ansiklopedik bilgi ile ilgili bilgi kaynakları

Topkapı Sarayı'nda büyük kapı olan Babıhümayun ile Babüssade ya da Babüsselam denilen sarayın orta kapısı arasındaki avlu. Buraya "birinci yer" de denir. Burada savaşa gidiş, bayram, cuma, cülus, cena...

Yerkabuğunun sıvı, katı ya da gaz hâlinde olmak üzere tüm su varlığı. Büyük bölümünü okyanuslar ve denizler oluşturur. Tanım gereği, hidrosfer, buzullar ve yeraltı sularını da kapsar. Atmosferdeki su ...

Ağır cisimlerin yukarı kaldırılması ya da yatayda hareket ettirilebilmesi için kullanılan makinelerin ortak adı. Eski çağlardan beri kullanılan vinçler 19. yüzyılda buhar makineleriyle içten yanmalı m...

Sami-Hami dil ailesinin Sami dalından bir dil. Suriye'de Lazkiye'nin 12 km. kuzeyinde Ras Şamra (eski adı Ugarit) denilen yerde 1929'daki kazılarda bulunan yazılı belgelerin incelenmesiyle ortaya çıkt...

Dik bir taştan oluşan, tarihöncesine ait anıt; bir megalit türü. Keltçe "uzun taş" anlamına gelir. Menhirler, daire, yarım daire ya da elips hâlinde dizilidir. Britanya'da bunlardan 5.000 adet vardır....

Yaklaşık olarak eşit sayıda artı ve eksi iyonlar içeren, yoğunluğu düşük bütünüyle iyonlaşmış gaz. Elektrik iletkenliği vardır ve manyetik alandan etkilenir. Plâzma fiziği adı verilen plâzmayla ilgili...

Genellikle mühendislik ve mimarlık hizmetlerinde kullanılan metal ya da plastik cetvel. Üzerinde harfler, şekiller ya da simgeler bulunur. Standart yazı yazmaya ve çeşitli şekiller çizmeye yarar. Harf...

Hücre bölünmesindeki evrelerden biri. Telofaz evresinde kutuplara toplanmış olan kromozomların kıvrımları açılarak interfazdaki duruma gelir. Çekirdek zarı ve çekirdekçik tekrar meydana gelir. İğ ipli...

İkincil cinsiyet özelliklerinin gelişimi ve üreme organlarının olgunlaşmasıyla ilgili dişi cinsiyet hormonları. En önemlileri östradiol (C18H24O2), östron (C18H22 O2) ve östrioldur (C18H24O3). Östroje...

Darbe ya da sıkışma sonucunda zedelenen kan damarlarındaki kanın çevredeki dokuya yayılmasıyla derinin rengini değiştirip önce kızarıklığa, sonra siyah-mor renge dönüşmesi. Çürükler darbenin şiddetine...

(1895 Castellenato-1926 New York), Amerikalı sinema oyuncusu. Gerçek adı Rodolfo Guglielmi di Valentina d'Antonguolla'dır ve İtalyan asıllıdır. Yoksul bir ailenin çocuğuydu. Üne ve paraya kavuşmak içi...

Bileşikgillerden, yabani olarak yetişen ya da bahçelerde yetiştirilen bitki; güneğik (Cnicorium endivia). Yaprakları dar uzun, kıvırcık ya da parçalı olan çeşitleri vardır. Geniş kömeçler hâlindeki bi...

Kanın pıhtılaşmasında önemli rol oynayan iki madde. Kanda çözünmüş olarak bulunan fibrinojen, pıhtılaşma sırasında, trombin enzimi etkisiyle katı, polimer yapılı, çözünmez bir protein olan ve ağ şekli...

İslâm inanışına göre, kıyamet gününde bütün ölülerin dirilerek toplanacağı ve Tanrı katında günahlarla sevapları tartacak terazinin kurulacağı alan. Arsa kelimesinin çoğulu olan arasât, "Üzerinde b...

Gelibolu'da kurulan ilk acemi ocağına verilen ad. Gelibolu Acemi Ocağı, Birinci Murâd Han zamânında kuruldu. İlk acemiler, harpte esir edilen kuvvetli ve dinç gençlerden teşekkül ederdi. Bunlar, G...

İslâm tarihinde İslâm dininin kurucusu Muhammet Peygamber'in ölümünden (632) Emevî Halifeliği'nin kuruluşuna kadarki (661) dönem. Bu devirde, sırasıyla Ebubekir (632-634), Ömer (634-644), Osman (644-6...

Bilinen ya da yaşanan bir duyguyu, düşünceyi, davranışı ya da durumu bilmez görünerek anlatma sanatı. Amaç, anlam inceliği yaratmaktır....

Osmanlı Devleti'nde on dokuzuncu yüzyılda Tanzimat Fermanıyla başlayan Batı'ya yönelişe paralel olarak Batı edebiyatının örnek alındığı yeni edebiyata verilen ad. Divan Edebiyatı geleneği, Tanzimat'la...

1749-1832 yılları arasında yaşayan Alman şâir, yazar ve bilim adamı. Alman karakterini müşahhas hâle getirmek için en çok gayret sarf eden kişilerden biridir. Çok az kimse kendisi gibi mükemmeliyet ve...

Çok yemek yeme ya da sinirsel bir nedenle irade dışı olarak boğazdan çıkan ve düzgün aralıklarla tekrarlanan ses. Hıçkırık, çok hızlı yemek yerken hava yutan kişilerde sıklıkla görülür. Özellikle yaşl...

Hastalıkları iyileştirmek, hafifletmek ya da önlemek amacıyla başvurulan teknik ve bilimsel çalışmaların tümü, hekimlik. Tıp, hastalık ve ölümün doğal bir neden olduğunun anlaşılmadığı ve nedeninin ...

Eski bir uzunluk ölçü birimi. Yaklaşık olarak 3 mil ya da 5 km. uzunluğundadır. Eski İranlılar, bir atın normal yürüyüşüyle bir saatte gidebildiği uzaklığı bir fersah olarak kabul ederlerdi. Eskiden d...

Kabakgillerden, otsu bir bitki (Cucumis anguria). Hem hıyarı, hem kavunu andıran, üzeri çizgili uzun bir meyvesi vardır. Körpeyken daha çok tadı ve biçimiyle hıyara benzer, olgunlaştıkça daha sulu olu...

Balık avlamak için kurulan geniş engel. Dalyan birçok ağ, direk, halat ve gemi demirlerinden oluşur. Denize, dikdörtgen oluşturacak biçimde çakılan direklerin arasına uçları kurşunlu ağlar sarkıtılır....

Kemiklibalıklardan, yassı bir balık (Solea vulgaris). 50 cm boyundadır. Tatlı sularda da yaşayabilir. Üstü esmer, altı beyazdır. Gözleri birbirine yakındır. Ağzı ay biçimindedir. Gövdesi küçük pullarl...