ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Yaşlı ve saygın kişi anlamında bir sözcük. Genellikle, dinî ya da toplumsal birçok kurumun başkanlarının unvanıdır. Kimi Arap boy beylerine şeyh denir. Tarikat kurucularının ve ulularının, din bilginl...

Genellikle mantar hücrelerinde görülen çoğalma şekline verilen ad. Ana hücreden bir ya da daha fazla çıkıntı oluşur. Bu sırada ana hücrenin içinde bir çekirdek bölünmesi olur ve yavru çekirdekten biri...

A pozitif bir sayı olup ve x(-∞, ∞) aralığında bir gerçel sayı olmak üzere f(x)=ax biçimindeki fonksiyon. a>1 ise bu fonksiyon sürekli ve artandır, +∞ için limiti +∞, -∞ ...

Muhammet Peygamber'in, İslâm ulularından Veysel Karani'ye armağan ettiği söylenen hırka. İstanbul'da Karagümrük Hırkai Şerif Camii'nde özel bir sandıkta saklanır. Ramazan'ın ikinci yarısında halka açı...

Bir edebiyat yapıtında anlatılan olayın gelişip karmaşıklaştığı merkez bölüm. Genellikle bir tiyatro terimi olarak kullanılır ve oyunda serimden sonra olayın ilk karmaşıklaştığı yer biçiminde tanımlan...

Bir cins midye (Solen). Kabuğunun çenetleri çakı sapı gibi ensiz ve uzundur. Kendisini dikine kuma gömer. Eti yenir. Hemen hemen tüm denizlerde bulunur. Kavkısı yassıdır. Aşağı doğru uzanan silindirim...

Salepgillerden otsu bitki (Orchis); bu cinsten kimi bitkilerin yumru köklerinin dövülmesiyle elde edilen toz ve bu tozdan yapılan sıcak içecek. Salep her yerde yetişen yaygın bir bitkidir. Gövdesi sil...

Ellerinde, parmaklarında sakatlık olmadığı hâlde insanın yazma yeteneğini yitirmesi, yazma yitimi. Bir tür afazi olan agrafi, nörolojik bir durumdur. ...

Bir deniz yumuşakçası (Pecten). Kabuğu açık renkli ya da beyaz, yol yol olup tarağı andırır. Çoğunlukla büyük boyludur. Sağ çenet çok kubbeli, sol çenet yassıdır. Çenetleriyle çırpınır ve oldukça yuka...

Familyası: Turpgiller (Cruciferae). Türkiye'de yetiştiği yerler: Kültür bitkisi olarak yetiştirilir. Sarı veya turuncu renkli çiçekler açan, 50 cm boylarında çok yıllık, otsu bir süs bitkisi. Çiçe...

İslâmda Ali ile Muaviye'nin halifeliği konusundaki anlaşmazlığı çözümlemek için hakem atanmasına karşı çıkanlar. Haricîlerin ortaya çıkmasına neden olan olay, Ali ile Muaviye yanlıları arasındaki Sıff...

Benzinli motorlarda genellikle soğuk havalarda ilk çalıştırmada kullanılan, karbüratör hava girişini tıkayarak silindirlere az hava, çok benzin, yani zengin bir karışım girmesini sağlayan kelebek. Mot...

1. Bir ülkede hükümdarın, padişahın, sultanın egemen olması hâlidir. "Bir medeniyetten öbürüne geçerken kaybolan şeylerin yanı başında gerçek saltanatlar da vardır."- H. A. Yücel 2. Bolluk ve zengin...

Zamanı yıllara, aylara ve günlere ayırma yöntemi. Takvim, zamanı belirlemek için insanlar tarafından oluşturulmuş yapay bir sistemdir. Takvimlerin düzenlenmesinde genellikle ölçüt olarak astronomik ol...

Ses çıkarma yeteneği kaybolmadığı hâlde istenilen sözü bulup söyleyememe hastalığı, söz yitimi. Beynin dumura uğraması yüzünden dil yetisinin bozulması ya da tümüyle yok olması biçiminde tanımlanır. K...

Hem insan, hem maymun karakteri gösteren fosil yaratık; Cava insanı. Hollandalı bir hekim olan Dubois, 1889'da Cava'da bir ırmak kıyısında alt pleistosende bir kafatası kubbesi, iki diş ve bir uylukke...

Muş'un Varto İlçesinde meydana gelen iki deprem (1946 ve 1966). 31 Mayıs 1946'da, Richter ölçeğine göre şiddeti 6 olan depremde 839 kişi yaşamını yitirdi, 349 kişi yaralandı, 3.000 bina hasar gördü. 1...

Mozart'ın iki perdelik operası. Lorenzo da Ponte'nin İtalyanca librettosu üzerine bestelendi. İlk kez 1787'de bestecisi tarafından çalındı, 1805'te de Paris Operası'nda sahneye konuldu. Yapıt, yazarı ...

Güneybatı Afrika'da Orange Irmağı'nın kuzeyinde yaşayan, Hami-Boşiman karışımı, ataerkil bir halk topluluğu (Hoi-Hoiler). Uzun boy, baş ve kulak yapılarıyla Boşimanlardan ayrılırlar. Avrupalılardan ön...

Zehirin etkisine karşı gelen koruyucu madde. Zehirlerin çeşidine göre cinsleri vardır. Vücuda girdikten sonra, zehirin yapısını bozarak etkilerini önler. Zehirlenmelerde, zehirlenmeye neden olan madde...

Aydınlatma aygıtı. Sıvı yakıtla (yağ, petrol), gazla ve elektrik akımıyla çalışan türleri vardır. 1860'lara doğru bulunan petrol lambası, bugün bile çoğu yerde büyük önem taşır. 20. yüzyılın başlarınd...

Klâvyeli, telli, ağır ve büyük çalgı. Standart bir piyanoda, 52 beyaz tuş ve 36 siyah tuş olmak üzere, toplam 88 tuş vardır. Tuşların en ucunda bir tablaya bağlı olan çekiçler tellere vurarak tellerde...

Eğlence, alay, şaka. Edebiyat terimi olarak bir konuyu alaylı, şakacı bir söyleyişle işleyen manzumelere denir. Bunların toplandığı kitaplar da hezliyyat adını alır. Hezelden "hezl-âmiz" (şaka ile kar...

Davranışlarımızın "iyi"ye uygun ve "kötü"den uzak olması için kurallar koyan bilgi alanı. Ahlâk, insanın uyması gereken başlıca davranış kurallarını araştırır ve önerir. Ahlâk dediğimiz bilgi alanı, b...

Bir sözcüğün sonundaki sessiz harfin, ardından gelen sözcüğün başındaki sesli harfe ses olarak bağlanması, vasl. Aruz kalıplarına uyma zorunluluğu eski şairlerin vasla başvurmalarına yol açmıştır. Yah...