cinsine ait yaklaşık on kuş türünün ortak adı. Boyları 10-15 cm arasında değişir. Sırtı sarı, sarımsı yeşil, göğsü beyaz, tepesi kızıl kahverengidir. Yu...

Havadaki su buharı. Su buharı, Güneş'ten gelen ve yerin yapısından kaynaklanan ısıl ışınımları soğurarak hava sıcaklığını düzenler. Su buharı atmosfere karalar ve denizlerdeki suyun buharlaşması yoluy...

Horozibiğigillerden otsu bir süs bitkisi (Celosia). Tropikal ve ılıman iklimlerde yetişir. Kadife görünümünde, sarı ve kırmızı renkli çiçekleri horoz ibiğini andırır. Çiçek rengiyle birbirinden ayrıla...

Divan şiirinde beş mısralık bentlerle kurulan muhammesin özel bir biçimi. Her bendin ilk dört dizesi kendi arasında uyaklıdır. Bentlerin son dizeleri de birbirleriyle uyaklanır. Buna göre uyak düzeni ...

Ticarî olarak üretilen ilk sentetik plastik. J.W. Hyatt tarafından elde edilmiştir (1869). Nitroselüloz ve kâfurdan oluşan kolloidal bir yapısı vardır. Sert, mukavemeti yüksek, suya, yağlara ve seyrel...

Osmanlı döneminde, XVIII. yy'da ve XIX. yy başlarında Sivas, Çorum ve Amasya yöresine egemen olan âyan ailesi. Canik Sancağı'nı (Samsun, Ünye ve Niksar) merkez edinen ailenin ilk önemli kişisi Fatsalı...

Osmanlı Devleti'nde danışma konseyi. Meclisi Valayı Ahkâmı Adliye'nin 1868'de Divanı Ahkâmı Adliye ve Şurayı Devlet olarak ikiye ayrılmasıyla kuruldu. Başlıca görevi yasa ve tüzük tasarılarını hazırla...

II. Mahmut ile âyan arasında imzalanan sözleşme (26 Eylül 1808). 18. yüzyıl ortalarında Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli bölgelerindeki âyan iyice güçlenmiş ve merkezi devletin eyaletlerdeki otorites...

Turunçgillerden, kavasya da denen küçük bir ağaç (Quassia amara). Yaprakları almaşık dizilmiş, çiçekleri er ve dişi olmak üzere parlak kırmızıdır; salkım biçiminde bir araya toplanmıştır. Tadı acı ola...

Sıracagiller familyasından otsu bitki ve türlü renkte, güzel, kokusuz çiçeği (Antirrhinum). Çiçekleri salkım durumundadır. Çiçek tacı iki dudaklıdır. Alttaki taçyaprak kıvrık olup aşağıya doğru torba ...

Âli Paşa'nın sadrazamlığı sırasında Abdülmecit'in yayımladığı ünlü ferman (28 Şubat 1856). 1839 Gülhane Hattıhümayunu (Tanzimat Fermanı) ile girişilen ıslahata ek birtakım ıslahat (iyileştirme) önleml...

Yaklaşık olarak İ.Ö. 5. yüzyılda Uzakdoğu'da ortaya çıkan yüksek, çok katlı ve kule biçiminde yapı. Gövdesi daire ya da çokgen kesitli olup tuğla, ağaç ya da taştan yapılır. İnce işlenmiş ve çok cephe...

Sazangillerden, küçük boyda, Avrupa ve Türkiye akarsu ve göllerinde yaşayan kılçıklı tatlı su balığı, gördek, ilikbalığı (Rhodeus amarus, Rhodeus cericeus amarus). Çiftleşme döneminde erkeklerinin ren...

Alaturka müzikte çok kullanılmış olan, harp'a benzeyen, telli bir saz. Çok eski dönemlerden beri çeşitli türleri Babiller, Sümerler, Asurlular, Mısırlılar, Yunanlılar ve Romalılar tarafından kullanıld...

Yerli bir armut çeşidi (Pyrus communis). Orta büyüklüktedir. Yaz ortasında olgunlaşan meyveleri sarı kabuklu ve kendine özgü hoş kokuludur. ...

Peroksi grubu (-O-O-) içeren hidrojen bileşiği (H2O2). Şurup kıvamında, renksiz bir sıvıdır. Eksi 0,4C'ta donar. 150C'ta kaynar. Genellikle Na2O2 ve BaO2'nin soğuk ve seyreltik H2SO4 ile tepkimesi son...

Marmara Bölgesi'nin doğu kesiminde dağ sırası.Kuzeyde İzmit Körfezi ve Sapanca Gölü, güneyde Gemlik Körfezi ile İznik Gölü ve Pamukova arasında uzanır. Dağlar doğuya doğru gidildikçe yükselir ve Kelte...

El sanatlarında ve mimarîde çok kullanılan ve aynı yönde kıvrılmış eğrilerden oluşan yuvarlak bir motif. Motif merkezden çevreye genişleyerek, açılır. Fırıldağı andıran bir görünümü vardır. Çarkıfeleğ...