ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

(1915 Erbil/Irak), hekim, yönetici. 1938'de İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ni bitirdi. ABD'de Boston Çocuk Hastanesi'nde ve Washington Üniversitesi'nde çocuk hastalıkları üzerine ihtisas yaptı. 1...

Orta Asya'da, yüksek platolar, dağlar ve derin vadilerden oluşan kitle. Büyük kısmı Tacikistan'da, uzantılarıysa Hindistan ve Pakistan (Keşmir-Jammu), Afganistan ve Çin'in Sinkiang eyaletinde kalır. B...

İki dik taş üstüne üçüncü bir taşın yatay olarak konmasıyla yapılmış taş çağı anıtı. Bazılarında yatay taşların birden çok olduğu da görülür. En çok Fransa'da rastlanır. Massif Central'de ve Bretagne'...

Mezopotamya'da yaşamış, Sami ırkından bir kavim. İ.Ö. 2600'da anayurtları Arap Yarımadası'ndan kalkarak, I. Sargon'un yönetiminde Sümer ve Elam devletlerini yıkıp yerlerini aldılar. Sümer uygarlığının...

Arabistan'ın güneybatısında, bugün Yemen, Hadramut, Asir denen bölgede yaşamış bir kavim. Seba'nın başkenti Ma'rib idi. Sebalılar yükseliş dönemlerinde mukarrip denen yüksek rahipler tarafından yöneti...

Van Gölü'nün kuzeybatısında göl. Adını yakınındaki Nazik köyünden alır. Yüzölçümü 47 km2, denizden yüksekliği 1.816 m. ...

Hatay iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kent. Amanos Dağları eteğinde, Toprakkale-İskenderun şosesi üstündedir. Meyve ve özellikle de turunçgillerin yetiştirildiği en önemli merkezdir. İsken...

Bir iskete kuşu türü (Remiz pendulinus). Yuvasını ağaç dallarının ucunda asılı bir torba biçiminde yapar. Erkeğinin gözlerinin çevresi siyahtır. ...

Seçilmiş nesir ve nazım parçalarından oluşan kitap, güldeste. Yunanca "anthologia" sözcüğü "anthos" (çiçek) ve "legein" (derlemek) sözcüklerinden türetilmiştir. İlk antolojileri İlk Çağ'da Yunanlılar ...

Ağırlık kaldırma temeline dayanan spor dalı ve bu sporda kaldırılan ağırlığın adı. Birbirine uzunca bir sapla bağlı iki demir gülleyi ve diski kaldırarak yapılır. Antikçağ'daki olimpiyatlarda da yer a...

Çalı veya ağaçlar yâhut da odunlu tırmanıcı bitkiler. Yaprakları basit veya parçalı ve karşılıklıdır. Çiçekler tek eşeyli veya erdişidir. Taç ve çanak yaprakları 4 veya 5 parçalıdır. Meyve eriksi veya...

Yöntemli bir biçimde düşünme ve tartışma sanatı. Diyalektik sözcüğü Hegelci ve Marksist felsefelerin gelişiminden sonra sık kullanılır bir sözcük olmuştur. Bu sözcüğün çok uzun bir geçmişi, onun kadar...

Türk alfabesinin yirmi üçüncü harfi. Katı, sızmalı ve titreşimsiz bir diş-damak sessizidir. "Ş" sesi Ana Türkçeden beri bütün Türk lehçelerinde kullanılır. Ancak bu ses, daha çok kelime içinde ve ...

Bir maddenin kütlesinin hacmine olan oranı. Birimi g/cm3tür. Çoğu madde ısıtıldığında genleşir ve bu yüzden yüksek sıcaklıklarda daha düşük yoğunlukta olurlar. Gazlarsa küçük hacimlere sıkıştırılabili...

Müzikte türlü yapıtlardan ya da bir yapıtın içinden seçilmiş parçaların sıralanmasıyla oluşan bütün. 19. yüzyıl başlarında piyano, keman, flüt potpurileri çok moda oldu, bunun üzerine opera, operakomi...

Osmanlı Devleti'nde, bir padişahın ölümü ya da padişahlıktan çekilmesi üzerine yerine seçilen şehzadenin padişahlığının ilân edilmesi dolayısıyla yapılan tören. Ölen ya da saltanattan uzaklaştırılan p...

Anadolu masal ve efsanelerinde yer alan doğaüstü bir yılan, "şah-ı maran" (yılanların şahı). Bu yaratık, kadın başlı ve yılan gövdeli olarak betimlenir. Türk edebiyatında Şahmeran ile ilgili ilk hikây...

Dokumacıkuşugillerden, Afrika ve Asya'da yaşayan, küçük, ötücü kuş (Ploceus). Gagası koni biçimindedir. Genellikle koyu renkli olmakla beraber, üreme mevsiminde erkekleri parlak ve süslü bir görünüm a...

sekizinci yüzyılda yetişmiş büyük İslâm âlimlerinden. İsmi, Abdurrahmân bin Amr bin Muhammed'dir. Künyesi, Ebû Amr'dır. Evzâî diye meşhur olmuştur. 706 (H.88) senesinde Baalbek'te doğdu. 774 (H.157) s...

Fundagillerden, küçük taneler hâlinde yemiş veren, tüylü bir çalı (Arctostaphyllos uva ursi). Açık korularda ve kayalık yerlerde yetişir. Yaprakları daima yeşil, yenilebilen meyveleri kırmızı renktedi...

Kimyasal simgesi Si ve atom numarası 14 olan element. Periyodik cetvelin IVA grubunda yer alır. Silisyum, Güneş ve diğer yıldızlarda bulunur, ayrıca yer kabuğunun ağırlıkça %27,5′ini oluşturur. ...

Konuşulan dilleri yazmakta kullanılan her türlü harf dizisi. Henüz yazının bulunmadığı çağlarda insanlar, hatırlanması gereken olayları ya da ilgilendikleri haberleri uzak yerlere ulaştırmak amacıyla ...

(370 İskenderiye, Mısır - 415 İskenderiye, Mısır). Eski Mısırlı, ilk önemli kadın filozof ve matematikçi. Yine bir felsefeci ve matematikçi olan Theon'un kızıdır. İskenderiye'deki Yeni-Plâtoncu felsef...

Türlü maddelerden boncuk biçiminde yapılmış otuz üç ya da doksan dokuz tanenin ibrişime geçirilip bağlanmasıyla yapılan halka. Ya virt çekerken sayıyı şaşırmamak için ya da elde oyuncak gibi kullanılı...

Orta Çağ'da Müslüman Arapların Anadolu'ya verdikleri, "Roma Ülkesi" anlamına gelen ad. Bu deyim Osmanlılarca da kullanıldı. Önceleri tüm Hristiyan toprakları anlamına gelirken 7. yüzyıldan sonra yalnı...