ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Osmanlı İmparatorluğu zamanında devlet adamlarına ve müftü, kazasker gibi yüksek rütbeli din adamlarına aylık yerine verilen ayniyat ya da para. Arpalığın ne zaman ve hangi hükümdar zamanında verilmey...

İletken bağlantıları ve bazı parçaları yalıtkan bir taban üzerinde oluşturulmuş, levha biçiminde elektronik devresi. Çok ince, ayrıntılı olarak hazırlanabilen, seri üretime elverişli, sağlam devrelerd...

Kemiklibalıklar takımının dişlisazangiller familyasından balık (Anableps tetrophtalmus). Boyu yaklaşık 30 cm.dir. Orta ve Güney Amerika denizlerinde yaşar. En belirgin özelliği dışarı fırlak olan gözl...

Ağız mukozasının ufak yüzeysel ülseri. Kırmızı lekelerle başlayıp daha sonra üzerlerinde kırmızı bir çizgiyle çevrili kabarcıklar oluşur. Bunlar sonradan ülserleşir. Kenarları dik, dipleri sarıdır, çi...

İlkel toplumlarda her kabilenin, bazen tek tek insanların tapındığı canlı, cansız, doğal ya da yapma nesne. Fetişin, gizli güçleri ya da anlamları olduğuna ve bir tanrıyı barındırdığına ya da temsil e...

Bir cismin ya da maddenin, termometre gibi bir araçla ölçülebilen sıcak ya da soğuk olma derecesi (simgesi T). Sıcaklık, bir cismin başka bir cisimle ısıl temas durumuna gelmesi hâlinde meydana gelen ...

Kalıtımda rol oynayan organik bir molekül. Bir nükleik asit çeşidi. "Deoksiribo nükleik asit" adını alır. Kısaca "DNA" olarak gösterilir. Canlılarda yönetici bir moleküldür. Hücrenin protein ve enzim...

Osmanlı İmparatorluğu'nda olayları kaydetmekle görevli devlet memuru. Vak'anüvisler, Dıvanıhümayun'a bağlı reisülküttabın emrinde çalışırlardı. Osmanlı Devleti'nde olayların resmî devlet görevlilerine...

Biçim alması ve geniş bir sıcaklık aralığında dayanıklılık göstermesi için ham kauçuğun kükürtle birleştirilmesi işlemi. Ham kauçuk ancak sınırlı bir sıcaklık aralığında esneklik gösterir. Isıtıldığın...

Her türlü yayının, sinema ve tiyatro yapıtlarının hükümetçe önceden denetlenmesi işi, yayın ve gösterilmesinin izne bağlı olması. Sansür, çok eski çağlardan beri uygulanmıştır. Eski Yunanistan'da tiya...

Simetri ekseni çevresinde dönmekte olan bir cismin dönme eksenini, tepesi cismin merkezinde yer alan dönel bir koni oluşturacak biçiminde dolanması. Presesyon hareketi, topacın kafa sallamasına benzer...

Resmî adı Uganda Cumhuriyeti'dir. Başkenti Kampala, nüfusu 23 500 000 (2000)'dur. Yüz ölçümü 235 880 km2 olan Uganda'nın yönetim biçimi cumhuriyettir. Para birimi Şilin ve resmî dili İngilizce'dir....

Ülke yönetiminde görev ve yetkilerin merkezî hükümet tarafından yerel ya da bölgesel yönetim birimlerine verilmesi ve gerektiğinde tek taraflı olarak geri alınması ilkesine dayalı yönetim biçimine ver...

Sinir sisteminin hücreleri. Sinir uyarısı dediğimiz impulsu üretir ve iletirler. Üç ana gruba ayrılırlar. Duyu nöronları, getirici sinirlerdir. Bilgileri almaçlardan merkezlere taşırlar. Motor nöronla...

Yunan mitolojisinde şarap, bereket ve bitki tanrısı. Zeus ile Semele'nin oğludur. Semele, gebe kaldığı Zeus'u görmek ister, ancak yıldırım tanrısı biçiminde gözüken Zeus, Semele'nin ölümüne yol açar. ...

Fransız imparatoru Napoléon ile Çar I. Aleksandr arasında, bugünkü Litvanya'da Niemen Irmağı üzerinde, Tilsit kenti yakınlarında bir salda yapılan görüşme (25 Haziran 1807). Bu görüşmeler sonunda Napo...

Avena sativa. Buğdaygillerden, en çok hayvan yemi olarak yetiştirilen bir bitki. Anayurdu Orta Asya ve Ön Asya'dır. Bitkinin gövdesi ince kamış biçimindedir. Başakları salkım gibi aşağıya sarkar. Yula...

Lale Devri'ne son veren isyan (1730). İsyan, başındaki lideri Patrona Halil'den dolayı bu adla anılır. Patrona Halil ve 25-30 kadar arkadaşı 28 Eylül 1730 tarihinde Beyazıt Camii kapısı önünde toplana...

Nitrik asitin tuzu. Nitratlar, nitrat iyonu (NO3)- içerirler. Hemen hemen bütün nitratlar suda çözünür. Doğada yalnızca sodyum ve potasyum nitrat bol miktarda bulunur. Öteki nitratlar nitrik asitin bi...

Köpekgillerden, Avustralya'da yaşayan yırtıcı bir memeli (Canis dingo). Kıllı ve sarkık olan kuyruğu dışında, gövdesinin uzunluğu 80 cm kadardır. Sivri burunludur; ses çıkarır, ancak havlayamaz. Postu...

Bir ana dilin tarihsel ve bölgesel nedenlerle ses, yapı ve söz dizimi bakımından gösterdiği farklılaşma; diyalekt. Lehçeyi "ağız"dan ayıran en önemli ayrım, lehçenin aynı dil içinde olmasına karşın, a...

Türlerinni büyük bir bölümü tatlı sularda yaşayan, dallanmamış ipliksi yeşil alglere verilen ad. Halka ya da kol düğmesi şeklinde kloroplâstları vardır. Hücreleri kısadır. Rizoiyit hücresiyle kendini ...

Kolayca yaprak yaprak ayrılabilen, genellikle başkalaşmış kayaçların genel adı. Şistler, içlerindeki ayırt edici minerallere göre adlandırılırlar. Başlıcaları mikaşist, kuvarslı şist, hornblentli şist...

Zambakgillerden çok yıllık, otsu bir bitki (Asphodelus). Akdeniz çevresinde yetişir. Beyaz çiçekli ve yumruludur. ...

Birbirine düşman iki kişi arasında, tanıklar önünde, öldürücü silâhlarla yapılan, daha önce kararlaştırılmış dövüş. Bir hesaplaşma niteliğinde olan düelloyu, Fransız filozofu Montesquieu'ye göre ilkin...