ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Bizans İmparatoru Justinanos'a karşı İstanbul'da patlak veren isyan (532). İsyanın nedeni Justinianos'un malî ve dinî politikasına karşı halkın duyduğu hoşnutsuzluktur. Nitekim isyan başlangıçta yoksu...

Ordinat ekseni hızı, apsis ekseni de zamanı gösteren grafik. Hız diyagramı, hızın zamana göre değişimini gösterir. Hız diyagramının altında kalan alan, cismin aldığı yolu verir. Hızı sabit olan bir ci...

Polonya'dan çıkmış üç zamanlı bir dans. Yerleşmiş kuralları yoktur. 16. yüzyıldan beri bilinen bu dans zamanla Avrupa'da yaygınlaşmıştır....

Türkiye'de yetiştiği yerler: Erzurum gibi yüksek yerler hâriç her yerde. Kültürü yapılan bir sebze bitkisi. İlk olarak Güney Amerika'da (Peru) ortaya çıktığı söylenir. Domatesler şekil, renk, kull...

Polarma olayını incelemeye yarayan alet. Polarılmış ışığın geçtiği bir polargı (polarizör) ile bu ışığın incelenecek saydam bir numuneden geçtikten sonra üzerine düşürüldüğü döner bir analizleyenden (...

Âli Paşa'nın sadrazamlığı sırasında Abdülmecit'in yayımladığı ünlü ferman (28 Şubat 1856). 1839 Gülhane Hattıhümayunu (Tanzimat Fermanı) ile girişilen ıslahata ek birtakım ıslahat (iyileştirme) önleml...

Mayalanmış süt ürünü. İnek, koyun, manda ya da keçi sütünden yapılan, tadı hafif ekşi koyu kıvamlı ve yarı akışkandır. Yoğurdun ilk kez Anadolu'da ortaya çıktığı sanılmaktadır. Türklerin geleneksel bi...

Bovidae familyasından bazı çift toynaklı memelilerin ortak adı. Sığırların en belirgin özelliği olan boynuzlar, alın kemiklerinin eklentisi olup, üçüncü yaştan itibaren halkalar oluşturarak büyüdükler...

Osmanlı İmparatorluğu'nda 1863'ten itibaren Mısır genel valisi olanlara verilen unvan. Arapçada "saltanat naibi" anlamına gelir. İlk hıdiv, Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın torunu olan İsmail Paşa, son hı...

Orta Çağ'da, toprak mülkiyetine sahip olan ve himayesindeki toprağa bağlı köylülerin üretiminden büyük payı alan toprak sahiplerinin egemenliğine dayanan toplumsal düzen. Batı toplumlarındaki feodaliz...

Koyun, keçi, deve gibi kıllı memelilerin koruyucu dış örtüsünü oluşturan hayvan lifi. Yün genellikle canlı hayvanlardan kırpılan yapağıdan elde edilir. Yün lifi temel olarak bir protein türü olan kera...

Üç köşeli ve telli, büyük bir müzik aracı; arp. Dik tutulup parmakla tellerine dokunarak ya da tellerini hafifçe çekmek yoluyla çalınır. İlk basit harplar İ.Ö. 3500'lerde Sümerler'de görülür. Eski Mıs...

Bitki ve alg hücrelerinde bulunan, küçük ve değişik şekilli organellerdir. Hücredeki sayısı bir ya da daha fazla olabilir. Bu organel, bitki hücrelerindeki fotosentezden sorumludur. Bu durumda organal...

Duvarları taş ya da tuğlayla örülmüş, üstü kapak taşıyla örtülen mezar, arkeolojide taş ya da mermerden tek parça oyulmuş mezar. Lahitler, eskiçağlarda yakılan ölülerin küllerinin saklanması için kull...

Tahıl tanelerinin ezilip mayalandıktan sonra fermantasyona uğratılarak damıtılması sonucu elde edilen alkollü içki. Viski yapımı, çeşitli ülkelerde kullanılan tahıl cinsi, fermantasyon, damıtma ve esk...

Marmara Bölgesi'nde İstanbul ilinin Anadolu yakasındaki ilçesi. Eskiden Üsküdar ilçesine bağlı bir yerleşme konumundayken 4 Temmuz 1987 tarihli yasa ile ilçe yapıldı. 1966'da sanayi bölgesi olarak ilâ...

Dünya üzerinde, Güneş ışınlarının yılda iki kez dik açıyla geldiği, sıcak kuşağın kuzey ve güney sınırlarını oluşturan ve ekvatorun 23º 27' kuzey ve güneyinden geçtiği varsayılan iki çember. Bunlardan...

Köpekgillerden, Kuzey Afrika'da yaşayan bir memeli (Fennecus zerda). Gözleri ve kulakları büyük, tüyleri açık kahverengi, karnı beyazdır. Kuş, salyangoz, böcek gibi hayvanlarla beslenir. Toprakta in a...

Minerallerin tanınmasına yarayan fiziksel bir özellik. Kimi mineraller bileşimlerinde bulunan moleküllerin meydana getirdiği yapıya göre, yüzey boyunca ya da kristal yüzlerine paralel olarak yarılırla...

Özellikle savunma amacıyla yapılan ve çevikliğin büyük rol oynadığı bir çeşit Japon güreşi. Silâhsız savunmayı sağlayan jiujitsudan geliştirildi. 1882'den sonra bir spor ve beden eğitimi yöntemi olara...

Resmî adı Hırvatistan Cumhuriyeti'dir. Başkenti Zagreb olan ülkenin nüfusu 4 681 015 kişi (2000), yüz ölçümü ise 56 540 km2dir. Yönetim biçimi cumhuriyet olan ülkenin para birimi dinardır. Nüfusun %89...

Doğumun doğal olmadığı durumlarda, karın ve döl yatağının kesilerek bebeğin alınması. Sezaryen, yüzyıllarca, ölen annenin karnındaki çocuğu kurtarmak için uygulanan bir yöntem olarak kullanılmıştır. 1...

İnsanların Tanrı'ya, kaderini bağlı gördüğü üstün bir güç ya da ilkeye inanış ve bağlanışı; varlıkları, davranışları kutsal-kutsaldışı diye ikiye ayırmaya dayanan tasarımlar ve işlemler sistemi; Tanrı...

İkiçeneklilerin atkestanesigiller familyasından, süs ağacı olarak yetiştirilen, 15-30 m. yüksekliğinde ağaç (Aesculus hippocastanum). Hintkestanesi de denir. Salkım durumundaki çiçekleri parlak pembe ...

Kendi, benlik, öz varlık vb. anlamlara gelen ve Kuran'da ruh anlamında da kullanılan Arapça sözcük. Bu nedenle, İslâm düşünürleri bu sözcüğe ruh anlamı da verirler. İslâm inanışına göre üç türlü nefis...