ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Hristiyanlıkta bir müminin çiğnediği dinsel yasak yüzünden kilise topluluğu dışına atılması. Yunanca "Aphorizein" sözcüğünden bozularak yaygınlaşan deyimi ilk kez Yahudiler kullandılar. Daha çok "din ...

Sığır, koyun, keçi, domuz, geyik gibi çift tırnaklı hayvanların çok bulaşıcı bir hastalığı. Hayvanlar arasında temas ve mikrop bulaşmış maddelerin yenmesi sûretiyle yayılır. İnsana da yine bu sûretle ...

Osmanlılar döneminde belirli konular hakkında yıllık olarak çıkarılan dergi ya da kitaba verilen ad; yıllık. Salnameler tarihî kaynak olarak büyük önem taşır. Devlet ya da özel kuruluşlar tarafından y...

Çeşitli sistemlerin uygun görünen yanlarını birleştirerek bir sistem ortaya koyma eğilimi, eklektizm. Birbirine karşıt sistemlerin bile birbiriyle uyuşan yanları bulunabilir. Sistemlerin birbiriyle uy...

İki zar ve pullarla, bir tahta ya da masa üzerinde oynanan bir oyun. İki kişilik bir oyundur. Oyun tahtası her biri altışar haneye bölünmüş dört bölümden oluşur. Eşik olarak adlandırılan dikey bir hat...

Duvarları taş ya da tuğlayla örülmüş, üstü kapak taşıyla örtülen mezar, arkeolojide taş ya da mermerden tek parça oyulmuş mezar. Lahitler, eskiçağlarda yakılan ölülerin küllerinin saklanması için kull...

Taşkırangillerden bir süs bitkisi, güneştopu (Escholtzia california). Saksıda ve bahçede yetiştirilebilir. Yatık gövdeli, gri-mavi yapraklı, turuncu ya da sarı çiçeklidir. ...

Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya İmparatorluğu arasında yapılan ve Osmanlı ordularının yenilgisiyle sonuçlanan savaş (5 Ağustos 1716). Savaşta Sadrazam Ali Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 120.000...

Maydanozgillerden bir bitki. Kırlarda yetişen çok yıllık bir bitkidir. Uzunca gövdelidir. Grimsi mavi yaprakları ve açık mavi çiçekleri vardır. Kökleri şekerleme yapımında ve kocakarı ilâcı olarak kul...

Doğrusal ya da doğrusal biçimde değişen. Matematikte, lineer denklem ve fonksiyonlardan söz edildiğinde, birincisinde bilinmeyenlerin, ikincisinde de değişkenlerin birinci dereceden yüksek kuvvetlerin...

Bir ucu kıvrık sopalarla, çayır ya da buz üzerinde iki takım arasında oynanan bir top oyunu. Çim hokeyi ve buz hokeyi olmak üzere ikiye ayrılır. Çim hokeyi, 91,40 m uzunluk ve 50,30 m genişlikte bir...

Canlı organizmalarda proteinlerin sürekli olarak parçalanıp yeniden sentezlenmesi olayı. Örneğin beyaz farede proteinlerin yarısı 17 günde yenilenir. İnsanda ise bu, 80 günde gerçekleşir. Ancak bütün ...

Eklem bacaklıların böcekler sınıfından kanatsız bir canlı. İnsan ve öteki hayvanların kanını emerek yaşayan asalak bir böcektir. Dişi pireler erkek pirelerden daha iri olurlar. Çok iyi sıçrarlar. Kona...

Bir salgı bezi ya da bez hücresinden üretilip salınan maddelere verilen genel ad. Genellikle, bu maddelerin, bedenin öteki hücreleri üzerinde fizyolojik kontrol etkileri vardır. Salgılanan madde bir k...

Mitoz bölünmenin ilk evresi olan profazda kromatin iplikler spiral şeklinde kıvrılıp, kısalıp, kalınlaşarak kromozomları oluşturur. Kromozomlar görülebilir duruma gelir. Normal olarak kısalıp kalınlaş...

(? Van-1592 Medine), bilgin. Vanlı olduğu için Naima tarafından Mehmedül Vani olarak adlandırılmıştır. Medreselerde okudu, müderrislik ve müftülük yaptı; Rodos, Manisa, Selânik, Kütahya ve Medine kadı...

Almanya'da kent (birleşmeden önce Demokratik Almanya'nın kentiydi). Beyaz Elster Irmağı kıyısındadır. 1409'da kurulan üniversiteleriyle Avrupa'nın kültür merkezlerinden biri durumuna geldi. II. Dünya ...

Okkanın dört yüzde biri olup eskiden kullanılan bir ağırlık ölçüsü. İlk kez Halife Ömer tarafından 2.97 gr. olarak bastırıldı. Bu ağırlık ülkeden ülkeye değişiyordu. Örneğin İstanbul'da kullanılan dir...

Âşık edebiyatında, divan şiiri etkisiyle ortaya çıkan nazım ölçüsü. Divan edebiyatında kullanılan müstezat terimine karşılıktır. Aruz ölçüsünün "fâilâtün / fâilâtün / fâilatün / fâilün" kalıbına ek di...

Sodyum hidroksit üzerinden klor gazı geçirilerek elde edilen sulu sodyum klorür ve sodyum hipoklorit çözeltisi. Ağartıcı ve dezenfektan olarak kullanılır. 5 cm3 javel suyu, 1 litre suyu iki saatte tem...

Uçlarından çekilen bir çubukta meydana gelen enine birim uzamanın, boyuna birim uzamaya oranıdır. Çubuğun hacminde önemli bir değişme olmazsa, bu oran 0,5'tir. Ancak pratikte genellikle daha azdır. Po...

Türk alfabesinin yirmi altıncı harfi. Sesbilim bakımından ince, dar, yuvarlak ünlü....

Ballıbabagiller familyasındandır. Şifalı etkileriyle çok yakından tanıdığımız adaçayı bitkisinin yakın akrabası olup anayurdu Brezilya'dır. 1800'lü yılların başlarında İngiltere'ye getirilmiş ve orada...

Birbirine düşman iki kişi arasında, tanıklar önünde, öldürücü silâhlarla yapılan, daha önce kararlaştırılmış dövüş. Bir hesaplaşma niteliğinde olan düelloyu, Fransız filozofu Montesquieu'ye göre ilkin...

Fransa'nın kuzeyinde yerleşen Viking akıncıları. 9. yüzyıldan başlayarak Normanlar, Fransa'nın kuzey kıyılarına (bugünkü Normandiya) akınlar yapmaya, buraları yağmalamaya ve yavaş yavaş yerleşmeye baş...